تبیان، دستیار زندگی
اگر مشقت کار و زحمت را بر خودمان روا بداریم طعم تلخ گناهان ناشی از بیکاری را نخواهیم چشید،باید حرکت کنیم ما خدای بزرگی داریم حرکت که کردیم به ماه راه نشان می دهد،برکت می دهد به مالمان و هدایتمان می کند ،پس بر خیزم و توکل کنیم و حرکت کنیم که «به راه بادیه
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل


یکی از مهم ‌ترین و جدی‌ترین عاملی که سلامت جامعه را تهدید می‌کند، بیکاری جوانان است که آسیب و ضررهای فردی و اجتماعی غیر قابل جبران به همراه دارد. شخص بیکار چون هیج جای مشغول نیست و کاری ندارد و هدف خاصی را دنبال نمی‌کند، شاید از روی ناچاری به هر بادی بلرزد و مجبور شود برای رفع نیازش تن به هر کاری بدهد، هر چند کار خلافی باشد.

کار

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم می‌فرمایند: اگر کسی کار و شغلی نداشته باشد، از دینش مایه می‌گذارد، و آن را تباه می سازد.(1) این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که بیکاری دین و ایمان انسان را تهدید می‌کند و بیشتر در معرض فساد اجتماعی قرار می‌گیرد. در جامعه هم دولت و هم خانواده، در بیکاری جوانان نقش دارند. دولت می‌تواند با ایجاد کارگاه‌های تولیدی و مراکز صنعتی و فرهنگی و درمانی و ... و هم‌چنین تسهیل و تأمین امکانات و ابزار لازم برای اشتغال جوانان با معضل بیکاری که سر منشاء بسیاری از مشکلات در جامعه است مبارزه کند، که در این صورت جوانان با کار و تلاش و کوشش هم زندگی شخصی خود را به خوبی اداره می‌کنند، هم باعث سازندگی و پیشرفت جامعه می‌شوند، و توسعه اقتصادی و علمی را به ارمغان می‌آورند. پس بدون ایجاد کار و تولید و رشد اقتصادی، کشور در همه زمینه‌ها ضعیف خواهد شد که این امر به ضرر خود دولت‌ها منجر می‌شود. اما خانواده هم می‌تواند برای رفع بیکاری فرزندان آنها را در سنین مناسب به کارهای مناسب عادت دهند و با دادن مسئولیت به آنها، زمینه را برای پذیرفتن مسئولیت بیشتر در آینده فراهم سازند.

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم می‌فرمایند: جوان بیکار، مورد خشم خداوند است. (2) هم‌چنین می‌فرمایند: انسان سالم و بیکاری که نه مشغول کارهای دنیایی و نه مشغول کارهای آخرتی باشد، مورد خشم پروردگار است.(3) دین مقدس اسلام نیز جوانان را به کار و تلاش دعوت می‌کند و آنها را از بیکاری و پیامدهای آن آگاه می‌سازد. بیکاری علاوه بر تأثیرات منفی که بر پیکره جامعه می‌گذارد، سلامتی روح و روان و آسایش و آرامش زندگی شخص بیکار را نیز تهدید می‌کند.

اگر مشقت کار و زحمت را بر خودمان روا بداریم طعم تلخ گناهان ناشی از بیکاری را نخواهیم چشید،باید حرکت کنیم ما خدای بزرگی داریم حرکت که کردیم به ماه راه نشان می دهد،برکت می دهد به مالمان و هدایتمان می کند ،پس بر خیزم و توکل کنیم و حرکت کنیم که «به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل»!

مذمت بیکاری در روایات

الإمام علی علیه ‏السلام : إن یَكُنِ الشُّغُلُ مَجهَدَةً ، فَاتِّصالُ الفَراغِ مَفسَدَةٌ . (الإرشاد : ج 1 ص 298.)

امام على علیه ‏السلام : اگر كارْ مشقّت‏بار است ، بیكارى پیوسته ، مایه تباهى است .

امام على علیه ‏السلام ـ در حكمت‏هاى منسوب به ایشان ـ : دل بیكار ، بدى را جستجو مى‏كند و دست بیكار ، به سوى گناه كشیده مى‏شود .( شرح نهج البلاغة : ج 20 ص 303 ح 473)

کار نیست؟!

الكافى ـ به نقل از زراره ـ : مردى نزد امام صادق علیه ‏السلام آمد و گفت : نمى‏توانم كارى با دستم انجام دهم و تجارت هم بَلَد نیستم . من مردى محروم و نیازمندم .امام صادق علیه ‏السلام فرمود : «كار كن و بر روى سرت بار ببر و از مردم ، بى‏نیاز شو» .( الكافی : ج 5 ص 76 ح 14 )

وقتی او را دیدم، باورم نشد که خودش باشد، حسابدار یک شرکت بود، زندگی نسبتا خوبی داشت، اما حالا سر چهارراه ایستاده بود و دستفروشی می‌کرد، تعجب کردم، رفتم جلو و سلام کردم، بنده خدا خیلی خجالت کشید که من او را با این وضع دیدم، خیلی عوض شده بود، شکسته تر شده بود و بیشتر از سنش نشان می‌داد، جویای حالش شدم و از زندگی‌ و زن و بچه‌اش پرسیدم و ... انگار داغ دلش تازه شد، آهی کشید، یک سیگار روشن کرد. اصلا اهل دود و دم نبود. گفت: بعد از چند سال کار به خاطر تعدیل نیرو از شرکت بیرونم کردند و بعد از اینکه نتوانستم کار درست و حسابی پیدا کنم، مجبور به این کار شدم، زنم نتوانست با این کار من و درآمد کمم کنار بیاید و طلاق گرفت و رفت دنبال زندگی خودش و من ماندم و بدبختی‌های بعد از بیکاری، الان هم برای پر کردن شکمم و خرج آن زهرماری مجبورم هر کاری بکنم و...

الكافى ـ به نقل از زراره ـ : مردى نزد امام صادق علیه ‏السلام آمد و گفت : نمى‏توانم كارى با دستم انجام دهم و تجارت هم بَلَد نیستم . من مردى محروم و نیازمندم .امام صادق علیه ‏السلام فرمود : «كار كن و بر روى سرت بار ببر و از مردم ، بى‏نیاز شو»

این است عاقبت شوم بیکاری که متأسفانه علی رغم این همه نعمت و ذخایر ارضی و زمینه کشاورزی ،کشور ما بدان مبتلاست.

مسۆلان باید به فکر باشند و جوانان عزیز ما را هر چه زودتر از این بن بست برهانند،اما تا مسۆلان فکری کنند ،خود ما هم دست به کار شویم نگذاریم بیکار بمانیم،مطالعه کنیم،زبان های مختلف بیاموزیم، خیاطی کنیم ، خانه را مرتب کنیم، که عاقبت جوینده یابنده بود...اگر مشقت کار و زحمت را بر خودمان روا بداریم طعم تلخ گناهان ناشی از بیکاری را نخواهیم چشید،باید حرکت کنیم ما خدای بزرگی داریم حرکت که کردیم به ماه راه نشان می دهد،برکت می دهد به مالمان و هدایتمان می کند ،پس بر خیزم و توکل کنیم و حرکت کنیم که «به راه بادیه رفتن به از نشستن باطل»!

پی نوشت ها:

1. بحارالانوار، ج 103، ص 9، ح 38.

2. جامع السعادات، نراقی، ج 1، ص 152.

3. شرح نهج البلاغه  ابن ابی الحدید، ج 17، ص 146.

فرآوری: محمدی               

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان


منابع: سایت رهروان ولایت

سایت دارالحدیث

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.