تبیان، دستیار زندگی
لیلا حاتمی در نهم مهر ۱۳۵۱ به دنیا آمد. پدرش علی حاتمی، کارگردان سرشناس سینمای ایران، و مادرش زری خوشکام، هنرپیشه سینما، بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

همه ی نقش های لیلا

به مناسبت سالروز تولد لیلا حاتمی بازیگر محبوب سینمای ایران


لیلا حاتمی در نهم مهر 1351 به دنیا آمد. پدرش علی حاتمی، کارگردان سرشناس سینمای ایران، و مادرش زری خوشکام، هنرپیشه سینما، بود.


لیلا حاتمی

او در رشتهء ریاضی فیزیک در تهران دیپلم گرفت. برای ادامهء تحصیل به لوزان سوئیس رفت. در دانشگاه پلی تکنیک در رشتهء مهندسی الکترونیک شروع به تحصیل کرد. تحصیل در این رشته را پس از دو سال نیمه کاره رها کرد و به دانشگاه لوزان، سوئیس رفت و آن‌جا ادبیات فرانسه خواند. به علت بیماری پدرش در 1375 تحصیل را نیمه‌کاره رها کرد و به ایران بازگشت. در سال 1378 با علی مصفا ازدواج کرد. از آن پس در تهران زندگی می‌کند. وی دارای دو فرزند به نام‌های مانی و عسل است.

اولین حضورش در سینما در نقش کودکی کمال‌الملک (در فیلم «کمال الملک» به کارگردانی پدرش علی حاتمی) بود. در سال 1370 در فیلم دلشدگان که آن هم ساختهء پدرش علی حاتمی بود ایفای نقش کرد.

اما پس از این فیلم وی تا سال ها بعد جلوی دوربین نرفت تا اینكه در نقش شاهزاده ای جوان در «دلشدگان» ایفای نقش كرد و مورد تحسین سینما دوستان قرار گرفت. جالب اینكه حاتمی در برابر همبازی اش(امین تارخ) كه از ستاره های دوره خود بود، به اصطلاح كم نیاورده و بازی روانی را ارائه كرده است.

اما این نقش آفرینی هم نتوانست او را پایبند سینما كند و به بازیگری حرفه ای و تمام وقت تبدیل شود كه البته نقش علی حاتمی را نیز در این امر نباید نادیده گرفت.

وی پس از نمایش موفق دلشدگان عازم لوزان سوییس شد و در رشته برق به تحصیل پرداخت. با شدت گرفتن بیماری سرطان علی حاتمی، وی تحصیل را نیمه كاره رها كرده و به ایران آمد. در این حین بازی در یكی از نقش های اصلی فیلم ناتمام «جهان پهلوان تختی» را برعهده گرفت كه با مرگ پدر به اجرا جلوی دوربین 35 میلیمتری نرسید.

پس از آن در 1375 برای اولین بار در کار سینمایی داریوش مهرجویی كه از هم دوره های سینمایی حاتمی به حساب می آمد، نقش «لیلا» را در فیلمی به همین نام به او پیشنهاد كرد كه مورد پذیرش او قرار گرفت. و برای آن دیپلم افتخار جشنواره فیلم فجر را گرفت.

لیلا» به عنوان یكی از بهترین ملودرام های سینمای ایران، فیلمی یگانه در كارنامه بازیگری حاتمی است كه شهرت فراوانی را برایش به ارمغان آورد. چهره معصومانه وی كاملا با این نقش جفت شده و حس همذات پنداری تماشاگران را بر می انگیخت.

حاتمی با این فیلم نخستین جایزه سینمایی اش را كه دیپلم افتخار از جشنواره فیلم فجر بود را دریافت كرد كه به سیمرغی ارزشمند در سال های بعد تبدیل شد.

كمال تبریزی كه با «لیلی با من است» از برخی خطوط قرمز سینمای دفاع مقدس گذر كرده بود، برای روایت داستان عاشقانه اش كه در بستر جنگ اتفاق می افتاد لیلا حاتمی را برگزید و زوج سینمایی مناسبی را برای پارسا پیروز فر تدارك دید.

«شیدا» فیلمی است كاملا متكی بر بازیگر كه درام را پیش برده و در نهایت به تماشاگر شوك شدیدی را وارد می آورد.

اینجاست كه متوجه ارزش حیاتی بازیگر در ملودرام عاشقانه «شیدا» شده و انتخاب های تبریزی را تحسین می كنیم حاتمی در نقش شیدا به همان روش غریزی به ایفای نقش پرداخته و اساسا تكنیك جایگاه چندانی در بازی وی ندارد. به همین سبب هم خامی هایی در بازی اش به چشم می خورد كه گاه تماشاگر حرفه ای را آزار می دهد.

اولین حضورش در سینما در نقش کودکی کمال‌الملک (در فیلم «کمال الملک» به کارگردانی پدرش علی حاتمی) بود. در سال 1370 در فیلم دلشدگان که آن هم ساختهء پدرش علی حاتمی بود ایفای نقش کرد.

