طعم واقعی ایمان زیر چتر استقامت

آیات الهی به این حقیقت اشاره دارند که صرف اظهار ایمان به تنهایی نمی تواند سبب خوشبختی شما شود، بلکه در کنار عامل مهمی به نام ایمان، پایداری در این مسیر نیز نقش مهمی دارد و چه بسیار افرادی که عمری در مسیر ایمان قدم بر داشته اند، اما به خاطر عدم استقامت و پایداری در این مسیر تمام سرمایه خود را از دست داده اند.

یکی از آرزوهای هر مسلمانی این است که طعم واقعی عبادت و ایمان به خدای متعال را با تمام وجود درک کند و بتواند برای همیشه این طعم شیرین را در زندگی خود به همراه داشته باشد، اما مشکلی که در طول تاریخ انسان های زیادی با آن دست و پنجه نرم کرده اند این است که مبتلا به پدیده خطرناکی به نام ایمان های موسمی شده اند که این مسئله مانع از درک طعم واقعی ایمان و عبادت خداوند متعال در زندگی آنها شده است  .

در منطق قرآن کریم انسان هایی که تنها در برهه ای از زندگی خود برای مثال در مواقع برخورد با مشکلات به سمت و سوی خداوند می آیند و بعد از آن دیگر اثری از یاد و نام خداوند در زندگی آنان یافت نمی شود ، نمی توانند طعم واقعی و شیرین ایمان به خدای متعال را درک کنند به همین جهت خداوند متعال در بیست و ششمین جزء از قرآن مجید به عاملی مهم اشاره می کند که در کنار ایمان و تقوا می تواند انسان را به اوج خوبی ها و خوشبختی ها برساند و در نتیجه انسان با تمام وجود طعم واقعی ایمان به خداوند متعال را درک کند :

(إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ : محقّقاً كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداست» سپس ایستادگى كردند، بیمى بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد.)( الأحقاف :  13)

آیات الهی به این حقیقت اشاره دارند که صرف اظهار ایمان به تنهایی نمی تواند سبب خوشبختی شما شود ،بلکه در کنار عامل مهمی به نام ایمان، پایداری در این مسیر نیز نقش مهمی دارد و چه بسیار افرادی که عمری در مسیر ایمان قدم بر داشته اند، اما به خاطر عدم استقامت و پایداری در این مسیر تمام سرمایه خود را از دست داده اند.

آری افراد زیادی هستند که دم از ایمان و اعتقاد می زنند، ولی چون استقامت و پایداری ندارند وقتی در آزمایش های مختلف قرار می گیرند، با ایمان خداحافظی می کنند چنانچه خداوند متعال در داستان بلعم باعورا وی را شخصی معرفی می کند که توان پرواز تا عرش الهی را داشته است ،اما به علت عواملی از جمله عدم پایداری و استقامت در دین به مرحله ای  می رسد که خداوند متعال در مورد او این گونه می فرماید:

(وَ لَوْ شِئْنا لَرَفَعْناهُ بِها وَ لكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَیْهِ یَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ یَلْهَثْ ذلِكَ....... : و اگر مى‏خواستیم، قدر او را به وسیله آن [آیات‏] بالا مى‏بردیم، امّا او به زمین [=دنیا] گرایید و از هواى نَفْس خود پیروى كرد. از این رو داستانش چون داستان سگ است [كه‏] اگر بر آن حمله‏ور شوى زبان از كام برآورد، و اگر آن را رها كنى [باز هم‏] زبان از كام برآوَرَد.....)( الأعراف :  176)

به همین جهت حضرت یوسف علیه السلام  وقتی که بعد از سال ها سختی و تحمل رنج ها و مشکلات به ریاست مصر دست پیدا می کند به ایمان خود مغرور نمی شود و از خداوند متعال درخواست می کند که علاوه بر نعمت هایی که در اختیار دارد  آینده درخشانی نیز  برای او رقم بزند:

(رَبِّ قَدْ آتَیْتَنی‏ مِنَ الْمُلْكِ وَ عَلَّمْتَنی‏ مِنْ تَأْویلِ الْأَحادیثِ فاطِرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ أَنْتَ وَلِیِّی فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ تَوَفَّنی‏ مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنی‏ بِالصَّالِحینَ: پروردگارا، تو به من دولت دادى و از تعبیر خوابها به من آموختى. اى پدیدآورنده آسمانها و زمین، تنها تو در دنیا و آخرت مولاى منى؛ مرا مسلمان بمیران و مرا به شایستگان ملحق فرما.)(یوسف: 101)

