تبیان، دستیار زندگی
ماه رمضان امسال شاید طولانی ترین ماه رمضانی باشد که خیلی از جوان ها و نوجوان ها تا به حال تجربه کرده اند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روزه‌ داری بدون تشنگی و اضافه وزن
سفره افطار

ماه رمضان امسال شاید طولانی ترین ماه رمضانی باشد که خیلی از جوان‌ ها و نوجوان ‌ها تا به حال تجربه کرده اند. ماه رمضانی که اگر به پیش‌ بینی ‌های هواشناسی اتکا کنیم، گرم ترین آنها هم خواهد بود. قصد نگران کردنتان را نداریم اما پیش ‌بینی ‌های هواشناسی می ‌گوید که در ماه رمضان امسال دمای هوای عربستان به 70درجه سانتی‌ گراد می ‌رسد که البته دمای هوای این کشور در سایه حدود 50 درجه خواهد بود! بنابراین، ماه رمضان گرم و طولانی امسال را باید با تدابیر خاصی پشت سر بگذارید تا گرما و تشنگی رمق ‌تان را از بین نبرد.

چطور تشنه نشویم؟
مخلوط آب لیمو و عسل

اگر قرار باشد یک راه ساده و دم دستی برای تشنه نشدن در ساعات روزه ‌داری به شما پیشنهاد کنیم، آن راه خوردن لیمو ترش و عسل است. مخلوط لیمو و عسل در آب، کاری می ‌کند تا شما کمتر احساس تشنگی کنید. در سحرى از مواد غذایى پرفیبر مثل سبزیجات و میوه ‌ها استفاده كنید. مواد غذایى پر فیبر آب زیادى را در خود جذب می‌ کنند. درست مثل یک تکه ابر خشک که آن را زیر شیر آب ببرید. این فیبرها در بدن شما می‌ مانند و ذره ذره آب را به بدن شما می ‌رسانند و شما کمتر احساس تشنگى خواهید کرد. آنها همچنین سرعت حركت مواد غذایى را كاهش مى ‌دهند و باعث مى شوند كه دیرتر گرسنه شوید.

کاری که فیبرها می ‌کنند باعث می ‌شود که آنزیم‌ هاى گوارشى به صورت آرام آرام روى مواد غذایى اثر كنند و با كم كردن سرعت جذب مواد غذایى باعث مى شوند كه بدن به آهستگى و در فرصت مناسب به جذب مواد غذایى اقدام كند تا هم دچار خستگى كمترى شود و هم از افزایش ناگهانی قند خون و ترشح انسولین بالاى بعد از آن جلوگیرى كند. بنابراین در وعده سحری، از غذاهایى كه داراى قندهاى مركب هستند مثل میوه جات بیشتر استفاده کنید. خیلی‌ها در آخرین لحظه ‌های باقی مانده تا اذان صبح، شروع به آب نوشیدن در حجم زیاد می‌ کنند به ‌این امید که در طول روز تشنه نشوند در صورتی که با این کار خود را به دردسر بزرگتری می ‌اندازند: معده درد، نفخ، یبوست، از دست دادن املاح و ضعف و بی‌حالی در طول روز. برای تامین آب از دست رفته بدن باید در فاصله زمانی افطار تا سحر آب و مایعات کافی بنوشید. در واقع می‌ توانید از حدود یک ساعت بعد از افطار تا نیم ساعت قبل از سحر، دست کم شش لیوان آب بنوشید. توجه داشته باشد که از خوردن چای پُر رنگ، قهوه، کاکائو و موادی که باعث دفع بیشتر آب (به علت مدر بودن) از بدن می‌شوند، (به خصوص در سحری) پرهیز کنید.

