عنوان :
تربيت در سوره لقمان
نويسنده :
طاهره واعظي
سال :
1382
استاد :
دكتر غضنفري
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
شامل 5 فصل است. فصل اول تربيت و اخلاق كه پس از تعاريف هر يك فرق اين دو را بيان شده است . فصل دوم محتواي كلي سوره و فضيلت قرائت آن آمده است . فصل سوم شبهه نسبت مطرح شده كه در پايان بطلان آن به اثبات رسيده است . فصل چهارم لقمان و حكمت كه در اين بخش نظريات مختلف راجع به شخصيت لقمان بيان شده و سپس تعريف حكمت و نحوه اعطاي حكمت به لقمان بيان شده است . فصل پنجم فرايندهاي تربيتي سوره لقمان آمده است كه شامل: 1ـ شكر 2ـ شرك3ـ احترام به والدين 4ـ تشويق و تنبيه معنوي 5ـ نماز 6ـ امر به معروف و نهي از منكر 7ـ صبر 8ـ تكبر و غرور. 9ـ اعتدال و ميانه‌روي 10ـ لهوالحديث11ـ علم غيب. بيان شده است كه در اين موارد هر كدام به عنوان يك بخش ذكر شده است و پس از توضيحاتي نقش تربيتي آن آمده است كه در مواردي كه بيان نشده و به دليل اين است كه در حين بخش به نكته‌هاي تربيتي آن اشاره شده است . در پايان نيز نتيجه‌گيري و فهرست منابع ذكر شده است .
عنوان :
سيره دعوت انبيا به دين
نويسنده :
حكيمه بيرنژاد
سال :
1382
استاد :
دكتر غضنفري
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
اين پروژه تحقيقاتي در رابطه با شناسايي روشهاي تبليغي انبيا به عنوان روشهاي صحيح و نتيجه بخش مي‌باشد مهمترين مباحث فصل اول ضرورت و اهميت تبليغ، تبيين استراتژي تبليغ در اسلام و شرايط موفقيت يك پيام مي‌باشد. و در فصل دوم روشهايي كه انبيا در دعوت خويش به كار بردند مورد بررسي قرار گرفته است كه مبنا و محور اصلي اين فصل آيه 125 نحل (ادع الي سبيل ربك بلحكمة و الموعظة الحسنه و جارلهم برالتي هي احسن....» مي‌باشد كه به سه شيوه اصلي دعوت يعني حكمت، موعظه و جدال احسن اشاره كرده است كه اين سه شيوه به شكل مبسوط مورد بررسي قرار گرفته است و در فصل سوم سيره خاص دعوت حضرت ابراهيم (ع) مورد بحث و بررسي قرار گرفته است و در فصل چهارم به اصول مشترك رسالت پيامبران پرداخته شده است و در دو مقوله ويژگي خاص انبيا و عناصر مخصوص دعوت. و فصل پنجم دربرگيرنده صفات و ويژگيهاي يك مبلغ موفق مي‌باشد.