فیلم موفق دیگر او آب و آتش بود که در آن نقش یک زن روسپی (مریم) را به خوبی اجرا کرد. بازی آتیلا پسیانی زوج و پسر عموی مریم از نکات درخشان دیگر فیلم بود.

«آب و آتش» ساخته فریدون جیرانی نخستین فیلم پس از انقلاب است كه نقش محوری اش را زنی بدنام برعهده داشته و به همین خاطر نیز واكنش های بسیاری را برانگیخت.

حضور لیلا حاتمی در این نقش، یك ساختارشكنی كامل بوده كه بسیار ضروری به نظر می رسید. ایفای نقش دخترهای معصوم به مرور حاتمی را در اینگونه نقش ها كلیشه كرده بود كه نقش فوق این حسن را داشت كه تصویر جدیدی از این بازیگر توانا ارائه دهد.

شجاعت وی در انتخاب این نقش پیچیده و دشوار قابل ستایش بوده، هرچند كه بازی درخشانش به دلیل ضعف های ساختاری و فیلمنامه ای پادرهوا به چشم نیامده و آنچنان كه شایسته بود قدر ندید!

سال 1380 سال مهمی در دوران حرفه ای او بوده و نقش هایی متفاوت را به كارنامه اش اضافه كرد.نقش مادری جوان در «مربای شیرین» ساخته مرضیه برومند، زن جنوبی حامله در «ارتفاع پست» به كارگردانی ابراهیم حاتمی كیا و نقشی كم دیالوگ و خاص در «ایستگاه متروك» اثر علیرضا رئیسیان.

او برای بازی درخشانش در فیلم بی پولی موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنوارهء فیلم فجر شد. همچنین برای بازی در فیلم پرسه در مه نامزد دریافت تندیس از چهاردهمین جشن خانهء سینما شد.

نقش درخشانش در ارتفاع پست بیش از دیگر نقش ها مورد توجه قرار گرفته و نامزدی سیمرغ بلورین بهترین نقش اول زن را برایش به ارمغان آورد. اوج بازی وی را در پلان های دونفره اش با حمید فرخ نژاد می توان مشاهده كرد و از ظرافت های موجود در آن لذت برد.

مسعود كیمیایی كه اغلب اوقات بازی های درخشانی را از بازیگرانش گرفته، در آغاز دوره جدید فیلمسازی خود برای نقش اول زن فیلمش(حكم)به سراغ حاتمی آمده و این كاراكتر چند وجهی را به وی واگذار كرد.

دختر معصومی كه بر اثر بلاهایی كه بر سرش آمده به فردی پرخاشگر و خشن تبدیل شده و از كشتن آدم ها ابایی ندارد. با این حال بازی فوق العاده حاتمی مورد توجه مردم و منتقدین قرار گرفته و یكی از اركان موفقیت حكم لقب گرفت.

به موازات فیلم هایی از جنس «حكم» كه گیشه نسبتا خوبی داشته اند، او به بازی در فیلم های خاص و كم مخاطب همچون «شاعر زباله ها» و «سیمای زنی» در دوردست نخستین ساخته سینمایی علی مصفا همچنان ادامه داده و خود را به فیلم های تجاری محدود نكرده است.

حاتمی كه در دو سه سال اخیر پركار شده با «هرشب تنهایی» ساخته رسول صدرعاملی، بار دیگر به ژانر ملودرام روی آورده و حضوری تاثیرگذار در نقش زنی مبتلا به سرطان دارد.

چهل سالگی» و «پرسه در مه» ساخته بهرام توكلی از فیلم هایی هستند كه به سینمای نخبه گرا تعلق داشته و حاتمی نیز به همین دلیل ایفای نقش در آنها را پذیرفته است.

بازی او در «چهل سالگی» كاملا با ریتم كند و درونی فیلم هماهنگ بوده و جلوه خاصی بدان بخشیده است.اما «پرسه در مه» با آن داستان عجیب و پیچیده اش،حاتمی را به چالشی جدی فراخوانده و توانایی های وی در بازیگری را به آزمون می گذارد.

با این حال حاتمی از این امتحان سربلند بیرون آمده و نقشی ماندگار را به كارنامه سینمایی پربارش افزوده است.

حاتمی در جشنواره فجر سال 1390، فیلم های «جدایی نادر از سیمین» اثر موفق اصغر فرهادی و «سعادت آباد» ساخته مازیار میری را دارد كه هریك ویژگی های خاص خود را داشته و قابلیت جذب مخاطب های گوناگون را دارند.

وی كه یك بار پیشنهاد فرهادی را برای بازی در «درباره الی» رد كرده بود، این بار نقش «سیمین» را پذیرفته و بازی رئالی را در این نقش ارائه كرده است. وی با حذف زوائد و حاشیه ها،نقش خود را به واقعیت نزدیك كرده و آن را به باور تماشاگران نشانده است.

كاراكتر او در «سعادت آباد» نیز شباهت های بسیار كم رنگی به «سیمین» داشته با این تفاوت كه نگاه معصومانه حاتمی در اینجا بسیار به كارش آمده و شوك پایانی فیلم را عمیق تر كرده است.