روزه‌ داری که می ‌تواند شیوه ‌های تغذیه‌ای خود را در این ماه اصلاح کرده و با توجه و دقت، آن را در ماه ‌های بعد حفظ کند، نه تنها از این فرصت استفاده نمی ‌کند، بلکه شیوه ‌های جدید نامناسبی را در تغذیه خود وارد می‌ کند که در دراز مدت منجر به تغییرات بدی در سبک زندگی او می ‌شوند.

این غذاها را نخورید

مصرف بادمجان، فلفل و ادویه در وعده سحر توصیه نمی ‌شود، چون احساس تشنگی شما را در طول روز تشدید می‌ کنند. خوردن تنقلات فراوان، انواع دسرها و شیرینی ‌های دارای شکر زیاد در وعده افطار و سحر ممنوع است. این خوراکی‌ ها شما را تشنه می ‌کنند و فاقد ارزش غذایی هستند. کله پاچه غذای مقوی و خوشمزه‌ای است اما این غذا و یار دیرینه اش، سیرابی، باعث تشنگی زیاد در طول روز می‌ شوند. در نتیجه مصرف این گونه غذاها در ماه رمضان توصیه نمی‌ شود. در سحر حداقل دو لیوان آب بنوشید و از خوردن نمک، فلفل و ترشی جات خودداری کنید.

7 خوردنی مفید در ماه رمضان

1. در وعده افطار مایعات گرم بنوشید. روزه تان را هرگز با آب سرد، شربت خنک یا نوشابه باز نکنید. آب جوش، شیر گرم و یا چای کم رنگ بهترین نوشیدنی برای افطار است.

2. موقع افطار از قندهای طبیعی مانند خرما، کشمش و یا عسل استفاده کنید، تا قند خونتان تعدیل شده و اشتهایتان کنترل شود. نوشیدن چای کم رنگ، شیر گرم، فرنی، حلیم کم روغن و یا شله زرد در وعده افطار توصیه می‌ شود.

3. نان، پنیر و سبزی (یا گردو) را از سفره افطارتان حذف نکنید. اما اگر ترجیح می ‌دهید به جای افطار شام بخورید، می ‌توانید سوپ و‌ آش سبک را در برنامه غذایی ‌تان جا بدهید.

4. خورش آلو و خورش ‌های سبزی دار غذاهای ملین هستند در نتیجه برای پیشگیری از یبوست در ماه رمضان مناسبند.

5. تخم مرغ نیمرو دیر هضم است در نتیجه برای پیشگیری از ابتلا به سوزش معده توصیه می‌شود در ماه رمضان تخم مرغ به صورت آب پز مصرف شود.

6. سالاد بدون پیاز، مکمل خوبی برای وعده‌ های غذایی در ماه رمضان است و به همین دلیل توصیه می ‌کنیم سالاد را در وعده ‌های افطار و سحر خود بگنجانید.

7. مصرف نوشابه ‌های گازدار را در ماه رمضان محدود کنید. این نوشابه ‌ها باعث تحریک معده به خصوص در افراد مبتلا به التهاب معده (گاستریت) می‌ شود.

مراقب چاق شدن باشید
افطار

واقعیت این است که بیشتر روزه داران در طول شب، یعنی از اذان مغرب تا اذان صبح، بیش از میزان نیاز، آن هم در شرایط استراحت خود از مواد غذایی استفاده می ‌کنند. این وضعیت نه تنها باعث اختلال در استراحت و خواب شخص خواهد شد بلکه مواد غذایی جذب شده نسبت به میزان خورده شده خیلی پایین ‌تر خواهد بود و قندهای غیر طبیعی و چربی ‌ها بیشتر مورد استفاده قرار می ‌گیرند. بنابراین، روزه‌ داری که می ‌تواند شیوه ‌های تغذیه‌ای خود را در این ماه اصلاح کرده و با توجه و دقت، آن را در ماه ‌های بعد حفظ کند، نه تنها از این فرصت استفاده نمی ‌کند، بلکه شیوه ‌های جدید نامناسبی را در تغذیه خود وارد می‌ کند که در دراز مدت منجر به تغییرات بدی در سبک زندگی او می ‌شوند.

