تبیان، دستیار زندگی
كمتر از یك ماه قبل انتشار خبر تخریب یكی از معروف ترین و قدیمی ترین هرم های متعلق به اقوام مایا در كشور بلیز آه از نهاد هر باستان شناس و علاقه مند به آثار باستانی برآورد.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اسرار اهرام 2 هزار ساله مایاها


كمتر از یك ماه قبل انتشار خبر تخریب یكی از معروف ترین و قدیمی ترین هرم های متعلق به اقوام مایا در كشور بلیز آه از نهاد هر باستان شناس و علاقه مند به آثار باستانی برآورد.

اسرار اهرام 2 هزار ساله مایاها

هرچند معمولاً وقتی سخن از هرم به میان می آید، بیشتر مردم به اهرام ثلاثه مصر اشاره می كنند، اما هرم تخریب شده در بلیز نیز كه متعلق به سایت باستان شناسی نومول بود، با قدمتی حدود 2 هزار و 300 سال از ارزشمندترین اهرام دنیا محسوب می شد. این هرم كه در جریان یك عملیات راهسازی به وسیله یك بولدوزر تخریب شد، نشان دهنده وجود تمدنی دیرین در قاره امریكا بود. تمدنی كه از وقایع گوناگون طبیعی همچون بارش شهاب سنگ ها، زلزله های عظیم و سیل و توفان جان سالم به در برد، اما در نهایت آن گونه كه باستان شناسان و دانشمندان بررسی كردند، به علت تغییرات شدید جوی و یك خشكسالی 200 ساله نابود شد.

تمدن 4 هزار ساله

مایاها از اقوام ساكن در قاره امریكا همچون آزتك ها بودند كه گستردگی تمدن آن ها از جنوب مكزیك تا هندوراس كنونی و السالوادور كشیده شده بود و البته تمدن آن ها كه در نجوم و پزشكی سرآمد بودند، از 2 هزار سال پیش از میلاد مسیح تا سال 1600 میلادی و فتوحات اسپانیایی ها در قاره امریكا ادامه داشت، اما هرم های معروف آن ها در فاصله 200 تا 900 بعد از میلاد مسیح بنا شد. اهرام مایاها یكی از جالب ترین دستاوردهای معماری به جا مانده از تاریخ باستان است. طراحی آن ها بسیار دقیق بوده و هرم های به جا مانده نشان می دهد تلاش بشری بسیاری پشت آن وجود داشته است. تصاویر نقش بسته روی این هرم ها نیز اطلاعات ارزشمندی را از نوع زندگی مایاهای باستانی در اختیار بشر امروز قرار می دهد؛ اطلاعاتی همچون قربانی كردن انسان ها، تشریفات مذهبی گاه مخوف و رفتارهای ستمگرانه با همنوع.

شیب اهرام مایاها نسبت به اهرام مصری های باستان تندتر است و بر سطح دست كم یك سمت از آن ها پلكان هایی قرار داشت كه روحانیون مایا از آن ها بالامی رفتند تا بر قله هرم بایستند و در معبد بالای هرم مراسم مذهبی خاص خود و قربانی كردن را كه بیشتر در آن یك انسان قربانی می شد، به جا آورند

ویژگی های اهرام مایا

شیب اهرام مایاها نسبت به اهرام مصری های باستان تندتر است و بر سطح دست كم یك سمت از آن ها پلكان هایی قرار داشت كه روحانیون مایا از آن ها بالامی رفتند تا بر قله هرم بایستند و در معبد بالای هرم مراسم مذهبی خاص خود و قربانی كردن را كه بیشتر در آن یك انسان قربانی می شد، به جا آورند.

بر دیوارهای این معابد تصاویری از این نوع مراسم حكاكی شده است و نوشته هایی وجود دارد كه باستان شناسان هنوز موفق به رمزگشایی آن ها نشده اند. این معابد دارای چندین اتاق بود كه هر اتاق به یكی از تشریفات مذهبی اختصاص داشت. برخی از این تشریفات كاملاً سری بود.

اسرار اهرام 2 هزار ساله مایاها

اما كل هرم به معبد اختصاص نداشت. در طبقات پایین تر هرم كاخ هایی ساخته شده بود و در آن ها اتاق هایی وجود داشت كه شبیه سوناهای امروزی بود. این سوناها به شكلی ساخته شده بود كه آب خارج شده از صخره ها وارد آن ها می شد و در اتاق مزبور تولید بخار می كرد. این بخار از سوراخی كوچك خارج می شد.

یكی دیگر از بخش های این هرم ها «زمین توپ» (Ball Court) بود كه در آن نه فقط یك نوع بازی انجام می شد كه برای اجرای موسیقی و جشن هم مورد استفاده قرار می گرفت. در شماری از این اهرام هم اتاق هایی كشف شده است كه در آن ها مقبره شاهان مایا وجود داشته است.

شمار بیشتری از اهرام مایا هم به شكلی طراحی و ساخته شده بودند كه بتوانند بزرگترین علاقه اقوام مایا یعنی نجوم را برآورده كنند. مایاها در اتاق های ویژه نجوم در این معابد قادر بودند همه وقایع و رویدادهای نجومی را رصد و در نهایت پیش بینی كنند.

بخش هنری تبیان

منبع:

روزنامه ایران،/مترجم: الهه غلامی