عنوان :
علل و ريشه‌هاي جرم از ديدگاه قرآن
نويسنده :
محبوبه حسيني كلاسته ساداتي
سال :
1382
استاد :
دكتر توحيد فام
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
پروژه شامل سه فصل مي‌باشد . در فصل اول كه شامل 4 بخش است . به بررسي علمي مباحث جرم و جرم‌شناسي پرداخته است كه در بخش اول كه تحت عنوان تعاريف جرم مي‌باشد . ضمن بررسي لغوي جرم تعاريفي كه از ديدگاه اسلام، جرم بر مبناي حقوق موضوعه ايران،جرم در حقوق خارجي و جرم از ديدگاه جامعه‌شناسي و جرم‌شناسي مي‌باشد. در بخش دوم اين فصل به مفاهيمي در جرم‌شناسي پرداخته است .در بخش سوم بر طبقه‌بندي معروفي كه از جرايم ارائه شده است مي‌پردازد. و در بخش چهارم به مراحل پيدايش جرم كه جرم بايد از چه مراحلي عبور كند تا به وقوع بپيوندد را مطرح مي‌كند. فصل دوم اين پروژه فصل تفسيري آياتي مي‌باشد كه در آن به علل جرم اشاره نموده است و اينكه عوامل متعددي مي‌توانند در بروز جرم دخالت كنند. و در اين فصل به جرمهايي از جمله قتل و زنده به گور كردن دختران و ... اشاره نموده است . فصل سوم فصل پيشگيري از جرم مي‌باشد. در اين پروژه سعي شده است كه عللي كه در به وجود آمدن جرم مؤثر هستند را شناسايي كنيم و در جهت رفع و درمان آن اقدام كنيم. مسأله جرم و جنايت امنيت و سلامت جامعه را تهديد مي‌كند و جامعه را متزلزل مي‌نمايد و در اين چنين جامعهاي است كه افراد در صنفهاي مختلف در انجام وظايف‌شان كوتاهي مي‌كنند، ناامني‌ها ، بزهكاريها، قتل و كشتارها، اعتياد به مواد مخدر و ... زياد مي‌شود. در اين چنين جامعهاي است كه كفر به راحتي متركب جرم مي‌شوند پس بنابراين در نظام اسلام هميشه و در همه جا پيشگيري از وقوع جرم مقدم بر اصلاح آن مي‌باشد.
عنوان :
معاد جسماني در قرآن
نويسنده :
فتانه رضائي
سال :
1382
استاد :
حجت‌الاسلام آقاي گيوي
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
اعتقاد به معاد به عنوان يكي از بنياني‌ترين عقايد انسان در دوران حيات دنيايي براي نوع انسان همگاني‌ست با توجه به اين اصل‌اصيل در اين تحقيق فصولي را دسته‌بندي كرده‌ايم ، لذا در فصل اول به بررسي لغوي و اصطلاحي معاد پرداخته‌ايم و معاد را در لغت به معناي بازگشت و رجوع و در اصطلاح عود ارواح يا اجساد معنا كرده‌ايم. در فصل دوم: با استناد به آيات و روايات معاد را در نه گروه مورد بررسي قرار داده‌ايم . فصل سوم : با توجه به اينكه علما و دانشمندان و محققان از دسته‌هاي مختلف فكري و عقيدتي به اين امر پرداخته‌اند معاد شده نظرات و عقايد آنها مورد بررسي و شبهات به عمل آمده را نيز مورد توجه قرار داده‌ايم . فصل چهارم: نظريه ملاصدرا و نقد نظريه ملاصدرا همانطور كه بيان شد اهميت معاد تا اندازه‌اي است كه ديدگاههاي مختلفي را دربردارد با توجه به اين اصل باارزش و لازمه آن داشتن اعتقادي صحيح و در خور توجه است بر آن شدم با مطالعه كتابخانه‌اي تقريباً گوشه‌اي از اين دامنه گسترده فلسفي، كلامي را مورد مطالعه قرار داهم . نتيجه : معاد يوم‌القيامة‌و روز رستاخيز علاوه بر عوده و بازگشت روح يا نفس حجر و آنجايي كه انسان بودن انسان وابسته به دو بعد روحاني و جسماني با همديگر است و با توجه به اينكه با فقدان اين دو بعد لفظ انسان صدق نمي‌كند به دو نتيجه كلي برسيم خلق و حيات بخشي دوباره همان جسم دنيايي است نه غير از آن و معاد هم روحاني است هم جسماني.
