طرز كار واندوگراف
تصویر مقابل، اجزاء اصلی دستگاه واندوگراف را نمایش می دهد.
(برای مشاهده تصویر در اندازه واقعی روی آن کلیک نمایید.)
هر چیزی كه با واندوگراف تماس یابد مقداری از بار آن را دریافت می‌كند مانند بچه‌ای كه در شكل زیر مشاهده می‌كنید.
اگر بچه روی صندلی چوبی (عایق) بایستد و به واندوگراف دست بزند، بار واندوگراف به وی منتقل می شود، بخشی از این بار به موهای وی منتقل شده و چون موها، یك نوع بار را دریافت كرده اند از هم فاصله می‌گیرند.
اگر بچه در حالی كه روی زمین است واندوگراف را لمس كند، قبل از لمس كردن، جرقه شدیدی به دست وی اصابت می‌كند بدین وسیله بار به وی منتقل شده و از طریق بدن وی به زمین منتقل می‌شود (البته در این هنگام به وی شوك وارد می‌شود).
اگر واندوگراف توسط سیم به زمین متصل شود، بارهای الكتریكی از زمین به واندوگراف منتقل شده و آن را خنثی می‌كنند، بنابراین در این شرایط واندوگراف هیچ شوكی به فرد وارد نمی‌كند.
تصاویر زیر واندوگراف را در حال كار نشان می دهد.
به مباحثی که در ادامه می خوانید خوب دقت کنید:
1- واندوگراف توانایی باردار كردن اجسام و اعمال نیرو به آن ها را دارد.
در فیلم زیر تكه های فویل آلومینیوم داخل ظرفی متصل به واندوگراف قرار گرفته اند. اكنون اجازه می دهیم واندوگراف باردار شود. ( با دور كردن كره سمت راست )
به نظر شما چه اتفاقی برای فویل ها خواهد افتاد؟ چرا؟ به فیلم زیر توجّه كنید.
همان طور كه مشاهده نمودید تكه های فویل آلومینیوم به هوا پرتاب می شوند. زیر بار كره واندوگراف و تكه های فویل (بر اثر تماس) یكی می باشد. از آنجا كه بارهای هم نام یكدیگر را دفع می كنند، تكه های فویل دفع و پرتاب می شوند.
پدیده ای مشابه نیز در فیلم زیر قابل مشاهده است. در این فیلم صفحات سبك آلومینیوم روی كره واندوگراف قرار گرفته اند. پس از باردار شدن واندوگراف چه اتفاقی برای صفحات آلومینیومی روی می دهد؟
2- میدان اطراف واندوگراف و اثر آن بر ذره باردار
شكل خطوط میدان بین واندوگراف و یك بار خارجی چگونه است؟ اگر بار حركت كند شكل خطوط میدان چه تغییری می كند؟ در كدام یك از دو فیلم زیر بارها هم نام می باشد. به فیلم های زیر خوب توجّه كنید.
برای مشاهده فیلم ها کلیک کنید:
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: محسنی
تنظیم: مریم فروزان کیا
