رفیق نیمه راه !
شاید بارها و بارها تبلیغ تجارتی همراه اول را دیده اید این تبلیغ در مورد خدمات شارژ و سایر امکانات آن اطلاعاتی به شما می دهد و بهترین شمارش این است که هیچ کس تنها نیست همراه اول. فکر این تبلیغ مدتهاست مرا به خود مشغول کرده که آیا یک دستگاه موبایل با یک خط تلفن می تواند تنهایی و بی کسی انسان را چاره کند همراه اول واقعی کیست و چه کارهایی باید برای انسان بکند؟
نیاز انسان
انسان همیشه به یک همراه و پشتیبان نیاز دارد که او را یاری دهد در سختی‌ها او را پشتیبانی کند برای او مایه امید باشد و وقتی از همه جا ناامید شد او مایه دلگرمی و نجاتش باشد، قدرتمند ترین نیرو باشد زیرا انسان ضعیف آفریده شده . وَ خُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِیفًا (نساء/28)
بعضی از همراه های انسان از خود او ضعیف ترند در حالی که انسان جاهلانه و عاقلانه به آنان تکیه می دهد و در این دنیا هر همراهی را انتخاب کند. هم در این دنیا و هم در آخرت با او محشور می شود و این که آیا هر همراهی صفات بالا را خواهد شد و انسان را کفایت می کند؟
همراه اول
قرآن، خداوند تبارک و تعالی را همراه انسان معرفی کند. وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ)ق /16)
این همراهی نسبت به بنده 3گونه دارد :
1- همراهی عام و عمومی
این همراهی همان معیت قیومی خداوند است و مصداق بارز آن هو معکم اینما کنتم حدید / 4 می باشد و آن همراهی خدای با همگان و در همه جا است زیرا خداوند هم عالم به همه چیز است و هیچ چیز بر او مخفی نیست :
وَللّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ مُّحِیطًا
و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن خداست و خدا همواره بر هر چیزى احاطه دارد(نساء/126)
2- همراهی قهارانه
گونه دیگر این همراهی با عاملان هر توطئه مخفی کاری و شب نشینی های خدا ناپسندانه است. کارهای زشت خود را از مردم نهان می دارند و از خدا پنهان نمی دارند حال آن که خدا با آنها بوده و آن گاه که شبانه درباره سخنی که خدا به آن راضی نبود چاره اندیشی می کردند.
این دو گونه معیت همراه با هشدار و انذار است تا انسان بر اعمال و کردارش نظارت و دقت داشته باشد و پیوسته خداوند را با خود ناظر و مراقب خویش بداند.
خداوند این معیت را برای گروه خاص معرفی می کند وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ كسانى كه در راه ما كوشیدهاند به یقین راههاى خود را بر آنان مىنماییم و در حقیقتخدا با نیكوكاران استیعنی باید تو خدا را یاری کنی تا دست حمایت و یاری او را حس کنی پس نیکوکاران خدا را یاری می کنند و در جای دیگر تقوا را شرط پاداش و یاری خدا می داند
یَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلاَ یَسْتَخْفُونَ مِنَ اللّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ یُبَیِّتُونَ مَا لاَ یَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَكَانَ اللّهُ بِمَا یَعْمَلُونَ مُحِیطًا
[كارهاى نارواى خود را] از مردم پنهان مىدارند و[لى نمىتوانند] از خدا پنهان دارند و چون شبانگاه به چارهاندیشى مىپردازند و سخنانى مىگویند كه وى [بدان] خشنود نیست او با آنان است و خدا به آنچه انجام مىدهند همواره احاطه دارد.(نساء/ 108)
3- معیت خصوصی
گونه سوم همراهی خاص و خصوصی است که شرف آفرین و موید رفتار انسان و تشویق بلکه پاداشی به حساب می آید و آن ویژه انبیا و اولیا و پرهیزکاران و نیکوکاران است.
خداوند به موسی(علیه السلام)و هارون فرمود:
قَالَ لَا تَخَافَا إِنَّنِی مَعَكُمَا أَسْمَعُ وَأَرَى
فرمود مترسید من همراه شمایم مىشنوم و مىبینم.(طه/46)
این معیت خاص الهی ببیشتر با یاری او همراه است تا عبد مومن بداند که هرگز تنها نیست و به نصرت خداوند دلگرم باشد نصر من الله و فتح قریب
شرط همراهی خدا
خداوند این معیت را برای گروه خاص معرفی می کند :
وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ
كسانى كه در راه ما كوشیدهاند به یقین راههاى خود را بر آنان مىنماییم و در حقیقتخدا با نیكوكاران است(عنکبوت/69) یعنی باید تو خدا را یاری کنی تا دست حمایت و یاری او را حس کنی پس نیکوکاران خدا را یاری می کنند و در جای دیگر تقوا را شرط پاداش و یاری خدا می داند.