عنوان :
عبادالرحمن در سوره فرقان
نويسنده :
ليلا پنجي
سال :
1382
استاد :
دكتر غضنفري
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
اين پروژه تحقيقاتي در رابطه با ويژگيهاي عبادالرحمن‌در سوره فرقان مي‌باشد و مشتمل بر پنج فصل است كه عبارتند از : 1ـ بحث لغوي 2ـ جايگاه سوره فرقان 3ـ ارتباط عبادالرحمن با خدا 4ـ ارتباط عبادالرحمن با خلق5ـ نتيجه‌گيري و منابع و در فصل اول به بررسي معناي لغوي كلمات «فرقان»، « عبد» و « رحمان» ،پرداختين . در فصل دوم مشخصات كامل سوره، تناسب نامگذاري و هدف سوره را بيان كرديم. ويژگيهاي عبادالرحمن در ارتباط با خداوند را در فصل سوم مورد توجه قرار داديم كه شامل نيايش آنها در دل شب و عبادت مخلصانه آنها مي باشد و نيز خوف و خشيت ايشان از خداوند و نقش اعتدال و ميانه‌روي در زندگي بندگان شايسته خدا،و توحيد خالص و عفت و پاكدامني و توبه و تدبر در آيات الهي . در فصل چهارم ويژگي‌ها و خصوصيات عبادالرحمن را در ارتباط با خلق مورد بحث و بررسي قرار داديم نقش كبر ـ حلم و بردباري و غضب و احترام به جادوانسانها ـ رعايت حقوق ديگران ـ از خدا طلب همسر شايسته و فرزندان صالح كردن و ... در پايان ، پس از بيان اين نشانه‌ها كه همه تشكيل دهنده ملكات عالي انساني است ،خداوند مهربان،غرفه‌هاي بهشت را در پرتو صبر و بردباري به آنان پاداش مي‌دهد.
عنوان :
صحابه در قرآن
نويسنده :
مريم صفري نيا
سال :
1382
استاد :
خانم دكتر ديالمه
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
مطالعه و بررسي زندگاني صحابه مي‌تواند بزرگترين درس زندگاني براي ما باشد و كردار و رفتار ايشان راهنماي ما گردد چرا كه ايشان نخستين دستاورد مكتب تربيتي پيامبر(ص) شمرده مي‌شوند و به مركز وحي از همه نزديكتر بوده‌اند. اما سوالي كه مطرح است اين است كه اين شرح و تفصيل احكام دين از تمامي صحابه قابل قبول مي‌باشد؟ احكام تشريعي و عقايد اسلامي را از كداميك از صحابه بايد گرفت؟ با توجه به اين مسأله كه اصحاب پس از رسول (ص) اختلاف كردند، باهم پيكار كردند بايد دقت لازم را به عمل آورد و با بررسي اوضاع و احوال و تاريخ زندگاني اصحاب در ميان رسول (ص) ،احكام و قوانين اسلامي را از معاونان و درستكاران صحابه دريافت نمود. بنابراين در ابتدا بايد ديد نظر قرآن درباره صحابه چيست؟ آيا قرآن همه صحابه را در يك رتبه و مقام مي‌داند؟ يا اينكه براي صحابه مراتب مختلف قائل است؟ پاسخي كه قرآن به اين سوال خواهد داد روشنگر اين مطلب است كه آيا همه صحابه مي‌توانند ناقل سنت پيامبر (ص) باشند يا نه ؟ با توجه به اين سوالات اين پروژه تحقيقاتي در دو بخش شكل گرفته است . بخش اول يكسان و بخش دوم سيماي صحابه در قرآن كريم. بخش اول شامل دو فصل مي‌باشد. فصل اول معني و مفهوم صحابه در لغت و اصطلاح را بيان مي‌كند. فصل دوم نظريه عدالت صحابه و نقد ،بررسي آن را بيان مي‌كند. چون در رابطه با نظريه عدالت صحابه، نظرات مختلفي وجود دارد فصل جداگانه‌اي به اين مطلب اختصاص داده شده است . گروهي از مسلمين عقيده دارند تمام صحابه مي‌توانند ناقل سنت پيامبر (ص) باشند و تمامي صحابه را عادل مي‌دانند كافي است كه حديثي را يكي از صحابه نقل كرده باشد، بنابراين آن حديث را بدون چون و چرا مي‌پذيرند . در اين فصل آيات و رواياتي را كه اين برده از مسلمين با آن استناد مي‌كنند آورده‌ايم و بعد از آن به نقد و بررسي اين آيات و روايات پرداخته‌ايم . بخش دوم كه تنه اصلي پروژه تحقيقاتي مي‌باشد مراتب مختلف صحابه را در قرآن نشان مي‌دهد . اين بخش نشان مي‌دهد كه قرآن همه صحابه را در يك رتبه و مقام نمي‌دانند.
