تبیان، دستیار زندگی
در این طرح درس، دانش آموزان با یک سری مباحث از سلسله آموزش های نمازخانه ای مقطع راهنمایی مرتبط با نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آشنا می شوند. ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

بخش اول

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

در این طرح درس، دانش آموزان با یک سری مباحث از سلسله آموزش های نمازخانه ای مقطع راهنمایی مرتبط با نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف آشنا می شوند.

اهداف درس:

1. شنایی دانش موزان ـ بحثِ یک از سلسله آموزش های نمازخانه مقطع راهنمایی بانماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

2. آشنایی دانش موزان با نمازهای استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

وسایل لازم:

1. امکانات پخش صوت

٣. برگه فعالیت(جهت دانلود کلیک نمایید)

4. مفاتیح به تعداد دانش آموزان ـ چنانچه چنین امکانی در مدرسه شما نیست می توانید روز قبل از همه بخواهید که با خود بیاورند یا از لینک زیر جهت دانلود برگه مخصوص نماز استفاده نمائید

٥- جهت دانلود متن نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کلیک کنید.

٦- جهت دانلود فایل صوتی نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف کلیک کنید.

طرح درس:

از دانش آموزان سۆال می کنیم برای بهترین دوستشان چه هدیه ای می برند؟

سۆال ها را هدایت کنید و پس از گرم شدن فضا بپرسید برای بهترین و عزیزترین فرد چه هدیه ای باید برد؟

به روش بارش ذهنی، جواب سۆال ها را به سویِ پاسخ"بهترین هدیه را"سوق دهید.

بعد مطرح کنید که می دانید امامان علیهم السلام ما، به ما یاد داده اند که هر وقت به زیارت حرم یکی از آن ها می رویم و یا از فاصله ای دور و از شهر خودمان زیارتنامه آنان را می خوانیم، دو رکعت نماز هم به جا بیاوریم و ثوابش را به ایشان هدیه کنیم.

حالا از دانش آموزان بپرسید چرا نماز؟

پس از شنیدن پاسخ ها که سعی هم می کنیم به درازا نکشد می گوئیم: مگر پیامبر صلی الله وعلیه و له و سلم نفرموده بودند: "نماز نور چشم من است" یا مگر نشنیده اید که فرمودند: "من از دنیای شما سه چیز رادوست می دارم و اولین آن سه چیز نماز است "پس نماز بهترین هدیه است و ما بهترین و گرامی ترین هدیه را برای گرامی ترین و عزیزترین محبوبانِ خودمان، یعنی معصومان علیهم السلام در نظر می گیریم.

زیارت اهل بیت علیهم السلام و توجه به ایشان خیلی توصیه شده و ثواب و برکت فراوانی دارد و بیش از همه توجه دائمی و ارتباط پیوسته قلبی با حضرت امام زمان علیه السلام توصیه و سفارش شده است؛ چرا که ایشان حجت حاضر خدا بر زمین و صاحب این عصر و زمان هستند.

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

باید به دانش آموزان بگوئیم که بسیاری از مۆمنان و دوستداران و منتظران واقعیِ حضرت ثواب اعمال مستحبی خود را به امام زمان علیه السلام هدیه می کنند و به این وسیله دوستی و علاقه خود را به امام نشان می دهند. در اینجا جا دارد که ضمن آوردن مثال هایی به روشن شدن و جا افتادن بحث کمک کنید مثلا توضیح دهید که عده ای به نیابت از امام زمان علیه السلام حج عمره انجام می دهند، روزه می گیرند، صدقه می دهند و نماز می خوانند و احیانا اگر شاهد مثال هایی از خود یا اطرافیان و یا علما بوده اید برایِ بچه ها نقل کنید.

در کتاب های مذهبی ما صفحات زیادی به نمازهای مستحبی اختصاص داده شده است.

از آن جمله نمازهایی هستند که به امام زمان علیه السلام مربوط می شوند.

خواه نمازهایی که توصیه شده پس از خواندن زیارتنامه ایشان خوانده شود و خواه نمازهایی که به ما یاد داده اند تا بخوانیم و ثواب آن را به امام زمانمان هدیه کنیم؛ تا ایشان هم از خدا بخواهند که حاجت خاصی از ما برآورده شود.

از بچه هابخواهید خوب فکر کنند ببینند آیا هیچکدام از این نمازها را به یاد می آورند؟

احتمالا برخی جسته گریخته به مواردی اشاره می نمایند آن ها را دسته بندی کرده و به صورت گذرا شرح داده تا به مقصود این جلسه نماز استغاثه برسید:

1. نماز مسجد مقدس جمکران

معروف ترین نماز امام زمان علیه السلام نمازی است که به مسجد جمکران منسوب است و البته آن را در همه جا می شود خواند و خواندن آن در سه شنبه شب ها بین بسیاری از مۆمنان مرسوم است.

