ولایت فقیه در حکومت اسلام

این کتاب با استفاده از آیات قرآن و روایات به مباحث فقهی و علمی و شواهد تاریخی و اجتماعی به مطالبی مانند دلائل ولایت فقیه و شرایط و موانع آن، حقیقت ولایت امام و فقیه عادل، و نحوه حکومت در اسلام و ... پرداخته است.

طبق نظر علامه در این کتاب: ولایت فقیه مشروعیت تدوین قوانین اجراییِ منطبق با قرآن و سنت در كلیه امور فردی و اجتماعی، توسط فقیه جامع‌الشرایط است.

ولایت فقیه در حکومت اسلام

کتابی جامع و مشروح پیرامون «ولایت فقیه در حکومت اسلام» و حدود و شرایط آن در قرن معاصر (15 هجری قمری) به زبان فارسی است. این کتاب با استفاده از آیات قرآن و روایات به مباحث فقهی و علمی و شواهد تاریخی و اجتماعی به مطالبی مانند دلائل ولایت فقیه و شرایط و موانع آن، حقیقت ولایت امام و فقیه عادل، و نحوه حکومت در اسلام و ... پرداخته که بعضی از این مطالب، اولین بار است که توسط  یک فقیه مطرح شده و در کتب قبلی، سابقه نداشته است.

نویسنده کتاب، علامه حاج سیدمحمدحسین حسینی تهرانی، عالم بزرگ و عارف عالیقدر در قرن معاصر (15 هجری قمری) است. در این کتاب غیر از اثبات ولایت فقیه و لزوم تشکیل حکومت اسلام، نظرات فقهی دیگری نیز درج شده است. این سلسله مباحث در طی 48 جلسه درس (از هشتم شوال 1410 هـ ق تا 21 ذی الحجه 1410 هـ ق) توسط مولف بیان شده و سپس توسط دو تن از فضلا با نظارت و تنقیح و تعلیق خود ایشان، تنظیم گردیده است.

معرفی اجمالی نویسنده

علامه آیة الله حاج سیدمحمدحسین حسینی طهرانی، عالم و عارف، حکیم و فقیه و کلامی قرن معاصر (15 هـ ق) فرزند آیة الله حاج سیدمحمدصادق حسینی طهرانی از علماء بزرگ در دوران حکومت طاغوتی پهلوی است. علامه طهرانی در 24 محرم سال 1345 هجری قمری، در تهران بدنیا آمد. دوران کودکی را تحت تربیت پدر بود و تحصیلات ابتدائی مدرسه و بعد دوره آموزش متوسطه را در رشته مکانیک و ماشین سازی به اتمام رساند و در سن 19 سالگی بعد از پوشیدن لباس روحانیت، عازم شهر مقدس قم شد. در همان سالهای اول، جزو شاگردان خاص علامه سیدمحمدحسین طباطبائی (صاحب تفسیر المیزان) شد و از دروس حکمت و تفسیر و عرفان عملی ایشان، بهره مند بود.

مدت هفت سال در سطوح مختلف علمی، از اساتید بزرگی کسب علم کرد و در سال 1371 هـ ق، در سن 26 سالگی برای تکمیل دروس حوزوی، به کشور عراق رفت و در شهر نجف ساکن شد. در دروس فقه و اصول و حدیث و رجال از محضر علماء بزرگ نجف استفاده فراوان کرد و بنا به نظر و توصیه علامه طباطبائی و موانست و مراوده با آیة الله حاج سید جمال الدین گلپایگانی، مراحل عرفانی و سلوکی را پیمود و سپس با مرحوم حاج سیدهاشم حداد، از عرفای بزرگ، آشنا و مجذوب وی شد. سال 1377 هـ ق، در سن 33 سالگی پس از اتمام تحصیلات عالیه و رسیدن به فضائل ظاهری و باطنی، به خاطر ادای تکلیف و ترویج و گسترش علم دین و به امر استاد سلوکی خود، به تهران بازگشت. در خلال سالها زندگی در تهران و ارشاد و هدایت مردم، بعد از رحلت آیة الله بروجردی و تحرکات طاغوتی حکومت پهلوی، در همراهی رهبر فقید انقلاب (آیة الله خمینی) از هیچ تلاشی، مضایقه نکرد و سپس بعد از 23 سال تلاش پی گیر و همه جانبه در تهران، سال 1400 هـ ق، به شهر مشهد هجرت و پانزده سال آخر عمر خود را آنجا گذراند. وی در 9 صفر سال 1416 هـ ق، در مشهد، دار فانی را وداع کرد. مزارش در قسمت جنوب شرقی صحن انقلاب، در آستانه کفشداری، می باشد.

