شروع بهایی تلویزیون در ایران

 از آنجا که "پارسال" از اعتماد دربار برخوردار بود، با پیشنهاد او موافقت شد و مجلس شورای ملی در تیر ماه سال 1337 ماده ‌ای با چهار تبصره مصوب کرد که به موجب آن اجازه داده می‌ شد یک فرستنده تلویزیونی زیر پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن در تهران ایجاد شود. نخستین فرستنده ی تلویزیونی ایران ساعت پنج بعد از ظهر جمعه یازدهم مهر ماه 1337  اولین برنامه ی خود را پخش کرد. این فرستنده که "تلویزیون ایران" نامیده می‌ شد، ابتدا هر روز از شش بعد از ظهر تا 10 شب برنامه داشت.

سالیان سال است که رسانه ها و ارتباطات در حال گسترش هستند و تلویزیون ، این رسانه ی عظیم بیشترین مخاطب ها را به خود جلب نموده است . در دهه ی 30 هجری شمسی ، وقتی دولتِ وقت ، سرگرم تدارک زمینه و طرح‌ ریزی برای ایجاد تلویزیون بود "حبیب ‌الله ثابت پاسال" از بخش خصوصی ، پیشنهاد تاسیس یک ایستگاه فرستنده ی تلویزیونی را ارائه داد.

از آنجا که "پاسال" از اعتماد دربار برخوردار بود ، با پیشنهاد او موافقت شد و مجلس شورای ملی در تیر ماه سال 1337 ماده ‌ای با چهار تبصره مصوب کرد که به موجب آن اجازه داده می‌ شد یک فرستنده تلویزیونی زیر پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن در تهران ایجاد شود . این فرستنده تا پنج سال از پرداخت مالیات معاف بود و تمامی برنامه‌ های آن از مقررات اداره کل انتشارات پیروی می‌ کرد.

مالکیت رسانه قطعا درنوع مدیریت و خروجی آن تاثیر گذار است. حبیب الله ثابت پاسال یک بهایی بود و خود این نکته از این جهت حائز اهمیت است که قطعا اوضاع آن روزهای تلویزیون متاثر از ایین ساختگی، پوچ و بی قید این فرد بوده است. طبعا فردی بهایی که در دین خود حتی ازدواج با محارم را جز خط قرمزها نمی داند از فساد در رسانه جلوگیری نخواهد کرد و چه بسا خود برای جذب مخاطب بدان دامن می زند.

نخستین فرستنده ی تلویزیونی ایران ساعت پنج بعد از ظهر جمعه یازدهم مهر ماه 1337  اولین برنامه ی خود را پخش کرد . این فرستنده که "تلویزیون ایران" نامیده می‌ شد ، ابتدا هر روز از شش بعد از ظهر تا 10 شب برنامه داشت.

تلویزیون ایران به صورت خصوصی اداره می‌ شد و متکی به درآمد خود از آگهی‌ های تجارتی و تبلیغاتی بود . این سازمان پس از یک سال فعالیت برنامه‌ های روزانه ی خود را در تهران به پنج ساعت افزایش داد و در سال 1340 فرستنده ی دیگری در آبادان و یک فرستنده ی تقویتی در اهواز تاسیس کرد.

رونق کار تلویزیون ایران تصمیم حکومت را در تاسیس یک شبکه ی تلویزیونی سراسری قطعی ‌تر کرد . بنابراین در سال 1343 یک گروه فرانسوی از سوی سازمان برنامه و بودجه مامور بررسی و طراحی یک مرکز تلویزیونی شد.

سرانجام پس از تصویب طرح ایجاد "تلویزیون ملی ایران" ، یک ایستگاه کوچک به وجود آمد و با امکاناتی ساده پخش برنامه‌های آزمایشی را از سال 1345 آغاز کرد.