عنوان :
سيماي يهود در قرآن كريم
نويسنده :
احسانه بناكاران
سال :
1382
استاد :
دكتر غضنفري
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
تحقيق با عنوان سيماي يهود در قرآن كريم، مبتني بر 7 فصل مي‌باشد كه در فصل اول يهود از نظر لغوي و اصطلاحي بررسي شده است ، در فصل دوم تاريخ يهود از آغاز شكل‌گيري تا حوادث دوران موسي، همچنين تاريخ يهود عربستان و معاصر پيامبر و نيز يهود معاصر و چگونگي شكل‌گيري صهيونيسم بيان شده است. در فصل سوم به بيان عقايد و باورهاي باطل يهود در مورد مبدأ، معاد، بهشت و جهنم، انبياء و مقدسين و در مورد خود قوم بني‌اسرائيل پرداخته شده است. فصل چهارم ويژگيهاي اخلاقي و عملكردهاي يهود را كه قرآن بيان كرده است،برمي‌شمارد . صفاتي چون حرص به زندگي گريز از مرگ ، بخل، بهانه‌جويي ، حسادت و ... و عملكردهايي چون رباخواري،رشوه‌خواري، تحريف آيات الهي و ... فصل پنجم به بررسي واكنش يهود در برابر اسلام كه سعي در خاموش كردن نور آن داشتند و واكنش پيامبر در مقابل آنها مي‌پردازد . فصل ششم عاقبت و فرجام يهود به سبب انجام گناهان بسيار را بيان مي‌كند كه مبتلا به عقوبتهاي دنيوي و اخروي بسيار شديد و خاص مي‌شوند. فصل هفتم در مورد چگونگي ارتباط مسلمين با يهود، از نظر قرآن مي‌باشد . كه قرآن در مورد دشمني شديد يهود به مسلمين هشدار مي‌دهد و آنان را از دوستي با يهود برحذر مي‌دارد . و در انتهاء خداوند تذكر مي‌دهد كه همه يهود بدخوي و بدفرجام نيستند . بلكه تعدادي از آنها استثناء بوده و از مؤمنين هستند و سرانجام آنها پاداش نيكو است . هدف اين پژوهش شناختن يهود و حذر از اعمالي است كه مرتكب شدند و منحرف گرديدند، تا هشياري و بصيرت ما افزون گردد. همچنين امروز كه مسلمانان مظلوم فلسطين تحت تاخت و تازهاي يهودند، براي مقابله با صهيونيسم شناختن يهود لازم است . اين تحقيق بر مبناي تفاسير شيعه و كتب لغت شكل گرفته و سعي شده كه تصوير قرآن باشد.
عنوان :
حقوق بشر (فردي ـ اجتماعي) از ديدگاه قرآن
نويسنده :
اعظم چاپلقي
سال :
1382
استاد :
دكتر غضنفري
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
در اين پروژه مختصر از دو حقوق فردي اجتماعي در ابعاد و مسائل مختصري بحث شد در حق فردي بحث حق هيأت، مالكيت ، قصاص، آزادي، تعيين سرنوشت ،و در بعد اجتماعي،مسائلي چون عدالت اجتماعي، سياست ، اقتصاد، مساوات بررسي شد . ضمناً براي هر يك از موارد بخش‌هايي مشخص گرديد . اهداف: اثبات اينكه قرآن كريم به مسأله حقوق بشر با ادله قاطع پرداخته است . روشهاي اجراء و نتايج : در كتابخانه‌اي ، 2ـ مصاحبه‌اي 3ـ اينترنت نتايج: اين سري مسائل جاي بحث و تحقيق و تأمل بسيار دارد.