ساختار کلی کتاب

1- معنای لغوی و اصطلاحی ولایت و معنای ولایت امام

2- ادله ولایت امام معصوم و نشانه ها و آثار آن

3- بررسی احادیثی مانند مقبوله عمربن حنظله، روایات ابی خدیجه و حدیث کمیل و ... به عنوان دلایل ولایت فقیه

4- دلیل قطعی عقلی بر لزوم تشکیل حکومت

5- شرائط ولی فقیه که شامل (اسلام، تشیع، اعلمیت به کتاب الله، افقه، مقیم و مهاجر به دارالاسلام بودن، و ذکوریت (مرد بودن)

6- رجوع به اعلم واجب است به استناد آیات قرآن و روایات فراوان

7- تعیین ولی فقیه با نظر اهل حل و عقد است نه رای اکثریت مردم

8- لزوم «طهارت روح» و «صفاء سر» در فتوا، علاوه بر اجتهاد در علوم ظاهریه

9- التزام به خط مشی عملی حکومت امیرالمومنین علی علیه السلام، در نامه به مالک اشتر

10- بعضی از حدود اختیارات و وظایف ولی فقیه که شامل (اقامه احکام الهی در همه زمینه ها، در اختیار داشتن قوای سه گانه، حفظ حقوق خاصه مسلمانان و تسهیل در امور معیشتی و زندگی آنان، ازدواج، بهداشت و ... گسترش فرهنگ اسلامی، اعلام جهاد علیه کفار در صورت ضرورت و صلاحدید، دفاع از حقوق اقلیت ها و اهل ذمه

11- دفاع از جهان اسلام و ایجاد نظام دقیق مرابطین و مرزداران و ....

تمامی مباحث فوق در این کتاب استدلالی و ارزشمند، در 4 جلد به اضافه دهها مطلب دیگر بطور کامل مطرح شده است.

در قسمتهایی از این کتاب می خوانیم:

ولایت فقیه یعنی مدیریت جامعه توسط دین‌شناس (سیاست‌گذاری، ساختارسازی، فعال‌سازی فرآیندها، هماهنگ‌سازی، نظارت و تصمیم برای تغییر، در چهارچوب كتاب و سنت برای تحقق اهداف دین).

فقیه جامع‌الشرایط، براساس ادله «ولایت فقیه»، از طرف خداوند مُجاز است برای كلیه موضوعات و مسائلی كه در جامعه وجود دارد و نیازمند مدیریت است تا یك زندگی عادلانه و براساس نظر خدا در جریان باشد، به‌گونه‌ای تعیین تكلیف كند كه قانون بشود و همه مُلزم به اجرای آن باشند.

ولایت فقیه مشروعیت تدوین قوانین اجراییِ منطبق با قرآن و سنت است در كلیه امور فردی و اجتماعی، توسط فقیه جامع‌الشرایط. (برگرفته از كتاب ولایت فقیه در حكومت اسلام، ج3، ص 74 تا 81)

منابع:

کتابخانه طهور

سایت آیة الله خامنه ای دام ظله

مطالب مرتبط:

ولایت فقیه انتصابی است یا انتخابی؟!

پاسخ به دو شبهه پیرامون ولایت فقیه !!

ولایت فقیه در فقه اهل سنت