ده شخصیت‌ برتر فناوری نانو (1)

1. ریچارد فاینمن؛ پدر علم فناوری نانو

فکر می‌کنم کمتر کسی است که آشنایی حتا اندک با فناوری نانو داشته باشد و نام ریچارد فاینمن ، پدر علم فناوری نانو، را نشنیده باشد.

ریچارد فاینمن، فیزیک‌دان آمریکایی، در 11 می 1918 (21 اردیبهشت 1297) در شهر نیویورک متولد شد. ریچارد، مدرک کارشناسی خود را در سال 1939 از دانشکده تکنولوژی دانشگاه ماساچوست گرفت و در سال 1942، موفق به دریافت درجه دکتری خود از دانشگاه پرینستون گردید. او ابتدا به عنوان دست‌یار تحقیقاتی در دانشگاه پرینستون، سپس، استاد فیزیک نظری در دانشگاه کرنل، و پس از آن به عنوان استاد فیزیک نظری در انجمن فناوری کالیفرنیا فعالیت نمود. فاینمن در طول عمرش، شناخته‌شده‌ترین دانشمند جهان بود.

فاینمن در علم فیزیک از طریق کتاب‌ها و مقالات‌اش بسیار مشهور شد؛ وی به ویژه، با سخنرانی تاریخی خود در سال 1959 که در رابطه با فناوری نانو و رویکرد پایین به بالا برای ساخت مواد بود، شهرت بیش‌تری یافت. او در این سخنرانی عنوان کرد که «آن پایین فضای بسیار هست» و توجه همه را به ساخت، دست‌کاری و بهره‌برداری از سطوح اتمی و مولکولی معطوف ساخت. فاینمن اظهار داشت که وقتی دانشمندان توانسته‌اند چگونه ترانزیستورها و دیگر سازه‌ها را با مقیاس‌های کوچک بسازند، ما نیز خواهیم توانست که آن‌ها را کوچک و کوچک‌تر کنیم. وی در واقع اتم‌های طبیعت را هم‌چون لگوهای اسباب‌بازی‌ای فرض کرد که می‌توان آن‌ها را با دست‌کاری، به شیوه‌ی دل‌خواه کنار هم قرار داد و ساختارهای کوچکی با خواص موردنظر تولید نمود. اگرچه در آن زمان این پیش‌بینی‌های فاینمن به نظر تخیلی و غیرعملی می‌نمود، اما امروزه این پیش‌بینی‌ها به حقیقت پیوسته است.

فاینمن هم‌چین از طریق کتاب‌هایی که درباره‌ی خودش نوشت مشهور شد، مانند: «حتما شوخی می‌کنید آقای فاینمن؟» و «چه اهمیتی می‌دهید که مردم چه فکر می‌کنند؟».

وی به دلیل پژوهش‌های‌اش در زمینه‌ی الکترودینامیک مولکولی جایزه نوبل فیزیک را در سال 1965 دریافت کرد.

2. ریچارد اسمالی؛ کاشف فولرن C60

ریچارد اسمالی  که در 6 ژوئن 1943 در اهایو متولد شد، استاد شیمی، فیزیک و نجوم دانشگاه رایس در ایالت تگزاس بود. وی در سال 1996، به سبب کشف شکل جدیدی از کربن، که فولرن نام گرفت، به همراه رابرت کرل  و هارولد کروتو ، جایزه نوبل شیمی را دریافت نمود.

اسمالی بر روی تشکیل کلاسترهای معدنی و نیمه‌هادی به وسیله تابش اشعه لیزر تحقیق می‌کرد، که رابرت کرل، هارولد کروتو را که به دنبال بررسی اجزای سازنده غبار ستارگان بود، به او معرفی کرد. نتیجه این همکاری، کشف شکل جدیدی از کربن، به نام فولرن بود: توپی توخالی با خواصی بی‌نظیر که متقارن‌ترین مولکول ممکن است.

پس از گذشت نزدیک به یک دهه از این کشف، ساختارهای متنوع فولرن، از جمله متالوفولرن‌ها (فولرن‌هایی که به یک فلز متصل هستند)، ساخته شد. اسمالی هم‌چنین ساختار نانولوله‌های کربنی را شناسایی کرد، و از آن پس، تحقیق بر روی ساخت نانولوله‌های کربنی در حضور کاتالیزور آهن، آغاز گردید. با توجه به این تحقیقات، اسمالی توانست ریاست دانشگاه رایس را برای ایجاد مرکز «علوم و فناوری نانو»، متقاعد سازد. این مرکز، که هم‌اکنون نیز فعال است را می‌توانید در لینک مقابل ببینید: http://smalley.rice.edu

آخرین تحقیقات اسمالی بیش‌تر بر روی نانولوله‌های کربنی، به ویژه ساخت شیمیایی نانولوله‌ها انجام شد. او و گروه‌اش به سبب ابداع روش سایش لیزری، برای تهیه نانولوله‌های کربنی با کیفیت بالا، مشهور شدند.

تهیه کننده: مریم ملک دار