عنوان :
فلسفه تعليم و تربيت در قرآن
نويسنده :
زهرا حسني
سال :
1382
استاد :
دكتر پورحسن
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
فلسفه تعليم و تربيت در قرآن براي رساندن انسان به سوي ارزشهاي والاي انساني است و تربيت صنعتي است براي پروردن انسان كامل. هدف از تعليم و تربيت ، رسيدن به معرفت و شناخت است زيرا جهل باعث سقوط انسان مي‌شود و بدترين انسانها كساني هستند كه قدرت درك و انديشه و تعقل ندارند . تربيت همواره متوجه هدفهاي عالي را فراض ارزشمند اخلاقي و اجتماعي است ولي هدف تعليم آشنا كردن فرد به امور محدود و تمرين ذهني در آنها است و ميدان مفهومي تربيت وسيع‌تر از تعليم است . علم در صورتي درمان دردها است كه با عمل هماهنگ گردد . تربيت يعني رشد استعدادهاي انسان ،تهذيب وجدان ، ايجاد عادات خوب و به ثمر رساندن عواطف لطيف و به معني نائل ساختن انسان به كمالات در خور او در جنبه مادي و معنوي است . روش اجرا كتابخانه‌اين است . نتايج : هدف اصلي دين اسلام، تعليم و تربيت بشر يعني تهذيب نفس و تعديل تمايلات و بالا بردن روح و عقل بشر به عاليترين سطح كمالات او بوده است و مباني و روشها و هدفهاي تعليم و تربيت براي رساندن انسان به تكامل در قرآن تبيين شده است.
عنوان :
اخلاص در قرآن و روايات
نويسنده :
فاطمه اكبري
سال :
1382
استاد :
دكتر ديالمه
دانشگاه :
دانشكده علوم قرآني واحد تهران
موضوع :
اخلاص سرچشمه همه فضايل و خوبيهاست و مي‌تواند در رسيدن انسان به درجات عالي انسان را كمك كند. اهداف: هر چند كه واژه اخلاص واژه‌اي است آشنا ولي در مقام عمل بسيار مشكل. با نگاهي گذرا به جوامع امروزي به اين نتيجه مي‌رسيم كه با وجود اينكه عصر، عصر تكنولوژي و پيشرفت است اما جاي بسي تأسف است كه هر چه در اين زمينه‌ها ترقي مي‌كنيم و به ظاهر خيلي از امور را راحت‌تر انجام مي‌دهيم اما از سويي ديگر به همان اندازه از خلوص نيت و معنويت در كارها كاسته مي‌شود. هدف از مطرح كردن اين موضوع اين بود كه با مباحثي كه مطرح مي شود بتوانيم . نقش اخلاص را به نحوي ملموس‌تر و زيباتر به تصوير كشيده و با آشنايي بيشتر در مورد اين واژه و مفاهيم كه بدنبال دارد همچون بحث نيت كه كليد هر كاري است يا بحث شرك و ريا و بقيه آفاتي كه به راحتي پرده‌اي از گناهان را بر روي اعمال مي‌كشد بتوانيم بينش و معرفتي حقيقي را در برابر ديدگان همه قرار دهيم. روش اجراء از شيوه كتابخانه‌اي استفاده شده كه ابتدا فيش برداري بعد دسته‌بندي مطالب و تجزيه و تحليل آنها و بقيه مراحل آن. و نتيجه اين كه : اخلاص سبب مي‌شود انسان بتواند در همه افعال و اعمالش خداوند متعال را در نظر داشته و به همه اعمالش رنگ و لعاب الهي دهد، صبغة الله و من أحسن من الله صبغه ... » و در يك عبارت : اگر اخلاص باشد همه كارها درست مي‌شود« سردار خيبر حاج محمد ابراهيم همت.