خداوند متعال به همه کسانی که دو عامل ایمان و استقامت را در زندگی خود جاری و ساری کنند بشارت های زیبایی داده است که در این نوشتار به برخی از آنها اشاره می شود :

1) نزول فرشتگان بر مومنان

(إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِكَة: در حقیقت، كسانى كه گفتند: «پروردگار ما خداست»؛ سپس ایستادگى كردند، فرشتگان بر آنان فرود مى‏آیند.)(فصلت:30)

اثر مهم این بشارت ها که مومنین آنها را با گوش جان خود می شنوند در سختی ها و مشکلات زندگی آشکار می شود که سبب می شود در جان خود احساس آرامش کنند و بتوانند به راحتی بر مشکلات پیروز شوند .

امیر مۆمنان علی علیه السلام در توضیح این آیه شریفه می فرمایند:

(وَ قَدْ قُلْتُمْ «رَبَّنَا اللّهُ» فَاسْتَقِیْمُوا عَلى کِتابِهِ وَ عَلى مِنْهاجِ أَمْرِهِ وَ عَلىَ الطَّرِیْقَةِ الصّالِحَةِ مِنْ عِبادَتِهِ، ثُمَّ لاتَمْرِقُوا مِنْها، وَ لاتَبْتَدِعُوا فِیْها، وَ لاتُخالِفُوا عَنْها: «شما گفتید پروردگار ما «اللّه» است، اکنون بر سر این سخن پایمردى کنید، بر انجام دستورهاى کتاب او، و در راهى که فرمان داده، و در طریق پرستش شایسته او، استقامت به خرج دهید، از دایره فرمانش خارج نشوید، در آئین او بدعت مگذارید و هرگز با آن مخالفت نکنید.)(«نهج البلاغه»، خطبه 176)

2) هیچ ترس و اندوهی بر آنها نیست

(فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ: بیمى بر آنان نیست و غمگین نخواهند شد) این افراد با تکیه بر دو عامل ایمان و پایداری نه از گذشته خود ترسی دارند و با بشارت هایی که در مورد آینده به آنها داده می شود دلهره ای از آینده نیز در زندگی آنها وجود نخواهد داشت و می توان گفت که آرامش سراسر زندگی آنها را فرا گرفته است، آرامشی که امروزه گم شده اصلی بشر است .

3) زندگی آنها پربرکت می شود

وَ أَنْ لَوِ اسْتَقامُوا عَلَى الطَّریقَةِ لَأَسْقَیْناهُمْ ماءً غَدَقاً  و اگر [مردم‏] در راه درست، پایدارى ورزند، قطعاً آب گوارایى بدیشان نوشانیم.(الجن: 16)

قرآن کریم بارها به این حقیقت اشاره کرده است که ایمان و تقوا نه تنها موجب نزول برکات معنوی در زندگی افراد می شود بلکه منبعی مهم برای توسعه و آبادانی زمین و ازدیاد نعمت ها و رزق و روزی افراد است که در این آیه شریفه نیز خداوند متعال بار دیگر به این حقیقت اشاره می کند که ایمان و پایداری در آن می تواند سبب نزول باران بر زمین و در نتیجه افزایش نعمت ها شود .

امام باقر علیه السلام پیرامون این آیه شریفه مى‏فرماید:

مراد از (استقاموا على الطریقة) استقامت در مسیر اهل بیت است.(مجمع البیان ذیل آیه شریفه) همچنین از امام صادق‏ علیه السلام روایتی پیرامون این آیه شریفه نقل شده است که حضرت منظور از آب گوارا در آیه را علم کثیر معنا می کنند و می فرمایند:

(اگر مردم بر ولایت ما استقامت داشته باشند از علم كثیر كامیاب مى‏شوند)(تفسیر مجمع البیان ذیل آیه شریفه)

به امید اینکه بتوانیم با ایمان و پایداری و استقامت در دین طعم واقعی ایمان را درک کنیم  و از آن در تمام زندگی لذت ببریم.