معراج السعاده را هر شب بخوانید

محمدرضا حکیمی در آثار خود، بسیاری از کتاب‌ها و موضوعات مطالعاتی را نام می‏برد و به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، مطالعه آنها را پیشنهاد می‏دهند.

به ویژه اینکه مطالعه برخی از آنها را نه تنها برای طلبه و دانشجو، بلکه برای همگان ضروری و حیاتی می‏دانند.

یاسر عسگری فعال فرهنگی و پژوهشگر جامعه المصطفی(ص) العالمیه قم با تورق و بررسی مجموعه آثار محمدرضا حکیمی و بررسی سخنان وی کتاب‌ها پیشنهادی او را استخراج کرده است. بخش سوم یادداشت ایشان تقدیم خوانندگان محترم می‏شود:

* کتاب «معراج السعاده» را هر شب بخوانید

 از کتابهای مهم درباره اخلاق علمی کتاب «معراج السعاده» است، تألیف عالم عامل، ملا احمد نراقی. این کتاب اهمیت بسیار دارد و باید کتاب بالینیِ طلبه باشد؛ یعنی کتابی که هر شب مقداری بخواند و خود را ـ اگر چه با تمرین بسیار و زحمت ـ با آن منطبق کند.

چون بعضی کتاب‌ها مطالعه‏ای نیست؛ یعنی اینطور نیست که انسان بخواند و کنار بگذارد، مانند داستان که می‏خوانند و کنار می‏گذارند.

مثلاً اگر شما کتابی درباره دستورات ورزشی بگیرید و بخوانید و کنار بگذارید، چه سودی دارد؟ اینگونه کتابی، یا ورقه و دستورالعملی، باید در کنار انسان باشد، و پیوسته قسمتی را بخواند و عمل کند و این حرکت و آن حرکت را انجام دهد و تکرار نماید و سپس به قسمت دیگر بپردازد، تا کم کم آثار ورزش در وجود او پیدا شود و بدنی قوی و سالم پیدا کند.

کتبِ اخلاق هم همینطور است، باید انسان فصل‏هایش را، صفحاتش را، یکی یکی، بخواند و عمل کند، و خود را از «نو» بسازد و چون در یک مرحله موفق شد، به مرحله دیگر برود.

*«اَلعُروه الوُثقی» سیدجمال‏الدین اسدآبادی باید کتاب درسی حوزه‎ها شود

در کتاب «بیدارگران اقالیم قبله»، در بخش مربوط به «سید جمال‏الدین اسدآبادی»، مطالبی مهم و یادآوریهایی لازم درباره مجلّه انقلابی «العروة الوثقی» ـ که با همّت و همکاری سیدجمال‏الدین و شیخ محمد عبده انتشار یافت ـ به قلم آوردم  و این کتاب  را به عنوان مهمترین منبع استخراج افکار و پیشنهادها و آموزش‏های «سیاسی ـ دینی» و «سیاسی ـ اجتماعی» سیدجمال‏الدین معرفی کردم و نوشتم:

«این کتاب نباید تا این اندازه مغفول و مجهول ماند، کتابی که نوشته‏اند: «جهان خفته اسلام را بیدار کرد»؛ کتابی که آن را «مشعل آزادیخواهی، خوانده‏اند» و در همانجا گله‏گزاری کردم که چرا این عروه الوثقای سیاسی مانند عروه الوثقای فقهی، مورد توجه و شرح‏نگاری و حاشیه‏نویسی قرار نگرفته است؟! و پیشنهاد کردم که این کتاب جزو کتب درسی حوزه‏ها قرار گیرد.

در پیوست‏هایی که برای کتاب «سیری در اندیشه سیاسی عرب» تألیف مرحوم دکتر حمید عنایت ـ نگاشتم نیز نوشتم: «... برای رهایی بخشیدن شرق و اسلام از چنگال استعمار باید به هدف والای او (سید جمال‎الدین) پیوسته بیندیشند، یعنی: اتحاد ممالک و اقوام اسلامی و بازگشت به تربیت‏های راستین قرآنی. در این باره باید کتاب «العروه الوثقی» را بارها خواند و بلکه در حوزه‏های مربوط درسی کرد...» .

