معماری "های تک"

(High-Tech) یا معماری با فناوری پیشرفته (Advanced-Technology) معماری های تک ، سبکی از معماری است که در دهه 1970 در اروپا و مریکا ظهور کرد

این معماری، برای به تصویر کشیدن هرچه بیشتر نقش و جایگاه تکنولوژی و صنعت ،از فن وری و صنعت پیشرفته روز دنیا در طراحی ساختمان استفاده می‌کرد.

اسم این سبک برای اولین بار در سال 1979 در کتابی به نام " High-Tech: Industrial style and source book for home"  مطرح شد.

در این کتاب  صدها تصویر از نحوه بکارگیری پیشرفت های صنعتی روز در کارهای طراحان و معماران، وجود دارد.

در دهه 1970 پیشرفت های تکنولوژیکی و علمی تاثیر بسیار زیادی بر جوامع زمان خود داشت. این پیشرفت ها با سفر به ماه و قدم گذاشتن نیل رمسترانگ بر ن در سال 1969 به اوج خود رسید. این تحولات علمی به نوبه خود موجب تغییر دید مردم و بطور خاص تغییر نوع نگرش معماران در استفاده هرچه بیشتر از تکنولوژی های روز شد.

از دید معماران های تک، ساختمانهای امروزی باید نمایش دهنده عصاره فکری و تکنیکی عصر حاضر یعنی تکنولوژی باشد. بنابراین، یکی از اهداف روشن و بارز این معماری، زیاده روی در اجزای صنعتی ساختمان با در معرض دید قرار دادن نها بود، زیرا از نظر نها جنبه های تکنیکال، خلق کننده زیبایی ساختمان هستند.

یکی از بارزترین نمونه های این زیاده‌روی، مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو در  پاریس است. معماران این سبك  تكنولوژی  را دستاورد بزرگ مدرنیته ومهم ترین عامل توسعه وپیشرفت در قرن بیستم می دانستند .نظریات ومبانی های تك ومعماری مدرن در اصول بسیار به یكدیگر     نزدیك است ومی توان گفت كه معماری های تك  فرزند معماری مدرن است .ولی در ظاهر شكل تفاوت هایی  بین این دو مكتب دیده می شود وبه طور كلی می توان گفت كه سادگی وبی پیرایی فقط  در معماری مدرن وجود دارد ودر”‌های تك”‌ ملاحظه نمی شود  و اگر معماری مدرن در طرح های خود   درون ماشین   را به نمایش می گذارد در معماری های تك  داخل ماشین را نشان میدهد.

اصول فكری طراحی این سبك  را در ده مورد می توان خلاصه كرد:

1) بینش پوزیتیویسم  وخوش بینی به علم وپیشرفت علمی

2) نمایش تكنولوژی به عنوان عصاره عصر جدید

3) نمایش پروسه ساخت

4) شفاف نمودن ونمایش حركت در ساختمان

5) نمایش ساختار واجزا درون بنا در نما

6) استفاده از رنگ های روشن وساده

7) سازه وساختار به عنوان تزیینات

8) استفاده از اجزائ كششی سبك

9) جدا كردن بخش های سرویس دهنده ازسرویس شونده

10) طراحی بام به عنوان نمای پنجم

معماران  های تك  با اعتقاد به بینش پوزیتیویسم ، معتقدند كه مشكل تكنولوژی نیست ، بلكه راه حل در استفاده صحیح از تكنولوژی می باشد. امروزه در كارهای این معماران ملاحظه می شود كه استفاده از تكنولوژی ، سعی در استفاده حداكثر عوامل طبیعی همچون فتاب ، باد ، ب های زیرزمینی و گیاهان برای تنظیم شرایط محیطی ساختمان دارند لذا در معماری معماری جدید ن ها كه به نام اكوتك (اكولوژی + تكنولوژی) خوانده می شود  ، تكنولوژی در مقابل طبیعت قرار ندارد ، بلكه در كنار و به موزات ن جت بهره برداری هرچه بیشتر از امكانات و تأمین سایش انسان دارد.

در كارهای اخیر معماران این سبك ، همواره در كنار عكس های زیبای ساختمان های ن ها ، مقطعی از بنا وجود دارد كه در ن نحوه استفاده از عوامل اقلیمی با كمك تجهیزاتی همچون دودكش های هوا ، ینه های منكعس كننده ، پوسته های هوشمند ، گلخانه ها ، پله های شیشه ای و تبادل كننده های حرارتی نشان داده شده است. شكل خود ساختمان در مقطع نیز با توجه به زاویه تابش فتاب و سرعت و جهت باد در فصول مختلف سال طراحی شده است.

معماران های تك از پوسته ساختمان به عنوان پوست دوم نام می برند. منظور از پوست اول ، پوست بدن انسان است. در كارهای نورمن فاستر و رنزو پیانو پوست اول به صورت هوشمند طراحی شده است. همچنان كه پوست انسان در مقابل سرما ، گرما ، پوسته بعضی از ساختمان های این دو معمار نیز در فصول مختلف عكس العمل مناسب در مقابل شرایط محیطی از خود نشان می دهند. با استفاده از شیشه های دو جداره ، كركره ها و عایق حرارتی متحرك ، مواردی همچون میزان تابش فتاب ، سایه ، كوران هوا و پرت حرارتی در طی روز و شب و در طی فصول سرد و گرم سال توسط یك سیستم كامپیوتری كنترل می شود.

این بنای 47 طبقه توسط معمار مشهور های تک، نورمن فاستر طراحی شده است. در این ساختمان، سیستم منحصر به فرد و جدیدی برای شکل دهی به فضاها بکار رفته است که می‌توان ن را از این زاویه‌ها مورد بررسی قرار داد:

- معمار این ساختمان برخلاف ساختارهای مرسوم برای ساختمان های بلند که همواره از هسته های مرکزی برای شکل دهی به کل فضاها استفاده می شد،توانسته است با بکارگیری دکلهای مرکبی ساختارهای باربر داخلی را حذف و فضاهایی یکپارچه با پلانهایی باز بوجود ورد.

- کف طبقات از بتن درجا و سبک ساخته شده و به سبک پل های معلق و از طریق ساختارهای فولادی ثانویه به دکل های اصلی اتصال پیدا کرده و بار خود را به نها منتقل می کنند. همه شبکه های ارتباطی، ترمینال های کامپیوتری و تهویه مطبوع برای دسترسی سان در زیر این طبقات قرار گرفته اند.

همشهری نلاین- مهدی توپچی

سایت Freeclup