این نماز دو رکعت دارد. در هر رکعت هنگام خواندن سوره حمد وقتی به یه "ایاک نعبد و ایاک نستعین" می رسیم، این آیه را صد بار تکرار می کنیم. جمکران که می روی ده ها و گاهی صدها تن را می بینی که هر کدام تسبیحی در دست دارند و زیر لب تکرار می کنند "تنها تو را می پرستیم و تنها از تو یاری می جوییم". چه آیه زیبایی! چقدر تکرار این آیه لذتبخش است.

مگر امام صادق علیه السلام نبودند که فرمودند: روزی آن قدر این آیه را در نمازشان تکرار کردند تا مدهوش شدند و بر زمین افتادند و پس از آن فرمودند این آیه را آن قدر تکرار کردم تا آن جا که آن را از زبان خدا شنیدم . در این نماز ذکرهای رکوع و سجده را هفت بار می گوییم . مستحب است که در هنگام قنوت علاوه بر دعا برای امام زمان علیه السلام و تعجیل فرج ایشان، صد بار "العفو" بگوییم . وقتی نماز تمام شد تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها و یکبار لااله الاالله می گوییم و به سجده می رویم . در سجده نیز صد بار صلوات می فرستیم.

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

2. نماز شب جمعه

نمازهای دیگری هم به امام زمان علیه السلام نسبت داده شده است. نقل است که صدها سال پیش یکی از شیعیان به نام ابوالحسین بن ابی البغل کاتب جانش به خطر افتاد و از ترس پنهان شد تا اینکه شبی مخفیانه به کاظمین و به زیارت حرم امام موسی بن جعفرعلیه السلام رفت . او آن شب جمعه را به عبادت و دعا گذراند و از خدا خواست که او را نجات دهد.

آن شب باران شدیدی می بارید و برای همین حرم خلوت بود. نیمه شب خادم حرم، درهای حرم را قفل کرد و خوابید و ابوالحسین همچنان در تنهایی به راز و نیاز با خدا مشغول بود . ناگهان از کنار ضریح صدای زیارتنامه خواندن مردی را شنید. آن مرد بر یکایک پیامبران اولوالعزم علیهم السلام سلام داد؛ سپس به همه ائمه سلام گفت اما نام امام زمان علیه السلام را نبرد. ابوالحسین از کار آن مرد تعجب کرد.

آن جوان جامه سپیدی به تن داشت و عبایی بر دوش و گوشه عمامه اش را باز کرده بود و زیر گلویش انداخته بود. او پس از زیارت امام موسی بن جعفرعلیه السلام به زیارت ضریح حضرت امام جوادعلیه السلام رفت . آن جوان پس از انجام اعمال رو به ابوالحسین می کند و به او می گوید: "چرا نماز فرج نمی خوانی"

ابوالحسین هم جواب می دهد که: "این چه نمازی است؟ من بلد نیستم"

آنگاه مرد جوان نماز فرج و دعای آن را به ابوالحسین می آموزد. ابوالحسین که به نماز مشغول می شود، مرد از حرم بیرون می رود. ابوالحسین پس از نماز به فکر می افتد مگر درها بسته نیست. پس آن جوان چگونه داخل شد و چطور بیرون رفت؟  ... تا آن جوان را می شناسد و در می یابد ایشان امام زمان علیه السلام بوده اند که شب های جمعه به زیارت حرم می آیند.

فردا ابوالحسین نامه ای از وزیر دریافت می کند که به او امان داده شده است.

او به دیدار وزیر می رود و وزیر که نامش ابن ابی صالحان بوده با مهربانی می گوید: چرا شکایت مرا به امام زمان علیه السلام کردی.  من ایشان را در خواب زیارت کردم و به من امر فرمودند که با تو به نیکی رفتار کنم.

از آن زمان تا به حال صدها و هزاران نفر در هنگام نیاز این نماز را خوانده اند و اگر به مصلحت آنها بوده حاجت روا شده اند.

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

اما این نماز را چگونه می خوانند؟

دو رکعت نماز به سادگی خوانده می شود و پس از آن دعای "یا من اظهر الجمیل"را می خوانیم: "ای کسی که زیبایی را شکار می کنی و زشتی را می پوشانی ... ای کسی که بخشایش تو بسیار گسترده است . ای خدایی که دو دستت را به مهربانی به روی ما گشوده ای..."

پس از آن دعا می کنی و حاجت خودت را از خدا می خواهی. بعد از آن سمت راست صورت خود را بر زمین می گذاری و صد بار می گویی: "یا محمد یا علی، یا علی یا محمد، اکفیانی فانکما کافیان وانصرانی فانکما ناصرای" یعنی ای محمد و ای علی مرا کفایت کنید چون شما دو نفر برای هر نیاز من کافی هستید و مرا یاری کنید که به درستی شما دو نفر یاری دهندگان من هستید.

