تبیان، دستیار زندگی
یکی از خصلتهای مدرنیته امروزی این است که دوران طفولیت را برای کودکان از بین برده است و این موضوع با نگاه و مقایسه ای با گذشته، به وضوح قابل درک و فهم است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

حذف دوران کودکی از زندگی


یکی از خصلتهای مدرنیته امروزی این است که دوران طفولیت را برای کودکان از بین برده است و این موضوع با نگاه و مقایسه ای با گذشته، به وضوح قابل درک و فهم است.

حذف دوران کودکی از زندگی

دقیقا در همین لحظاتی که این نوشتار را می خوانید، در شرایط و اوضاعی قرار داریم که گران قیمت ترین مانکن ها، مدل ها و چهره های تبلیغاتی، دخترانی هستند که حدودا دوازده تا پانزده سال، بیشتر از سن آنها نمی گذرد. این دخترکان در پیام های تبلیغاتی تلویزیون یا سینما، به گونه ای ظاهر می شوند که انگار در تمامی زمینه های مرتبط با زندگی، همچون مقولاتی مثل سکس و استفاده جنسی، تفاوتی با بزرگسالان نداشته و از تجربه، اطلاعات و آگاهیهای لازم برخوردار بوده و بر حوزه هایی همچون مد، تبلیغات و عرضه خود، آگاهی کافی داشته اند.

کافیست تنها یک بار با دقت به صحنه های مربوط به شبکه های مد و تبلیغات مربوط به لباس، در شبکه های خارجی نگاه کنید. تشخیص این مطلب چندان سخت نیست که مانکن های کم سن و سال با انجام حرکات معناداری به دنبال ارائه نمایشی پررنگ از خود هستند.

نمایش هایی که اغلب آنها در لایه های پنهان خود، امیزه هایی با معنای تحریک جنسی به دنبال دارند. از این دست تصاویر بسیار است. تصاویری که اشکال مختلفی از آن بر روی انواع محصولات تجاری حک می شود تا فروشی بیشتر و سودی افزون تر را برای صاحبان سرمایه به دنبال داشته باشد. هر مدلی که بتواند جذابیت های بصری بیشتری داشته باشد، موفق تر است.

اخبار و آمارهای به دست آمده از وقوع اعمال جنایی و جرم در کشوری همچون آمریکا نشان می دهد که در این زمینه، اعمال خردسالان و بزرگسالان، تفاوتهای کمی با یکدیگر دارند و این تفاوتها روز به روز کمتر می شوند و در عوض شباهت اعمال آنها رو به فزونی است.1

در فاصله سالهای 1950 تا 1979 میزان ارتکاب جرایم سنگین جنایی توسط جوانان زیر پانزده سال،  11درصد افزایش داشته است.

ممکن است در این شرایط این سوال برای نسل های بزرگتر به وجود بیاید که چه چیز موجب شد تا خردسالان دست به چنین اعمالی بزنند و جرم و جنایت را تجربه کنند. در حالیکه روزگاری بود که اگر دانش آموز دوازده یا سیزده ساله ای به طور پنهانی سیگار می کشید، این اقدام او یک درد اجتماعی و یک مشکل نامیده می شد.

امروزه در جامعه خود ما هم اوضاع به گونه ای شده که متولدین دهه پنجاه، هنوز فراموش نکرده اند که روزگاری وجود داشت که نحوه لباس پوشیدن خردسالان و کودکان با بزرگسالان، متفاوت بود اما اکنون خبری از آن تفاوتها نیست. جالب اینجاست که بسیاری از کارشناسان و روانشناسان معتقدند که اقتضائات سنی ایجاب می کند که تفاوت هایی میان لباس کودک، خردسال و بزرگسال وجود داشته باشد. اما امروز این مسئله مغفول مانده و ضرورتی برای آن احساس نمی شود.

به نظر می رسد یکی از خصلتهای مدرنیته امروزی این است که دوران طفولیت را برای کودکان از بین برده است و این موضوع با نگاه و مقایسه ای با گذشته، به وضوح قابل درک و فهم است

به نظر می رسد علاوه بر نحوه لباس پوشیدن، بسیاری از چیزها تغییر کرده است. مثلا نحوه سرگرمی و بازی بچه ها هم دچار تغییراتی شده است. در گذشته کودکان از هر ابزاری برای بازی و سرگرمی استفاده می کردند و برایشان مهم این بود که لذت ببرند و سرگرم باشند. اما امروز کودکان دو یا سه ساله هم می توانند به شیوه بزرگترهایشان با گوشی های آیفون، انگری برد بازی کنند و فن کارکردن با آی پد را به خوبی می دانند و از وقت گذرانی با این وسایل الکترونیکی، همانقدر لذت می برند که بزرگترهایشان از این بازی لذت می برند. تاکنون به این موضوع فکر کرده اید که کودکان امروز را چند بار در حال خانه بازی، قایم موشک، لی لی، کش بازی و....دیده اید؟