امکانات فنی تلویزیون در آن زمان به یک استودیو ، سه دوربین و دو دستگاه ضبط مغناطیسی محدود می ‌شد و از آنجا که فرستنده ی تلویزیون ایران با سیستم525"  خطی" آمریکایی کار می ‌کرد و سیستم تلویزیون ملی 625 خطیِ اروپایی بود ، تلویزیون ملی با نصب یک فرستنده ی دو کیلو واتی با سیستم 525 خطی بر بالای ساختمان هتل هیلتون ، امکان استفاده از این شبکه را برای همه دارندگان تلویزیون با سیستم‌ های مختلف ، امکان ‌پذیر ‌کرد.

مدتی کمتر از دو سال از تاسیس تلویزیون ملی نمی ‌گذشت که در 17 مرداد 1347  نخستین مرکز شهرستانی تلویزیون ملی در ارومیه گشایش یافت و چندی بعد مرکز تلویزیونی بندرعباس به کار افتاد . مراکز تلویزیونی به تدریج یکی بعد از دیگری در شهرهای مختلف شروع به فعالیت کردند و پیام‌ های سیاسی ، فرهنگی و تفریحی را طبق ماموریت‌ هایی که برنامه‌ ریزان حکومت تعیین کرده بودند ، به قشرهای وسیع ‌تری از مردم رساندند.

از آغاز شکل ‌گیری تلویزیون عده ی زیادی از فیلم سازان به علت امکانات مالی بیشتری که تلویزیون در اختیار سازندگان و تهیه‌کنندگان قرار می ‌داد جذب آن شدند . در نتیجه ، تلویزیون به صورت یکی از مراکز مهم فیلم ‌سازی در بخش دولتی مبدل شد و تعداد زیادی فیلم داستانی و مستند از جمله مستند خبری (که درصد بیشتری را نسبت به دیگر انواع فیلم‌ ها داشت) و سریال ‌های گوناگون در آن ساخته شد ، به گونه ‌ای که حاصل کار فیلم سازان تلویزیونی تا قبل از انقلاب نزدیک به هزار فیلم کوتاه و بلند بود.

در ایران از همان سال‌ های اولیه ی کار تلویزیون ، سریال ‌سازی نیز پا گرفت". امیر ارسلان نامدار" از نخستین سریال‌ های ایرانی است که از تلویزیون ملی پخش شد.

تلویزیون ملی ایران در سال ‌های پس از انقلاب اسلامی با تغییر نام به "سیمای جمهوری اسلامی ایران" در قالب دو شبکه ، برنامه‌ های خود را پی گرفت . در سال ‌های آغازین پس از انقلاب بیشترین زمان برنامه‌ های سیما به مستندهای سیاسی تبلیغاتی و اخبار سراسری اختصاص داشت.

مستندهایی از پرونده‌های سیاسی عوامل رژیم سابق ،عوامل گروهک ‌های منافقین  مجاهدین و اعترافات آنها از آن جمله بود .به تناسب وضع بحرانی جامعه پس از انقلاب و به تبع آن ، آغاز جنگ ایران و عراق این روند به سوی فیلم‌ های مستند از جنگ و جبهه تغییر مسیر داد و تا سال‌ ها بعد این روند همچنان ادامه داشت.

برنامه‌ هایی مانند "روایت فتح" محصول این دوران هستند . در این سال‌ ها مجموعه‌ های نمایشی و داستانی چون "سلطان و شبان" به کارگردانی داریوش فرهنگ ، "سربداران" به کارگردانی محمد علی نجفی ، "هزار دستان" به کارگردانی علی حاتمی ، "کوچک جنگلی" به کارگردانی داریوش بحرانی و بهروز افخمی و ... ساخته شدند  و امروز با تمامی ناهمواری های موجود شاهد پیشرفت های چشم گیری در این زمینه هستیم که البته باعث چشم پوشی از ضعف های این رسانه نمی شود.

منابع: همشهری / ویکیپدیا