«آرگو» ؛ تحریف تاریخ ایران

داستان فیلم از جایی آغاز می شود که یک مامور سازمان سیا در قالب یک مستندساز راهی ایران می‌شود تا شش دیپلمات آمریکایی را به صورت غیرقانونی از کشور خارج کند.این 6 نفر به طور مخفیانه فرار می‌کنند و به سفارت کانادا پناه می‌برند. سپس توسط یکی از ماموران سی آی ای با هویت جعلی کانادایی از خاک ایران خارج می‌شوند.

هزینه زیادی صرف تولید آرگو شده و در میان آثار ضد ایرانی ساختاری حرفه ای تر دارد. بن افلک برای بازسازی فضای طبیعی آن زمان ِ ایران و نیز ظاهر بازیگران ، از عوامل متبحری استفاده کرده تا فیلمش واقعی به نظر برسد.از حالا هم لابی هایی برای انتخاب این فیلم به عنوان یکی از برگزیدگان اسکار شکل گرفته.با این حال تماشاگران سینما در آمریکا استقبال سردی از آن داشته اند.

تحریف تاریخی

یکی از دانشجویانی که در تسخیر سفارت آمریکا نقش داشت با غیرمستند دانستن این فیلم گفت: آرگو سعی دارد چهره ای خشونت طلب، عصبانی و غیرمتشکل از اشغال کنندگان ارایه دهد در حالی که این چهره و چنین فضایی با فیلم ها، عکس ها و مستندات واقعه مغایرت دارد.

معصومه ابتکار با اشاره به نمایش فیلم "آرگو" گفت: در این فیلم اگر بتوان از تخلفات آشکار مدعیان پایبندی به قوانین بین المللی در جعل پاسپورت یا مهرها و فرم های فرودگاه گذشت، از کم توجهی به تاریخ معاصر نمی توان به راحتی عبور کرد.وی که یکی از دانشجویانی بوده که در تسخیر سفارت آمریکا در 13 آبان نقش داشته است با بیان این که آرگو می خواهد تاریخ را روایت کند و با این ادعا، در مقدمه کوتاه ابتدای فیلم به طور بسیار خلاصه و غیردقیق به مداخله آمریکا در ایران، کودتای 28 مرداد و حمایت از رژیم غیردمکراتیک شاه می پردازد، گفت: اما این روایتی جانبدارانه است. زیرا نمایش تصاویر انیمیشن به طور گذرا و سطحی نمی تواند ذره ای از تلخی 25 سال دیکتاتوری و خفقانی را که بر 30 میلیون شهروند ایرانی به خاطر تامین منافع آمریکا حاکم شد، نشان دهد. وی در تشریح جزئیات تفاوت های این فیلم با حقیقت تسخیر سفارت آمریکا گفت:  حسی که فیلم ایجاد می کند این است که یک عده افراد هیجان زده و عصبانی که هیچ شباهتی به دانشجو ندارند ناگهان به سفارت حمله می کنند. آرگو از فیلم مستند و معروف حرکت آرام و منظم تعداد محدودی از دانشجویان مقابل سفارت آمریکا استفاده نکرده تا به بیننده اینگونه القا کند که این حرکتی دانشجویی نبوده و تلاش کرده ماهیت دانشجویی این حرکت انعکاس نیابد؛ تا آنجا که در دیالوگی درباره اشغال کنندگان می گوید: آنها خواندن و نوشتن می دانند.

به اعتقاد ابتکار آرگو سعی دارد به وسیله صحنه هایی در فیلم، رفتار ایرانیان با گروگان ها را خشن جلوه دهد. در حالی که هیچ کدام از دانشجوها نظامی نبودند و به هیچ وجه آنچه در فیلم نشان داده می شود که ایرانی ها مسلح وارد شدند حقیقت ندارد. همه دانشجوها دستور داشتند بدون هر گونه وسیله نظامی و در یک حرکت کاملا آرام و بدون خشونت عملیات را انجام دهند. مقصود از اینکار انتقام جویی یا برخورد با مردم امریکا یا کارمندان سفارت نبود. ما فقط می خواستیم جامعه جهانی متوجه خواسته ایرانی ها بشود. وی افزود: درآن زمان دانشجویان براین نکته واقف بودند، آمریکا که منافع خود را در منطقه و ایران از دست داده، نپذیرفته که چنین انقلاب بزرگی منافعش را در منطقه تهدید کند، بنابراین به نوعی به دنبال راه‌حلی است که رژیم مورد نظر خود را به عرصه بازگرداند .دانشجوها می دانستند که امریکا قبلا برای یک کودتا در کشور برنامه ریزی کرده و آن را به انجام رسانده و در حال برنامه ریزی برای ادامه آن درست چند ماه بعد از پیروزی انقلاب است. آنها همه راهها را مانند انتشار بیانیه یا اعتصاب غذای نشسته در مقابل سفارت بررسی کردند. اما در مورد تاثیرگذاری هر کدام از این راهها بحث بود. در این شرایط طبیعی بود که هیچکدام از راههای مورد بررسی، تاثیرگذاری ورود به سفارت امریکا را نداشت. بنابراین دانشجوها تصمیم گرفتند کاملا آرام و بدون هر برخورد خشونت آمیز فقط برای اینکه نگاهها به ایران جلب شود و برای مدت کوتاهی وارد سفارت امریکا شوند.