إِنَّ اللّهَ مَعَ الَّذِینَ اتَّقَواْ وَّالَّذِینَ هُم مُّحْسِنُونَ
در حقیقت خدا با كسانى است كه پروا داشتهاند و [با] كسانى [است] كه آنها نیكوكارند.(نحل/128)
رفیق نیمه راه نه همراه اول
در این دنیا عده ای تکیه بر پول و جاه و مقام و خانواده و خویشان قدرتمند دارند و در اصل یاور خود را در زندگی اینان می‌دانند. همراه اول آنان پول است و هر جایی گیر کنند پولشان را صدا می زنند و از او یاری می خواهند و گروهی مقام های دنیاییشان را به فریادرسی می خوانند به هر گره کوری که می خورند از موقعیت و مقامشان استفاده می کنند و به هر حال از طناب های پوسیده زیادی استفاده می کنند تا آنان را از چاه ها و چاله های دنیایی نجات دهد اما مشکل اصلی همه این یاورها این است که رفیق نیمه راهند و همیشه همراه انسان نیستند و گاهی اوقات و همیشه در بدترین شرایط و سخت ترین مهلکه ها انسان را رها می کنند.
قَالَ أَفَتَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا یَنفَعُكُمْ شَیْئًا وَلَا یَضُرُّكُمْ
گفت آیا جز خدا چیزى را مىپرستید كه هیچ سود و زیانى به شما نمىرساند.(انبیاأ/66)
خداوند می فرماید بندگان من اینان همراه اول شما نیستند همیشه در دسترس نیستند و همیشه آنتن نمی دهند و همیشه صدای شما را به گوش دیگران نمی رسانند اما من بی تردید با شما هستم.براستی که چگونه او با ما نباشد الهی ولی المومنین در حالی که ما نه تنها در اصل وجود و هستی خود بلکه در بقا لحظه به لحظه محتاج عنایت او هستیم .
چگونه او با مومنان و اولیایش همراهی خاص نداشته باشد در حالی که آنان او را انتخاب کرده و اوامر و بندگی او را برگزیده اند و این اولین پاداش الهی برای بندگان خالص خویش است و از توجه به معیت عمومی الهی است که عبد مومن خود را مستحق معیت خاص خداوند می کند و این همان ریشه اصلی تقوا و پاکی و درستکاری انسان است و رمز عظمت و بزرگی او .
رسول الله(صلی الله علیه و آله) می فرمایند: برترین مرحله ایمان انسان این است که بداند هر جا باشد خداوند با اوست .
این همراهی همان معیت قیومی خداوند است و مصداق بارز آن هو معکم اینما کنتم حدید4 می باشد و آن همراهی خدای با همگان و در همه جا است زیرا خداوند هم عالم به همه چیز است و هیچ چیز بر او مخفی نیست وَللّهِ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَیْءٍ مُّحِیطًا و آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن خداست و خدا همواره بر هر چیزى احاطه دارد
برکات همراهی خدا
خداوند عالم به همه احوالات انسان است و راه های هدایت را برای بنده مومن می گشاید و هر جا تاریکی حاصل شد او چراغ و نور هدایت را برای بنده می فرستد. او را از ظلمات و تاریکی های جهل بیرون می آورد. روزی فراوان می دهد .
اللّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُواْ یُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّوُرِ.(بقره/257)
همراهی پر برکت خداوند روزی مادی و معنوی فراوانی را به سوی بنده من ارزانی می دارد یک استاد خوب برایش مقرر می فرماید تا راه های هدایت را بیابد همسر و فرزندان خوب را روزی او قرار می دهد کار حلال و بی زحمت و زندگی فراخ و پر از آسایش را به او هدیه می دهد .
ان الله یرزق من یشا بغیر الحساب
1- قدرت و توانایی می دهد
2- هر آنچه می خواهد برای بنده اش خیر رقم می زند
3- دست قدرت خداوند دستان ضعیف و ناتوان او را یاری می دهد.
إِنَّ الَّذِینَ یُبَایِعُونَكَ إِنَّمَا یُبَایِعُونَ اللَّهَ یَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَیْدِیهِمْ فَمَن نَّكَثَ فَإِنَّمَا یَنكُثُ عَلَى نَفْسِهِ وَمَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَیْهُ اللَّهَ فَسَیُۆْتِیهِ أَجْرًا عَظِیمًا
حقیقت كسانى كه با تو بیعت مىكنند جز این نیست كه با خدا بیعت مىكنند دست خدا بالاى دستهاى آنان است پس هر كه پیمانشكنى كند تنها به زیان خود پیمان مىشكند و هر كه بر آنچه با خدا عهد بسته وفادار بماند به زودى خدا پاداشى بزرگ به او مىبخشد.(فتح/10)
مریم خندابی
بخش قرآن تبیان