*«از چشمه کویر» استاد محمدتقی شریعتی را فراموش نکنید

 یکی از آثار بسیار ارجمند و پر محتوی و غنی و خواندنی استاد [محمدتقی] شریعتی، کتاب «از چشمه کویر» است.

من به هر خواهان معرفت‏های دینی به ویژه جوانان عزیزی که به اعتقادات خود و حفظ این اعتقادها علاقه دارند (بلکه حفظ عقیده حقّ خویش را یک واجب دینی می‏دانند) و در پیِ یافتن نکته‎هایی دانستنی و سازنده درباره شناخت‎های عقیدتی هستند سفارش می‎کنم که حتماً این کتاب را بخوانند و از آن هر چه بیشتر استفاده کنند؛ و بدانند که آگاهی و بیداری هیچ منافاتی با پایبندی به اعتقادات دینی و جدا کردن «حق» از «باطل»، و تأکید بر «حق» و نفی «باطل» ندارد.

* معرفی دوباره کتاب «تکاپوگر اندیشه‏ها»؛ زندگی و اندیشه علامه جعفری

 نگاهی گذرا به کتاب دکتر نصری می‏افکنیم، چه به بخش نخست و چه بخش دوم. محقّق جوان در این بخش (اندیشه‏ها و دیدگاه‏ها) زیر 19 عنوان ـ و عنوان‏های فرعیی بسیار پرتنوّع و پرمطلب، مسائل بسیار ارزنده‏ای و افکار بلند و درخشانی را از خلال آثار استاد جعفری در آورده است و معلوماتی وافر به صورتی شایسته و علمی به خوانندگان خود عرضه کرده است.

این کتاب آقای جعفری را حتی به کسانی که سالها با ایشان آشنایی داشته‏اند، از نو معرّفی می‏کند و گسترده آفاق فکر و دانش خدمات ایشان را می‏نمایاند. پس بهتر این است که از خوانندگان دکتر نصری بخواهم که به ویژه این بخش را با دقت و حوصله ـ و حتی مکرّر ـ بخوانند.

این عصاره‏گیری و فصل‏بندی افکار چهل ساله یک متفکّر بزرگ از خلال آثاری بی‏شمار کاری آسان نبوده است، امّا کار را بر دیگران آسان کرده است...

و من امیدوارم که کتاب دکتر نصری خوانندگانی فراوان بیابد، و به زبانهایی چند نیز ترجمه گردد. و بدین‏سان ـ بجز اجر اخروی و فیض معنوی که نصیب ایشان خواهد گشت ـ این اثر تربیتی و این کوشش گرانسنگ علمی و فرهنگی و اعتقادی و اجتماعی، از سوی جامعه فکر و فرهنگ و تربیت و اعتقاد و تعهّد نیز مورد تکریم قرار گیرد.

* اگر مدعی عقل گرایی هستید کتاب «عیار نقد» را بخوانید

 کتاب «عیار نقد» را حتماً و با دقت بخوانید، تألیف استاد سیدیحیی یثربی. ایشان در آن کتاب یادآور شده‏اند که «کلام» و «فلسفه» و «عرفان» شانسی و با قرعه‏کشی سه رشته نشده‏اند بلکه هر یک اصول و مبانی خاص خود را دارند که باعث تمایز آنها در طول قرون شده است و در هم ریختن و بهم آمیختنِ آنها (چنانکه در «اسفار» جناب آخوند، به شدت و قوت انجام یافته است)، نه تنها کار مهمی نیست، بلکه زیان‏رسانی به علم و روش و تحلیل و تعقل و «تألٌّه» است.

کتاب «عیار نقد» را ـ که کتاب کوچکی است و خواندن آن وقتی زیاد نمی‏خواهد، اما فکر و تأمل می‏خواهد ـ ملاحظه کنید و مکرر بخوانید.

نگذارید در فلسفه چشم و گوش بسته بار بیایید و تلقین‏های مدرسان و استادان را بپذیرید و مرعوب هیچ شخصیتی از بزرگان تاریخ فلسفه نشوید، در عین اینکه به آنان احترام می‏گذارید. و خلاصه اینکه ـ اگر مدعی عقل‏گرایی هستید ـ در معارف و عقلیات، دنباله‏رو و مقلد نباشید، خودتان باشید و فکر کنید تا بیابید.

منبع:

خبرگزاری فارس

تهیه و تنظیم: عبداله فربود، گروه حوزه علمیه تبیان