تبیان، دستیار زندگی
چه بسیار روزه دارانی که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارند1.این حدیث ممکن است به کسانی اشاره داشته که به هنگام مغرب با حرام افطار می کنند، یا کسانی که در طول روز از حلال امساک می کنند،ولی با غیبت، از گوشت مردم می خورند و ممکن است منظور کسی باشد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

3ویژگی روزه خدا پسندانه

فقط برای او
این نوع روزه گرفتن با یک شرایط منحصر به فرد حاصل می شود و از عالی ترین نوع فضیلت برخوردار است

روزه فقط امساك از اكل و شرب نیست، بلكه شرائطی دیگر دارد که تعهد و مسۆولیت های انسان را در برابر آن زیاد می کند.

در روایت است که روزه چهار گروه مقبول نیست:

حضرت صادق ( علیه‏السلام) فرمود: لا صیام لمن عصی الامام، و لا صیام لعبد آبق حتی یرجع، و لا صیام لامراة ناشزة حتی تتوب، و لا صیام لولد عاق حتی یبر، (وقایع الایام خیابانی، ص 432 ) روزه نیست‏برای كسی كه امام و پیشوای خود را نافرمانی كند و از او اطاعت ننماید، و صحیح نیست روزه عبد فراری، تا مراجعت كند و به خدمت ‏باز نگردد، و روزه زن ناشزه درست نمی‏باشد تا توبه كند و در اختیار همسرش قرار گیرد و همچنین روزه فرزند عاق شده پدر و مادر تا خوب نشود و اصلاح نگردد، مورد قبول قرار نمی‏گیرد، و روزه به حساب نمی‏آید،

حفظ تمام اعضای بدن مثل دست و پا و شکم و. از گناه و حرام  شرایطی است که روزه دار با رعایت آن بهترین مراتب روزه را اخذ می کند، و کوتاهی از آن ( بدون حفظ اعضاء از گناه ) فضیلت و ارزش معنوی خاصی برای روزه دار نخواهد داشت.

پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله): چه بسیار روزه دارانی که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارند.(کلمة التقوی،ج2،ص105)

این حدیث ممکن است به کسانی اشاره داشته باشد که به هنگام مغرب با حرام افطار می کنند، یا کسانی که در طول روز از حلال امساک می کنند، ولی با غیبت، از گوشت مردم می خورند و ممکن است منظور کسی باشد که اعضاء و جوارح خود را از گناه حفظ نمی کند، و شاید منظور همه اینها باشد.

روزه قلب از خیالات پست و افکار دنیوی را روزه خاص الخاص می گویند، این نوع روزه در حقیقت به باز داشتن قلب از اشتغال به غیر خدای است. که شخص تمام توجه خود را به پروردگار متعال معطوف می کند، و تمام هدفش در زندگی کسب رضایت الهی است. فضلیت و ارزش معنوی این نوع روزه قابل وصف نیست.

ترک پرخوری:

خوردن زیاد علاوه بر اینکه از لحاظ پزشکی برای سلامتی مضر است، از لحاظ روحی نیز تاثیرات منفی دارد، زیرا  در نزد خدا هیچ چیزی مغضوب تر از شکم پر نیست.

داشتن خوف و رجاء:

شخص روزه دار باید حس نگرانی و ترس و امید را نسبت به قبولی تمام اعمال و خصوصا روزه خودش داشته باشد. چرا که از پذیرفتن اعمالش اطلاعی ندارد.

با اجتماع این امور ششگانه، روزه از سطحی عمومی بالاتر رفته، و جایگاه خاصی پیدا خواهد کرد.

روزه خاص الخاص

روزه قلب از خیالات پست و افکار دنیوی را روزه خاص الخاص می گویند، این نوع روزه در حقیقت به باز داشتن قلب از اشتغال به غیر خدای است. که شخص تمام توجه خود را به پروردگار متعال معطوف می کند، و تمام هدفش در زندگی کسب رضایت الهی است. فضلیت و ارزش معنوی این نوع روزه قابل وصف نیست.

شرایط روزه مقبول از نظر حضرت زهرا سلام الله علیها

فاطمه (علیهاسلام) در آداب صائم سخن می‏گوید:

حضرت فاطمه (علیها السلام) سیده نسوان عالم در آداب روزه‏دار می‏فرماید: عن جعفر بن محمد عن آبائه عن فاطمه (علیهم السلام) : «انها قالت: ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه‏» (بحار الانوار، ج 96، ص 29 ).

جعفر بن محمد (علیهما السلام) از آباء گرامش از فاطمه دخت گرام رسول الله (صلی الله علیهم اجمعین) روایت می‏نماید: كه حضرت زهرا (علیها السلام) فرمود: صائم با روزه خویش كاری نكرده (یعنی حق روزه را ادا نكرده) هر گاه زبان و گوش و چشم و جوارحش را از (آنچه كه بر آنها حرام است) حفظ نكرده باشد. یعنی روزه یك مسمای واقعی از حفظ شكم از كل خوردنیها و نوشیدنیها و مبطلات دیگر و خلاصه‏ای از اجتناب از گناهان و معصیت‏خداوند می‏باشد، زیرا روزه‏دار بدون پرهیز از تمامی محرمات روزه واقعی را در خویش تحقق نبخشیده است.

فرآوری: محمدی                

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منبع:

الاخلاق، شبر، ص140-147ص، مترجم: محمد رضا جباران، سنابل، اول،83

سایت پرسمان

مطالب مرتبط:

آداب روزه داری از دیدگاه اهل بیت علیهم السلام

فلسفه و حكمت روزه از منظر اهل بیت علیهم السلام

فضیلت ماه مبارک رمضان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.