لطفا منتظر باشید ...
زلال معرفت (پژوهشى در زندگانى امام محمد باقر عليه السلام )
نام مؤ لف : محمد باقر طاهرىپيش سخن
از رواياتى كه از طريق محدّثان شيعه و سنّىنقل شده است ، به روشنى بر مى آيد كه پيامبر اسلام صلى اللهعليه و آله از دوازده جانشين خود خبر داده است . مسلم از جابر بن سمره نقل مى كند كه پيغمبرصلى الله
عليه و آله فرمود:لايزال الاسلام عزيزا إ لى اثنى عشر خليفه .عزت اسلام به دوازده جانشين بستگى دارد.در اين جا ذكر گفتارى از يكى از دانشمندان اهل سنّت شنيدنى است كه مى گويد:مقصود پيامبر از اين دوازده خليفه همان امامان دوازده گانه ازاهل بيت اويند؛ زيرا شمار خلفاى
راشدين از دوازده كم تر است و نيز پادشاهان اموىشمارشان از دوازده كم تر است و همگى جز عمر بن
عبدالعزيز عناصرى ظالم و ستمگربوده اند. گذشته از اين ، پيامبر در برخى روايات فرموده است ، اين
دوازده نفر از دودمان هاشمند در حالى كه خلفاى بنى اميّه از تيره اميّه هستند. و نيز نمى توان اين
دوازده خليفه را به خلفاى عباسى دانست ، چون تعداد آن ها از دوازده نفر بيش تر است و آنان همواره
بانزديكان پيامبر در جنگ و ستيز بودند. ناگزير مقصود پيامبرصلى الله عليه و آله ازدوازده خليفه همان
عترت و اهل بيت اوست ؛ كسانى كه داناترين ، پارساترين با فضيلت ترين مردم عصر خويش بوده اند و علوم
خويش را سينه به سينه از طريق پدران خود ازپيامبرصلى الله عليه و آله گرفته بودند.(1)آرى اينان راهنمايان راستين بشريّت بوده و هستند و پيامبر گرامى اسلام به دو ركن ركنين سفارش فراوان
فرمود: قرآن و عترت و آنچه امروز از مشكلات سياسى ، اقتصادى ،اجتماعى ، اخلاقى ، فرهنگى و علمى داريم
، سرچشمه اش رويگردانى از قرآن و عترت است .اينك جوامع اسلامى بر اثر دورى از تعاليم حيات بخش قرآن و عترت مانند تهيدست وبيچاره اى مى ماند كه
گرسنه و ناتوان بر روى گنج ها از پاى افتاده است . گروهىبه جاى فهم صحيح قرآن و عمل به آن ، به ظواهرش
قناعت كرده و شمارى ديگر به جاىكسب معرفت و روش ديندارى از عترت و فرا گرفتن دستورهاى آن بزرگواران
به تعريف و تمجيد تنها بسنده كرده اند. براى نشان دادن اين كه چگونه با پيروى ازاهل بيت مى توان جامعه
را از امنيّت و عدالت و عزّت و اقتدار دينى و اقتصادى و ارزش هاىمعنوى و اخلاقى برخوردار ساخت ، نخست
بايد با زندگى آنان آشنا شويم . مجموعه حاضر قطره اى از درياى زندگى پر بار امام باقرعليه السلام است
.دوران امامت آن حضرت از دشوارترين دوره هاى زندگانى سياسى امامان عليهم السلام به شمار مى رود. امام
باقرعليه السلام با پنج تن از خلفاى بنى اميّه ، كه هر يكى ازديگرى (جز عمر بن عبدالعزيز) در بيدادگرى
و ظلم و جنايت و... گوى سبقت را ربوده بود، معاصر بوده است .آنان از محبوبيّت امام باقرعليه السلام در ميان مردم به دليل سجاياى اخلاقى و علمى و معنوى اش بيم
داشته و همواره در پى فشارهاىگوناگون و مزاحمت ها براى آن حضرت بوده اند و حتّى گاه برخى خويشاوندان
حضرت باقرعليه السلام را عليه آن حضرت تحريك مى كردند و امام باقرعليه السلام ازسوى برخى
خويشاوندانش مانند زيد بن حسن (2) و ابوهشام (3) فرزند محمّد حنفيّه نيز آزار ديده است .چون به زندگانى امامان شيعه پيش از امام باقرعليه السلام باز مى نگريم ، در مىيابيم كه آنان جز
اميرالمؤ منين على عليه السلام نتوانسته اند انديشه و فرهنگ اسلام رابى پرده به مردم معرّفى كنند.از اين رو، حق در پس پرده ماند، ولى امام باقرعليهالسلام در شرايطى قرار گرفت كه توانست نهضت فرهنگى
عظيمى پديد آورد و درزمينه هاى تفسير، فقه ، كلام ، اخلاق ، تاريخ و... شاگردانى بزرگ همانند جابر
بنيزيد جعفى ، محمد بن مسلم ، زراره و... پرورش دهد و مبارزه هايى پيگير و مداوم عليهانحرافات فكرى از