چه کسانی نباید روزه بگیرند؟

طبیعی است که نمی ‌توان برای همه بیماران مزمن، یك حكم كلی صادر كرد. چون هر بیمار شرایط خاص خود را دارد که فقط پزشک معالجش می‌ تواند درباره آن نظر بدهد، اما نكاتی کلی در مورد هر بیماری وجود دارد كه می ‌تواند به تصمیم ‌گیری درست شما درباره روزه گرفتن یا نگرفتن كمک كند.

بیماران دیابتی

هدف اصلی در درمان دیابت حفظ قند خون در محدوده طبیعی، بین 60 تا 140 میلی گرم درصد است اما بهم خوردن نظم تغذیه‌ ای در زمان روزه‌ داری می ‌تواند این وضعیت را بهم بزند. بنابراین بیمار دیابتی كه بدون مشورت با پزشک، روزه‌ می ‌گیرد، خود را در معرض خطر جدی افزایش قند خون به مدت طولانی قرار می‌ دهد که از جمله عوارض آن حاد شدن بیماری تا حد غیر قابل درمان است. به طور کلی می ‌توان گفت افرادی كه قادر به كنترل قند خون خود در حد طبیعی هستند، با مصرف قرص و رعایت شرایط خاص و اندازه‌ گیری به موقع قند خون‌ می‌ توانند روزه بگیرند. اما بیمارانی که تحت درمان با انسولین هستند روزه برایشان توصیه نمی‌ شود. چون استفاده از این دارو با احتمال بالای افت قند خون همراه است و آنها باید در فواصل نزدیک به هم غذا بخورند. میزان قند خون بیماران دیابتی روزه ‌دار باید قبل از سحر حداكثر 120 میلی گرم درصد، دو ساعت بعد از سحر حداكثر 160 میلی گرم درصد، بین ساعت 1 تا 3 بعد از ظهر حداقل 70 میلی گرم درصد، قبل از افطار حداكثر 120 میلی گرم درصد و دو ساعت بعد از افطار حداكثر 160 میلی گرم درصد باشد. پزشكان توصیه می ‌كنند بیماران روزه دار در زمان افطار، قبل از خوردن هر غذایی، قرص خود را میل كنند و پس از گذشت مدتی، غذا خوردن را آغاز كنند. ضمن اینكه بیماران انسولینی، معمولاً نمی ‌توانند نوبت تزریق خود را، مگر در موارد خاص و زیر نظر مستقیم پزشک معالج، حذف یا جا به جا كنند. به همین دلیل توصیه تمام پزشكان و متخصصان به‌این بیماران این است كه روزه نگیرند.

بیماری‌های قلبی

افراد مبتلا به بیماری‌ های قلبی چون باید داروهای خود را راس ساعت مشخصی مصرف كنند، اغلب اجازه روزه گرفتن ندارند. افت سطح داروهای قلبی، باعث عوارض جبران ناپذیری مثل بزرگ شدن قلب و حتی سكته و حملات قلبی می ‌شود. ضمن این كه به دلیل حساسیت این بیماران به انواع استرس‌ ها، حتی احساس گرسنگی برایشان مناسب نیست.

بیماران تالاسمی

بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور (‌شدید) چون تحت درمان هستند و باید به طور مرتب خون تزریق کنند، نمی ‌توانند روزه بگیرند. افراد مبتلا به تالاسمی متوسط یا اینترمدیا هم به دلیل کم خونی نباید روزه بگیرند. اما روزه گرفتن برای مبتلایان به تالاسمی‌خفیف (مینور) مجاز است. البته در همین افراد هم اگر میزان هموگلوبین خون کمتر از 11 باشد مجاز به روزه گرفتن نیستند.

مشاوره سلامتی

تنظیم: گل محمدی

منبع: سلامت نیوز

مرکز مشاوره