مورخان برجسته انگلیسی به نام پتر و یونا اپی که درباره بازیهای خردسالان تحقیقاتی را انجام داده اند، به ارائه فهرستی از صدها مورد بازی برای کودکان و خردسالان پرداخته اند، که به نظر می رسد هیچ کدام را از آنها برای بچه های امروز، شناخته شده نیست. 2 این بدان معناست که بازیهای کودکانه ای که سه نسل پیش هم از آن لذت بسیاری می بردند، اکنون رو به زوال و فراموشی است.

کافیست نگاهی به اطراف بیندازید. گویا در اغلب اوقات، رفتارهای کودکان در زبان، نحوه سخن گفتن و اظهار عقاید و خواسته ها، و بالاخره در شکل و ظاهر، تفاوتهای اندکی با بزرگسالان دارد و این جای ناراحتی و تاسف دارد.

به نظر می رسد یکی از خصلتهای مدرنیته امروزی این است که دوران طفولیت را برای کودکان از بین برده است و این موضوع با نگاه و مقایسه ای با گذشته، به وضوح قابل درک و فهم است.

از طرف دیگر زندگی در شرایط فعلی، انسان را دائما با تغییر و تحولاتی مواجه می سازد که در برخی مواقع ممانعت از آشنایی کودکان با تحولات عصر جدید، تقریبا غیرممکن است. مثلا والدینی هستند که دغدغه انجام تربیتی اصولی و عقلانی را برای کودک خود دارند.

حذف دوران کودکی از زندگی

مسلما چنین والدینی نمی توانند از مربیان مهد کودک و یا مدرسه انتظار داشته باشند که تمام اصول فکری آنها را در ارتباط با نحوه تربیت فرزندشان، به کار گیرند. مگر آنکه خودشان با وقت گذاری ویژه به آموزش این مبانی به کودکانشان بپردازند که در غیر این صورت همین اتفاقی رخ می دهد که اکنون شاهد آن هستیم. اینکه بچه های امروز در معرض آشنایی با کلیه مسائل مربوط به زندگی مدرنیته قرار گیرند و همین موارد سبب شده است تا تفاوتهای زیادی میان این بچه ها و بچه های نسل دیروز، وجود داشته باشد.

اما شاید این سوال پیش بیاید که در چنین وضعیتی چه باید کرد؟ آنچه مشخص است اینکه اکنون در برهه ای از زمان زندگی می کنیم که نمی توانیم کودکان مان را در محیطی دربسته و به دور از تلویزیون، اینترنت، ماهواره و محیط گسترده اجتماع پرورش دهیم.

شاید بهترین راه این باشد که برای آشنایی فرزندانمان با این موارد، عجله ای نداشته باشیم و تا آنجایی که می توانیم امکان شناخت کودکان را از این موارد، کاهش دهیم و از جایگزین ها استفاده کنیم. در قدم بعدی باید بدانیم که کودکان ما بزرگ می شوند و به اقتضای سن شان با موارد متعددی آشنا می شوند و در این شرایط موثرترین اقدام این است که همواره در کنار انها باشیم و در رابطه با تمامی ارکان زندگی روزمره و تکنیکهای موجود در این زندگی، برایشان توضیحاتی ارائه دهیم و اطلاعات و آگاهیهای لازم را در اختیار آنها بگذاریم تا خودشان به طور تدریجی به سمت انتخاب بهترین ها، گام بردارند. بی تردید در اغلب موارد اطلاع رسانی و انتقال دانش و آگاهی ها به فرزندان، می تواند همچون چراغی روشن، هدایت کننده مناسبی برای آنها در مسیر زندگی باشد.

پی نوشت:

1.به نقل از کتاب زوال دوران کودکی نوشته نیل پستمن.ترجمه صادق طباطبائی

2.همان

3.همان

فاطمه ناظم زاده

بخش خانواده ایرانی تبیان


مطالب مرتبط:

لطفا والدین هلی‌كوپتری نباشید

بهترین نتیجه‌ در تربیت فرزندم

پرورش 7 فضیلت اخلاقی در کودک!

پیشگیری‌های تربیتی، در محیط سالم

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.