بعد سمت چپ صورتت را بر زمین می گذاری و صد بار می گویی: "ادرکنی" و از خدا می خواهی تو را دریابد . سپس تا آنجا که می توانی می گویی "الغوث، الغوث" و از خدا کمک و فریادرسی می خواهی. بعد از آن سر از سجده برمی داری . ان شاءالله خدا حاجتت را برورده خواهد ساخت.

3. نماز مسجد سهله

نماز دیگری داریم معروف به نماز مقام مهدی علیه السلام که مستحب است در مسجد سهله خوانده شود. این نماز هم دو رکعت ساده است و پس از آن باید دعای "سلام الله الکامل التام ..."را خواند.

4. نماز روزهای جمعه

توصیه شده که روزهای جمعه برای امام زمان نمازی شبیه نماز مسجد جمکران باصد بار یه "ایاک نعبد و ایاک نستعین" بخوانیم . پس از آن دعای "الهی عظم البلاء" که به دعای فرج مشهور است خوانده شود . همین نماز به نام نماز توسل به امام زمان هم ذکر شده است.

5. نماز استغاثه به امام عصرعلیه السلام

نماز دیگری که در وقت حاجت مندی توصیه شده است نماز استغاثه به ولی عصر علیه السلام نام دارد. در این نماز دو رکعتی در رکعت اول بعد از حمد سوره فتح انافتحنا لک فتحا مبینا و در رکعت دوم پس از حمد سوره نصر اذا جاء نصرالله ...را بخواند و پس از نماز رو به آسمان کند و دعای "سلام الله الکامل التام ..."را بخواند. ( همین درس )

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

6.  نماز زیارت امام زمان علیه السلام

به جز این ها نمازی دوازده رکعتی به نام زیارت امام زمان علیه السلام وجود دارد. برای این نماز پس از خواندن زیارتنامه، شش نماز دو رکعتی می خوانیم و پس از آن تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها می گوییم و دعای "اللهم صل علی حجتک فی ارضک ..." را می خوانیم.

7. ساده ترین نماز

ساده ترین راه هدیه کردن نماز به امام زمان علیه السلام این است که دو رکعت نماز بخوانیم و پس از آن بگوییم: خدایا این دو رکعت نماز هدیه من است به بنده تو و زاده بنده تو، همان ولی تو و زاده ولی تو که از نسل پیامبر تو در زمین و حجت توست بر خلقت . ای صاحب اختیار و دوست مۆمنان، ای ولی مۆمنان.

در این جا ذکر نکته ای را واجب می بینیم و آن این که لزومی ندارد به تمام یا مطالب بالا به طور کامل اشاره گردد بلکه شما با استفاده از شامه معلمی خود تشخیص دهید که چنانچه فضا آمادگی و پذیرش موارد فوق را دارد ذکر کنید و الا از ایجاد هرنوع دلزدگی بپرهیزید که همه موارد فوق برای ایجاد آمادگی و اصطلاحا کَل کَلِ معلم و شاگردی و گرم کننده و آماده کننده فضاست؛ مبادا فضا را چنان گرم کنید که بچه ها ته بگیرند یا بسوزند!

در اینجا به دانش آموزان متذکر شوید حالا که با این چند نماز آشنا شدیم، بد نیست به چند نکته مهم هم توجه داشته باشیم:

این که امامان ما علیهم السلام به ما یاد داده اند که نماز حاجت بخوانیم به این معنا نیست که خودمان دست از تلاش و کوشش برای حل مشکلات برداریم .

نماز استغاثه به حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه الشریف

این نمازها وقتی مؤثر خواهد بود که همه راه ها بسته بوده باشد و همه تلاش ها انجام شده باشد. این نمازها باید با نیت خالص و با امید کامل خوانده شود نه آنکه قصد آزمودن و امتحان کردن نماز در کار باشد.

امامان ما قطعا نیازی به هدایای ما ندارند بلکه این راهی است که خداوند برای ما قرار داده که رابطه خودمان را با او و اولیائش محکم تر کنیم.

پس ما باید شکرگزار خدا باشیم که توفیق هدیه کردن و ارتباط داشتن با امامان را به ما داده و نباید فکر کنیم که خدای ناکرده ما به امامان کمکی کرده ایم و هدیه ای داده ایم.

این نمازها و دعاها از بهترین عبادات ممکن برای ماست، چون خود دعا و درخواست و طلب حاجت و راز و نیاز با خدا بهترین عبادت است و قطعاً اگر دعایی خالص باشد چنانچه خواسته نمازگزار به مصلحت خود او باشد خدا به او پاسخ می دهد و اگر به مصلحت او نباشد برای این توسل و عبادتش برای او ثواب بسیار زیادی محسوب می کند.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محمد حسین بنکدار

تنظیم: مریم فروزان کیا