ابتکار با اشاره به بازسازی خیابان های تهران، علائم، نشانه ها و حتی دیالوگ های فارسی بازیگران نقش ایرانی، فیلم را غیرحرفه ای توصیف کرده و افزود: هر کسی کمترین آشنایی با ایران داشته باشد متوجه استفاده از مشاوران ضعیف و ناوارد در آرگو می شود. همین ضعف در فیلمنامه نیز به دلیل رویکرد جانبدارانه و عدم پایبندی به اصالت تاریخی نمایان است.وی اضافه کرد: همه این مسایل به جنبه تبلیغاتی آرگو دامن زده، به طوری که به راحتی تداعی کننده فیلم های سفارشی حکومتی شده و تا حد فیلمی غیرواقعی به سفارشCIA  تنزل یافته است. چنانچه در فیلم هم ابایی از آشکار شدن ارتباط شخصیت ها باCIA  به عنوان یکی از مخوف ترین دستگاههای اطلاعاتی جهان نیست. این البته اولین بار هم نیست که هالیوود این گونه عمل می کند.

این عضو شورای شهر تهران معتقد است: آرگو لطمه بزرگی به اعتبار هنرمندان مستقل هالیوود و سینمای آمریکا بوده و شاید علت کنار کشیدن جرج کلونی را از کارگردانی آرگو (و باقی ماندن فقط به عنوان یکی از تهیه کنندگان) باید در همین مسئله جستجو کرد. چنانچه برخی منتقدین هم تولید آرگو را 32 سال پس از ماجرایی که به گفته بسیاری از سیاستمداران تحقیرآمیزترین شکست امریکا در مواجهه غیرنظامی با حریفان خود بوده، تلاشی برای جبران این تحقیر از طریق القای موفقیت یک حرکت مداخله جویانه قلمداد کرده اند.  در حالی که پیش از رسیدن شش دیپلمات فراری به خاک آمریکا، تعداد بیشتری از زنان و سیاهپوستان شاغل سفارت امریکا به دستور امام خمینی آزاد شده و به کشورشان بازگشتند.

ابتکار با بیان این که سینمای ایران یا رسانه ملی نیز درباره این سوژه براساس واقعیات تاریخی اقدام نکرده اند، گفت: متاسفانه دلایل تاریخی این حرکت و واقعیت های ماجرای 13 آبان 58 اعم از نقاط قوت و ضعف آن به محاق کشیده شده است. البته رسانه ملی در قالب گزارش ها و مصاحبه ها تلاش هایی در این زمینه داشته، ولی بعضا به تحریف و اشتباهاتی تاریخی دچار شده که گاه ناشی از نگاه غیرحرفه ای و گاه برخوردهای جانبدارانه سیاسی بوده است. به ویژه در مورد چهره های شاخص و شورای مرکزی دانشجویان مسلمان پیرو خط امام که از مدت ها قبل به خاطر مواضع اصلاح طلبانه ممنوع التصویر بوده و امکان طرح دیدگاه های خود را نداشته اند.

وی ادامه داد: این رویکرد رسانه ملی شاید دلیل عدم پیگیری تولید فیلمی در مورد این واقعه باشد که حدود 5 سال پیش از طرف مقام رهبری در پاسخ به نامه تعدادی از دانشجویان مورد استقبال قرار گرفت و به رسانه ملی ارجاع شد. اما اینک در حالی که آرگو بهترین موقعیت ها را در سینماهای جهان به لحاظ جذب مخاطب کسب کرده، دست ما خالی است. ظرفیت تولید فیلمی جذاب با حفظ جنبه های حرفه ای وجود داشت تا بتواند تصویری واقع بینانه و نه تبلیغاتی از زاویه ای جهانی درباره 13 آبان ارائه دهد و اینگونه نشد.

سخنگوی دانشجویان پیرو خط امام گفت: تحریف تاریخی، خطر بزرگی در هر واقعه تعیین کننده و سرنوشت ساز است. متاسفانه در حالی که آرگو نمونه ای بارز از این تحریف به حساب می آید، گاهی در داخل نیز با روند عامدانه‌ای در جهت تحریف این واقعه مواجه می‌شویم. مانند مطالبی که در مورد شخصیت های کلیدی دانشجویان گفته می شود.

ایرانی ها بی اعتنائی کردند

لس آنجلس تایمزدر تازه ترین گزارش خود با اشاره به برخورد سرد ایرانی‌ها با فیلم آرگو و بی‌اعتنایی آنها به دروغ‌های تصویر شده دراین فیلم نوشت: بسیاری از مردم ایران این فیلم را توهین آمیز و آن را تلاش آمریکا برای فرار از بحران اقتصادی می‌دانند.این نشریه با اشاره به بی‌تفاوتی مردم ایران برای تماشای این اثر نوشته که با وجود دسترسی ایرانیان به فیلم‌های روز جهان، اشتیاقی حتی برای دانلود این فیلم نیز از سوی ایرانیان مشاهده نشده است.این رسانه در ادامه آورده که درمیان مردم کنجکاوی خاصی برای تماشای این فیلم وجود ندارد و بسیاری از مردم ایران این فیلم را توهین آمیز و آن را تلاش آمریکا برای فرار از بحران اقتصادی می‌دانند.

در این گزارش با یک تاجر میانسال گفت و گو شده که وی این فیلم را دروغ پردازی آمریکا برای نجات یافتن از فشار شدید اقتصادی غرب عنوان کرده است. همچنین یک نوجوان علاقه مند به سینما نیز گفته آرگو تنها برای توهین و تحقیرساخته شده و علاقه ای برای دیدن این فیلم درمیان همسالان وی وجود ندارد.در این گزارش همچنین به انتقاد معصومه ابتکار؛ عضو شورای شهر نیز اشاره شده که دروبلاگ خود به زبان انگلیسی از آرگو انتقاد کرده و آن را خلاف واقعیت روزهای  تسخیر لانه جاسوسی عنوان کرده است.