«کریمه»، لقب یادگار مظلومه مدینه

حضرت معصومه(سلام الله علیها) بعد از امام رضا(علیه السلام) سرآمد فرزندان امام کاظم(علیه السلام) است. حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام در اول ذیقعده سال 173 هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. اسم این بانوی بزرگوار فاطمه و لقب ایشان معصومه است. مادرشان نجمه خاتون بوده که مادر امام رضا علیه‌السلام نیز هست.

حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام در بین فرزندان امام موسی بن جعفر علیه‌السلام بعد از برادرش امام علی بن موسی الرضا علیه‌السلام در والاترین رتبه جای دارد، و این در حالی است که بنا بر مستندات رجالی، فرزندان دختر امام کاظم علیه‌السلام ، دست کم 18 تن بوده‌اند و فاطمه علیهاالسلام در بین این همه بانوی گران قدر سر آمد بوده است.

امام صادق علیه‌السلام به شیعیان بشارت تولد حضرت را قبل از تولد ایشان داده بودند لذا زمانی که به دنیا آمدند همه به ویژه خانواده امام کاظم علیه‌السلام خیلی خوشحال شدند.

کریمه اهل بیت

لقب "کریمه اهل بیت(سلام الله علیها)" برای حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها)، از کجا آمده است؟

یکی از زیباترین القاب خواهر مهربان امام رضا(علیه السلام)، کریمه اهل بیت است و اتفاقا این نامگذاری، داستان و اتفاق زیبایی دارد؛ اتفاقی که باعث شد یکی از بزرگترین علمای اسلام، از نجف اشرف، رخت سفر بربندد و برای همیشه به شهر مقدس قم هجرت کند و دست آخر در همانجا هم از دنیا برود و دفن گردد!

داستان از این قرار بود که آیت الله سید محمود مرعشی نجفی(ره) پدر بزرگوار عالِم عظیم الشأن عالَم تشیع آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی(ره) که یکی از نسب شناسان بزرگ شیعه می باشد، بسیار علاقه داشت که به هر طریقی که شده، محل قبر شریف حضرت صدیقه طاهره(سلام الله علیها) را به دست آورده و یکبار هم که شده از نزدیک قبر بی بی دو عالم را زیارت کند؛ برای همین هم یک ختم مجربی(ذکر و دعایی که بارها تجربه شده که جواب می دهد) را انتخاب کرد و چهل شب در حرم امیرالمومنین(علیه السلام) بر آن ختم مداومت کرد تا شاید از طریقی او را از محل قبر شریف حضرت زهرای مرضیه(سلام الله علیها) آگاه فرمایند.

شب چهلم که شد، بعد از انجام ختم و توسلات فراوان، مقداری استراحت کرد؛ در عالم مکاشفه به محضر مقدس امیرالمومنین(علیه السلام) مشرف شد؛ امیرالمومنین(علیه السلام) به ایشان می فرمایند: سید محمود! چه می خواهی؟ ایشان عرض می کند که آقا جان! می خواهم بدانم قبر حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) کجاست؟ می خواهم آن را از نزدیک زیارت کنم! امیرالمومنین(علیه السلام) می فرمایند:

"علیک بکریمة أهل البیت"

به سوی کریمه برو

آیت الله سید محمود مرعشی نجفی، به خیال اینکه منظور امیرالمومنین(علیه السلام) از "کریمه اهل بیت(سلام الله علیها)" حضرت زهرا(سلام الله علیها) است، به حضرت عرض می کند: بله! قربانتان گردم! من هم این ختم را انجام دادم که محل قبر شریف آن حضرت را به طور دقیق بدانم و به زیارتش مشرف شوم. در اینجا بود که حضرت فرمودند:

منظور ما قبر حضرت معصومه در قم است؛ بعد اضافه فرمودند:

به جهت مصالحی خداوند اراده فرموده است که محل قبر شریف حضرت زهرا(سلام الله علیها) از همگان مخفی باشد؛ لذا قبر حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) را تجلیگاه قبر حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) قرار داده است؛

اگر قرار بود قبر حضرت زهرا(سلام الله علیها) ظاهر باشد، هر جلال و جبروت و عظمتی که برای آن قبر شریف بود، خداوند متعال همان جلال و جبروت و عظمت را برای قبر حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) قرار داده است.

آن قبر که در مدینه شد گم                         پــیدا شـده در مـدینـه قــــم

آیت الله سید محمود مرعشی نجفی(ره) پس از این مکاشفه، تصمیم می گیرد که برای زیارت حضرت فاطمه معصومه(سلام الله علیها) رهسپار ایران شود.

آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی(ره) فرزند برومند مرحوم آیت الله سیدمحمود مرعشی نجفی(ره) نیز بعد از رحلت پدر بزرگوارشان و البته به سفارش ایشان در سال 1343 هجری قمری(90 سال پیش)به قم مشرف شده و برای همیشه در جوار کریمه اهل بیت میهمان گردید. ایشان در قم معروف بودند به کبوتر حرم؛

تا اینکه در شب هشتم صفر 1411 هجری قمری(سال 1369 هجری شمسی یعنی 22 سال پیش) در شهر خواهر مهربان آقا علی بن موسی الرضا(علیه السلام) دیده از جهان فرو بست و به ملکوت اعلی پیوست.

قداست شهر قم از شرافت بانو

ورود حضرت فاطمه معصومه علیها السلام به شهر قم و دفن پیكر مطهر آن بانوى كبریا در این شهر، آثار و بركات فراوانى را به همراه داشته است. از لحظه ورود نبیره رسول الله صلى الله علیه و آله به قم، پیوسته این شهر از جهات فرهنگى، سیاسى، اجتماعى، عمرانى و اقتصادى رو به رشد و پیشرفت نهاده است.

در احادیث فراوانی به قداست قم اشاره شده است. از جمله امام صادق علیه‌السلام قم را حرم اهل بیت علیهم ‌السلام معرفی و خاک آن را پاک و پاکیزه تعبیر کرده است. همچنین ایشان در ضمن حدیث مشهوری که درباره قداست قم به گروهی از اهالی آن بیان کردند، فرمودند:

بانویی از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسی، در آن جا رحلت می‌کند که با شفاعت او همه شیعیان ما وارد بهشت می‌شوند.

راوی می‌گوید: من این حدیث را هنگامی از امام صادق علیه ‌السلام شنیدم که حضرت موسی بن جعفر علیه ‌السلام هنوز دیده به جهان نگشوده بود.

این حدیث والا، از رمز شرافت و قداست قم پرده بر می‌دارد و روشن می‌سازد که این همه فضیلت و شرافت این شهر که در روایات آمده از ریحانه پیامبر، کریمه اهل بیت حضرت معصومه سلام الله علیها سرچشمه می‌گیرد که در این سرزمین، دیده از جهان فرو می‌بندد و مدفون می‌شود.

احادیث متعددی درباره فضیلت زیارت ایشان نقل شده از جمله از امام جواد علیه‌السلام روایت شده کسی که عمه ‌ام را در قم زیارت کند بهشت بر او واجب است. همچنین امام رضا علیه‌السلام فرمودند: هر کس او را زیارت کند، در حالی که به حق او آگاه باشد، بهشت از آن اوست. یا در حدیث دیگری آمده است: زیارت او، هم سنگ بهشت است.

پیام رسان مظلومیت و غربت

یک سال بعد از هجرت امام رضا علیه‌السلام، حضرت معصومه سلام الله علیها به شوق دیدار برادر و ادای پیام ولایت ـ مانند حضرت زینب کبری سلام الله علیها ـ به همراه عده‌اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرد و برادر گرامیشان را به مردم مسلمان مى‌رساندند و مخالفت خود و اهل بیت علیهم السلام را با حکومت بنى عباس اظهار مى‌کردند ولی بین راه در شهر ساوه بیمار شدند و چون توان رفتن به خراسان را در خود ندیدند تصمیم گرفتند به قم بروند و همچنین روی آینده نگری که داشتند و با توجه به آینده قم و محوریتی که بعدها برای این سرزمین پیش می‌آید و روی توجهی که به موقعیت این سرزمین داشتند خود را به این شهر رساندند.

حضرت معصومه سلام الله علیها پس از ورود به قم تنها 17 روز در قید حیات بودند و در دهم ربیع الثانی سال 201 هجری قمری در سن 28 سالگی وفات یافتند. پس از وفات ایشان همه مردم جمع شدند برای غسل و کفن کردن ایشان و در حالی که مردم داشتند قبر را آماده می‌کردند دو سوار آمدند و بدون آنکه با کسی صحبت کنند نماز خوانده و بدن مبارک را دفن کردند و بدون تکلم با کسی رفتند. بی شک این دو سوار از ائمه علیهم ‌السلام بودند در هر صورت این واقعه نشان دهنده عظمت ایشان بوده و کسانیکه به این عظمت پی‌برده بودند دائم سعی می‌کردند به این بانوی بزرگ متوسل شوند.

منابع :

ماهنامه كوثر، شماره 9

بیت‌النور جایگاه کریمه اهل بیت(علیه السلام) و شفیعه مردمان ؛ حاجیه تقی زاده فانید

بیانات حجت‌الاسلام والمسلمین «مهدی زندیه»

کتاب کریمه اهل بیت (سلام الله علیها)"

کتاب بارگاه فاطمه معصومه(سلام الله علیها) تجلیگاه فاطمه زهرا(سلام الله علیها)"