او كه در ماه های اخیر كم كارتر از گذشته شده، «نارنجی پوش» ساخته داریوش مهرجویی را روی اكران داشت كه تنها نقطه قوت فیلم هم بازی او در نقش یك نابغه ریاضی است كه برای تصاحب فرزندش به آب و آتش می زند.

حاتمی سال گذشته با فیلم «سر به مهر» به كارگردانی هادی مقدم دوست در جشنواره فیلم فجر حضور داشت كه هنوز به اكران عمومی درنیامده است.

لیلا حاتمی در تئاتر تجربه‌ای ندارد. در تمرینات تئاتر منهای دو داوود رشیدی بسیار خوش درخشید اما به دلیل بیماری مجبور خارج شدن از تیم شد.

لیلا حاتمی

جوایز و افتخارات

برنده گوی بلورین بهترین بازیگر زن از چهل و هفتمین جشنواره کارلووی واری برای بازی در فیلم «پله آخر» - 1391

کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از سی و مین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «نارنجی پوش» -1390

برنده خرس نقره‌ای بهترین بازیگران زن از جشنواره فیلم برلین برای فیلم «جدایی نادر از سیمین» (به همراه ساره بیات و سارینا فرهادی) -1389-201

برنده بهترین بازیگر جشنواره مونترال کانادا برای فیلم ایستگاه متروک

کاندید دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در بیست و نهمین جشنوادهء فیلم فجر برای بازی در «جدایی نادر از سیمین» -1389

کاندید دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن در بیست و هشتمین جشنوادهء فیلم فجر برای بازی در «چهل سالگی» -1388

کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن از چهاردهمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم «پرسه در مه» - 1389

کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از بیست و سومین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «سالاد فصل» - 1383

کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از بیستمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «ایستگاه متروک» - 1380

کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از هفدهمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «شیدا» - 1377

برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از بیست و هفتمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «بی پولی» - 1387

برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن از پانزدهمین جشنواره فیلم فجر برای بازی در فیلم «لیلا» - 1375

کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن از ششمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم «ارتفاع پست» - 1381

برنده تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول زن از پنجمین جشن خانه سینما برای بازی در فیلم «آب و آتش» - 1380

بهترین بازیگر نقش اول زن سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان سینمایی برای بازی در فیلم «آب و آتش» - 1380

سومین بازیگر نقش اول زن سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان سینمایی برای بازی در فیلم «ایستگاه متروک» - 1382

چهارمین بازیگر نقش اول زن سال به انتخاب نویسندگان و منتقدان سینمایی برای بازی در فیلم «ارتفاع پست» - 1381

برنده جایزهء بهترین بازیگر نقش اول زن در سومین جشن منتقدان برای فیلم «بی پولی» 1388

برنده جایزهء بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنوارهء فیلم حراره برای فیلم «هر شب تنهایی» 1389

فیلم‌شناسی / سینمایی

* سر به مهر (هادی مقدم دوست، 1391)(در نوبت اکران)

•          نارنجی پوش (داریوش مهرجویی، 1390)

•          پله آخر (علی مصفا، 1389) (سی امین جشنواره فیلم فجر)

•          آشنایی با لیلا (عادل یراقی، 1389)

•          جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی، 1389)

•          سعادت آباد (مازیار میری، 1389) (پاییز 1390)

•          آسمان محبوب (داریوش مهرجویی، 1388) (در نوبت اکران)

•          چیزهایی هست که نمی‌دانی (فردین صاحب‌الزمانی، 1388)

•          پرسه در مه (بهرام توکلی، 1388)

•          چهل سالگی (علی‌رضا رئیسیان، 1387)

•          بی‌پولی (حمید نعمت‌الله، 1387)

•          شیرین (عباس کیارستمی)، 1386)

•          هر شب تنهایی (رسول صدرعاملی، 1386)

•          شاعر زباله‌ها (محمد احمدی، 1384)

•          حکم (مسعود کیمیایی، 1383)

•          سالاد فصل (فریدون جیرانی، 1383)

•          سیمای زنی در دوردست (علی مصفا، 1382)

•          ارتفاع پست (ابراهیم حاتمی‌کیا، 1380)

•          ایستگاه متروک (علی‌رضا رئیسیان، 80-1379)

•          مربای شیرین (مرضیه برومند، 1379)

•          آب و آتش (فریدون جیرانی، 1379)

•          میکس (داریوش مهرجویی، 1378)

•          شیدا (کمال تبریزی، 1377)

•          لیلا (داریوش مهرجویی، 1376)

•          دلشدگان (علی حاتمی، 1370)

•          کمال‌الملک (علی حاتمی، 1363)

مجموعه تلویزیونی

•          پریدخت (سامان مقدم، 1386)

•           کیف انگلیسی (سیدضیاءالدین‌دری، 1378)

فرآوری : مسعود عجمی

بخش سینما وتلویزیون تبیان


منابع : بانک اطلاعات سوره سینما ، روزنامه همشهری ، خبرگزاری جمهوری اسلامی