تبیان، دستیار زندگی
بهانه این گزارش توزیع سریال خانگی «دندون طلا» است كه این روزها گل كرده. در این میان بازی مهدی فخیم زاده در نقش قنبر دیزل بیش از دیگران به چشم آمده و خیلی زود جزو نقش های بیادماندی اش لقب گرفته. داود میرباقری ابتدا این نقش را برای امیر جعفری كنار گذاشته بو
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

خوشبختی در دقیقه نود


بهانه این گزارش توزیع سریال خانگی «دندون طلا» است كه این روزها گل كرده. در این میان بازی مهدی فخیم زاده در نقش قنبر دیزل بیش از دیگران به چشم آمده و خیلی زود جزو نقش های بیادماندنی اش لقب گرفته. داود میرباقری ابتدا این نقش را برای امیر جعفری كنار گذاشته بود كه به خاطر همزمانی با «تعبیر وارونه یك رویا» این همكاری محقق نشد و احتمالا دریغش برای جعفری باقی خواهد ماند. این گزارش 10 نقش مهمی كه دست به دست شده را گزینش و سرنوشت بازیگر جایگزین را آنالیز كرده.

دندون طلا

نام سریال: دندون طلا

نام نقش: قنبر دیزل
درباره نقش: ایفای نقش صاحب قهوه‌خانه‌ای جاهل و سبیل از بناگوش در رفته، موقعیت جالبی برای هر بازیگر است و طبیعتا علاقه زیادی برای محک زدن این نقش میان بازیگران وجود دارد.
گزینه اول: امیر جعفری گزینه اولیه بازی در نقش قنبر دیزل بوده که به خاطر همزمانی با «تعبیر وارنه یک رویا» امکان حضور در این سریال را پیدا نکرده.
بازیگر جایگزین:مهدی فخیم زاده پیش از این هیچ وقت تجربه ایفای نقش یک لات جاهل را نداشت و با این نقش توانست یکی از ماندگارترین بازی‌هایش را انجام دهد.

مختار/ مختارنامه

درباره نقش: اهمیت نقش به آن جهت است که قرار است ویژگی‌های شخصیتی فردی بزرگ مثل مختار ثقفی را که محبوبیت خاصی  در تاریخ اسلام دارد به تصویر بکشد؛ شخصیتی مهم و تاثیرگذار که بعد از حادثه عاشورا در کوفه به خونخواهی از امام حسین (ع) بلند می‌شود، قیام میکند و بسیاری از عاملان این حادثه را می‌کشد.
گزینه اول: خود داوود میرباقری گفته بود که در روزهای اول نگارش متن مختارنامه، هیچ تصویری از عرب نیا در ذهن نداشته و فقط به جمشید هاشم پور برای مختار فکر میکرده. هاشم پور حتی تا مرز گریم هم پیش رفت اما کارگردان  به دلیل طولانی بودن حجم نقش و دیالوگهای طولانی حس کرد بهتر است به گزینه دیگری فکر کند.
بازیگر جایگزین: فریبرز عرب نیا در دهه هفتاد یکی از مهمترین سوپراستارهای سینمای ایران بود اما از اواخر این دهه کم کم از اوج پایین آمد. اواخر دهه هشتاد وزمانی که مختارنامه به او پیشنهاد شد مدتها بود که اثری قابل توجه در سینما نداشت. حضور در این نقش باعث شد تا او یک بار دیگر در عرصه بازیگری احیا شود و مهمترین نقش زندگی‌اش را ایفا کند.

