تبیان، دستیار زندگی
نرم تنان جانورانی پر یاخته هستند که بدنی متقارن و نرم دارند. در بدن نرم تنان سه قسمت را می توان مشخص نمود...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

نرم تنان

نرم تناننرم تناننرم تناننرم تناننرم تناننرم تناننرم تناننرم تنان

به طور کلی نرم تنان به هفت زیر رده تقسیم بندی می شوند. و رده ی شکم پایان بزرگ ترین و متنوع ترین گروه از نرم تنان هستند و بعضی از ابتدایی ترین نرم تنان (شکم پایان دریا زی) تا تکامل یافته ترین آن ها شکم پایان خشیک را شامل می شوند.

صدف این جانوران یک تکه بوده و معمولا مخروطی شکل است و توده ی احشایی را احاطه کرده است. سرو پای عضلانی معمولا تقارن دو طرفه دارند ولی به علت پیچ خوردگی توده ی احشایی این تقارن در آن قابل مشاهده نیست.

نرم تنان

شکم پایان از طریق جبه (جلد) و یا حفره ی جبه که در واقع نقش شش را ایفا می کند، تنفس می کنند.نرم تنان

نرم تنانحلزون باغی را همه ی ما می شناسیم این جانور، موجود فعالی است در سرش دو جفت شاخک دارد یک جفت آن چشمی و دیگری حسی است.

دهان که چندان هم مشخص نیست یک منفذ شکاف مانند می باشد، درست در زیر قسمت پایی سری قرار گرفته است.

پای عضلانی که دارای تقارن دو طرفی است مرز مشخصی با سر ندارد. توده ی احشایی جانور مرکب از امعاء و احشاء پیچ خورده و توسط یک صدف یک تکه ی مارپیچ احاطه شده است.

نرم تنان

جبه ی پوشاننده ی توده ی احشایی، در حاشیه ی پایینی اش، کمی ضخیم تر است.

جز در یک نقطه منفذ ریه که در سمت راست بدن واقع است،

و رد آن جبه با دیواره ی بدن اتصال ندارد، و حفره ی جبه با دیواره ی عروقی و مملو از هوا، از فاصله گرفتن جبه از دیواره ی بدن ایجاد شده است این حفره نقش ریه یا شش را برای جانور بازی می کند.

پوسته در بسیاری از شکم پایان ساختاری پیچیده دارد. ظاهری به شکل مخروط خالی دارد و در قسمت مرکزی دارای یک محور مرکزی تو خالی به نام ستونک یا Columella است. که اغلب از راه یک منفذ تحتانی به بیرون راه دارد.

در موقع استراحت و به هنگام خطر قسمت پایی سری که توسط یک عضله به نام عضله ی ستونکی به ستونک یا کلوملا اتصال دارد. به داخل صدف کشیده می شود.

لبه ی آزاد جبه پر رنگ و دارای غدد مخاطی (موکوسی) و غدد آهکی است.

کار اصلی این پوشش (جبه) ترشح صدف است که در اکثر شکم پایان یافت می شود.

پوسته ای از لایه های متعددی ساخته شده که به جز داخلی ترین آن ها، بقیه توسط یقه ی جبه ساخته می شوند. این لایه ها دارای اسامی و جنس متفاوتند.

کانال گوارشی

کانال گوارشی یا لوله گوارش از دهان شروع می شود که به شکل شیاری است در سمت زیری و انتهایی جلوی بدن جانور واقع است.

بعد از دهان مری قرار دارد که باریک است و به یک چینه دان وصل می شود. دو غده ی بزاقی به موازات چینه دان قرار دارند که ترشحات خود را به قسمت جلویی مری می ریزند. این ترشحات حاوی آنزیم های متعدد است و می تواند سلولز را هضم کند.

نرم تنان

بعد از چینه دان و بعد معده قرار دارد و سپس روده ی پیچ خورده که به مخرج منتهی می شود.

سیستم گردش خون

شکم پایان در سیر تکاملی خود یک دهلیز را از دست داده اند و قلبشان یک بطن و یک دهلیز ندارد. رنگیزه ی تنفسی هموسیامین نام دارد و خون آبی رنگ است.

سیستم دفعی

شکم پایان تنها یک کلیه دارند ماده دفعی نیز به تناسب زندگی در خشکی اسید اوریک و کمی آب است.

تولید مثل

نرم تنانحلزون باغی موجود نر – ماده است و یا بعضا تک جنس یا هر مافرودیت بوده ولی یک غده ی نر – ماده دارد که قادر است یاخته جنسی نر و ماده ایجاد کند.

این موجود قادر است از اسپرم خود برای بارور کردن تخمک هایش استفاده کند. (و یا بعضا از اسپرم فرد هم گونه دیگر)

پس از بارور شدن تخمک ها جانور اقدام به تخم گذاری می کند تخم ها اغلب در درون یک غلاف در سوراخ ها یا در زمین گذاشته می شوند و بعد از چند هفته حلزون های جوان سر از تخم بیرون می آورند.

سیستم عصبی

عقده ها (گره های عصبی) چنان اند که تشخیص انفرادی آن ها مشکل  است. همه ی بدن دارای حس لامسه و دیگر حس هاست. عمده ترین اعضای حسی به دو شاخک حسی و مخصوص حس شیمیایی، دو شاخک چشمی و در بر دارنده ی دو چشم ساده که برای دید محدود مناسب است و دو عضو مربوط به حس تعادل یا اتو سیست ها واقع در زیر غدد پایی محدود می شوند.


مرکز یادگیری سایت تبیان

تنظیم: یگانه داودی