بخشش بعد از یک دعوای حسابی

شاید به جرات بتوان گفت، یکی از سخت ترین موقعیت ها برای بخشش در یک ازدواج داشتن یک مشاجره تند و زننده است. هر چند این موضوع با سوء استفاده یا خیانت زناشویی برابری نمی کند اما این مشاجرات هم می تواند اثرات منفی داشته باشد که ازدواج را با چالش های جدی روبرو کند. مشاجرات زناشویی می توانند به شدت به سمت لجاجت و کینه توزی برود زیرا طرفین به خوبی همدیگر را می شناسند .

آنها می دانند که باید کجا دست بگذارند و اصطلاحا چه دکمه ای را بزنند تا طرف مقابل را نابود کنند. آنها مسلح به انبار کلماتی هستند که هر کدام از آنها قادر است مانند یک اسلحه خطرناک باعث انفجار طرف مقابل شود و اگر یک بار شاهد کارایی این کلمات باشند ترغیب می شوند که در دفعات و موقعیت های آتی نیز این کار را بکنند.

حتی در سخت ترین مشکلات و دعواها هم، همسران می‌بایست توجه داشته باشند که اشتباه و‌ خطا ممکن است از هر کدام‌شان سر زند. آنچه در این بین اهمیت دارد این است که در این مواقع بتوان خشم خود را کنترل کرد و به پاسخ و توضیحات طرف مقابل گوش فرا داد و در اینجاست که داشتن مهارتهای زناشویی، نقش مهم و حیاتی خود در رابطه زن و شوهری را نشان می دهد

عفو و گذشت یكی از این مكارم والا و بلكه به قول امام علی ـ علیه السلام ـ تاجی زینت بخش بر سر همه آنهاست:

«العفوُ تاجُ المكارِمِِ» ¹

گذشت زینت بزرگواریهاست.

این خوی پسندیده، پرتوی از مسرّت واقعی و موجی از عواطف و احساسات انسان دوستانه را در دلها ایجاد می كند. كینه ها و دشمنی ها را از آن می زداید و موجب می شود كه خصم دست از خصومت برداشته و طرح دوستی و محبّت بریزد.

"تَعافَوا تَسقُطِ الضَّغائِنُ بَینَكُم" ²

از یكدیگر گذشت كنید، تا كینه‏هاى میان شما از بین برود.

بررسی منابع اسلامی نشان می دهد كه «گذشت» یكی از اصول اساسی در برخورد با لغزش افراد است. قرآن كریم، حتی در همان آیاتی كه كیفر و مجازات را برای مجرمان و گناهكاران تشریع میكند و مۆمنان را از خطر و زیان آنان برحذر می دارد، گذشت و چشم پوشی از خطایشان را نیز به عنوان یك ارزش برتر مطرح می سازد.

خطا و اشتباه در همه‌ی ابعاد زندگی ما انسان‌ها وجود دارد و هیچ انسانی جز پیامبران و معصومین(ع) عاری از آن نیستند. مسلماً هیچ فردی کامل نیست و هیچ‌کس نمی‌تواند ادعا کند که هیچ‌گاه اشتباهی مرتکب نشده یا این‌که اشتباهات او آن‌قدر بی‌اهمیت است که می‌توان آن‌ها را نادیده گرفت. در صورتی که اگر همین خطا از دیگری سر بزند، از طرف این فرد غیرقابل توجیه و غیرقابل گذشت خواهد بود. در روابط همسران نیز آن‌ها باید به این مسأله توجه داشته باشند که هیچ انسانی کامل نیست و ممکن است این اتفاق برای هر زوجی پیش آید. اگر در این رابطه همسران با تفکر و تدبر کافی و آگاهانه رفتار کنند، از بروز بسیاری از کشمکش‌های زندگی جلوگیری خواهند نمود.

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در این رابطه وجود دارد، رفتار طرف مقابل نسبت به آن خطا و بدبینی است‌. این‌گونه که زن یا شوهر با دیدی منفی اشتباه همسرش را بررسی و پیش‌داوری می‌کند و زمینه‌ی بخشش را برای خود سخت‌تر می‌سازد. حال آن‌که اگر قبل از تمام این بدبینی‌ها و پیش‌فرض‌ها در یک گفت‌وگوی دوستانه‌ی دونفره مسأله‌ی دلخوری از رفتار همسرش را مطرح و دلایل آن را جویا شود، دچار سوء‌تفاهم نخواهد شد.

البته باید پذیرفت که بخشش در ازدواج کمی جرات می خواهد. فراموش کردن اتفاقات کوچک آسان است وبیشتر ما عادت داریم به طور خودکار برای اشتباهات کوچک ابراز تاسف می کنیم اما وقتی که یک عمل دردناک (آسیب زننده) یا گفتاری دردناک اتفاق می افتد، صدمه آن طولانی تر می شود و بخشش آن نه تنها کار ساده ای نیست بلکه گاهی غیر ممکن به نظر می رسد. چرا؟ چون همان کسی که متعهد شده بود که همیشه شما را دوست داشته باشد به شما صدمه زده است.

علی رغم اینکه همواره توصیه می شود زوجین مشکلات و کدورتها را حل نشده باقی نگذارند و از طرف دیگر اجازه ندهند این مسایل بیش از حد ادامه دار شود ولی در هر حال، وقتی که یکی از زوجین با اشتباه و خطایی از جانب همسرش مواجه می شود دچار غلیان و تلاطم احساسات می شود. شاید شما خواننده عزیز نیز اعتراف کنید که افراد قلیلی هستند که حوادث تلخ و اشتباهات همسر را در ذهن شان مرور نکنند. به این مساله این واقعیت تلخ را بیفزایید که کسی که شریک همه زندگی تان است به شما صدمه عاطفی زده و لذا شما با یک بحران جدی برای بخشش مواجه هستید. براستی با این اوصاف چطور می توان با این مسئله مواجه شد؟

باید پذیرفت که بخشش در ازدواج کمی جرات می خواهد

اگر واقعا خشم تان در حدی است که نمی توانید بنشینید و با همسرتان چهره به چهره شوید و در مورد اشتباه پیش آمده صحبت کنید، برایش یک نامه بنویسید یا ایمیل بفرستید و توضیح دهید چرا و چقدر از او صدمه دیده اید. بگذارید متوجه شود که بخشش او از نظر شما بسیار دشوار است. یک زمان اختصاص دهید و با هم بحث کنید ببینید چکار باید کرد که در آینده شاهد این موقعیت های دردناک نباشید. یادتان باشد همین عشقی که بخشش اشتباه او را برای شما دشوار می کند همان عشقی است که شما را اولین بار به ازدواج با او ترغیب کرده است.

ضمنا برای اینکه فرآیند گذشت و بخشش برای تان راحت تر باشد توصیه می کنیم که:

** به امتیازات و نکات مثبت همسرتان بیشتر توجه کنید. همانگونه که مرور اشتباه دیگران باعث غلیان احساسات و هیجانات منفی می شود، مرور خوبی هایشان نیز باعث ایجاد محبت بیشتر به آنها می گردد. این کار باعث ایجاد محبت بیشتر در وجودتان شده و بخشش را برایتان راحت تر می کند.

**وقتی همسرتان به خاطر اشتباهش از شما عذرخواهی کرد،‌ برای بخشش وی خیلی سرسختی به خرج ندهید. بدانید که او با پذیرش اشتباهش و طلب عذرخواهی از شما شجاعت بسیاری به خرج داده و در واقع با این کار قصد جبران مافات را دارد پس با بخشش به موقع فرصت اصلاح رفتار را به وی بدهید.

** البته فراموش نکنید همان اندازه که بخشش سریع و بی قید شرط همسرتان مهم است،‌ نحوه برخورد پس از آن نیز بسیار مهم است. اگر همسرتان را بخشیدید نباید طوری با او برخورد کنید که حس به رخ کشیدن اشتباه،‌ سرکوفت و یا شرمندگی در او زنده شود. البته این به آن معنا نیست که اصلاً در مورد اشتباهش با او صحبت نکنید. صحبت در مورد این اشتباه را به زمانی مناسب و با شیوه ای معقولانه و منطقی موکول نمایید.

پی نوشت‌ها:

[1] . شرح غررالحكم، ج 1، ص 140.

[2] .كنزالعمال، ج3، ص373.

مریم عطاریان

بخش خانواده ایرانی تبیان

مطالب مرتبط:

راز ارتباط های ماندگار

شاه کلیدی برای نفوذ در قلب همسر

نمک زندگی ،به میزان لازم

نزاع های زناشویی ،تلخ اما شیرین

رابطه زناشویی با طعم پول

زندگی هایی که شور می شود