سلحشور/ آژانس شیشه ای

درباره نقش: سلحشور نسبت به دیگر نقش های فرعی اهمیت بیشتری دارد چرا كه به نوعی نقطه مقابل تفكر حاج كاظم است كه می خواهد با توسل به زور حق طبیعی همرزم دوران جنگش را بگیرد.
گزینه اصلی: آتیلا پسیانی قرار بود نقش سلحشور را خودش بازی كند كه به خاطر همزمانی با سفر به خارج از كشور برای اجرای تئاتر جای خود را به مهدی سجاده چی (فیلمنامه نویس) داد. در تمرین ها او نظر كارگردان را تامین نكرد. 
بازیگر جایگزین:  رضا كیانیان در نهایت از سوی ابراهیم حاتمی كیا برای نقش سلحشور انتخاب شد. او بخوبی از پس ایفای این نقش برآمد و همان سردی و نفوذ ناپذیری كه مد نظر كارگردان است را بخوبی منتقل كرد.او در جشنواره شانزدهم فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش دوم را بدست آورد.

صادق مشكینی / لیلی با من است

درباره نقش: نقش صادق مشكینی از این نظر در سینمای ما حائز اهمیت است كه در مركز ثقل یك فیلم خط شكن قرار گرفته. «لیلی با من است» بر خلاف جریان رایج در تولیدات دفاع مقدس، با مفاهیم تثبیت شده جنگ شوخی می كرد و برای نخستین بار یك نفر را در قاب قرار داد كه دوست ندارد به جبهه برود.
گزینه اصلی: حمید جبلی گزینه اصلی كمال تبریزی برای ایفای نقش صادق مشكینی بود كه این همكاری در نهایت شكل نگرفت.
بازیگر جایگزین:پرویز پرستویی با این نقش جایگاه خود را تثبیت كرد و بخوبی نقش را درآورد . او  در جشنواره چهاردهم فیلم فجر برای این نقش موفق به دریافت دیپلم افتخار شد.

علی سنتوری/ سنتوری

درباره نقش: سنتوری بیشتر از اینکه یک فیلم سینمایی باشد، به برندی برای نوعی سبک زندگی یا آسیب اجتماعی در جامعه بدل شد و علی سنتوری، به عنوان مصداق بارز این آسیب تا همیشه در ذهن‌ها ماند.
گزینه اول:معلوم نیست روی چه حسابی داریوش مهرجویی تصمیم گرفته بود محمد سلوکی را برای نقش علی سنتوری انتخاب کند. البته آن زمان قرار بود جای محسن چاوشی، مجید اخشابی خواننده فیلم باشد که در آن صورت قطعا سنتوری آنقدر سر و صدا نمی‌کرد.
بازیگر جایگزین: بهرام رادان هم به لحاظ استایل و هم جنس بازی قطعا یکی از بهترین گزینه‌ها برای این نقش بودو برای آن سیمرغ گرفت.

سیما ریاحی/شوكران

درباره نقش:  سیما ریاحی براحتی می توانست یك كلیشه لقب بگیرد و همان زنی شود كه بعد از افتادن در دام هوس مردانه، با اشك و آه می خواهد ترحم دیگران را بر انگیزد. نه این كه ترحم برانگیز نیست اما اقتدار، غرور شخصی و عشق بی پایانش او را متفاوت از نمونه های رایج می كند.
گزینه اصلی: غوغا بیات گزینه اول بهروز افخمی بوده. 
 بازیگر جایگزین:هدیه تهرانی با سیما ریاحی یكی از بهترین نقش های كارنامه اش را ثبت كرد. او  تمام ریزه كاری های نقش را با میمیك چهره، دیالوگ و رفتارش به باور مخاطب نشانده.

ناصر ملک / قرمز

درباره نقش: از همان ابتدا کاملا مشخص بود ایفای نقش یک بیمار روانی مبتلا به سوءظن و جنون آنی، اگر خوب پردازش شود در سینمای ایران ماندگار می‌شود. ناصر ملک دقیقا چنین ویژگی‌هایی را داشت.
گزینه اصلی: جیرانی اول از همه برای ایفای نقش ناصر روی امین حیایی دست گذاشته بود. حتی فیلم تا دو هفته هم با بازی او فیلم‌برداری شد اما حضور او در این نقش به سرانجام نرسید و به دلیل بیماری، مجبور شد از ادامه همکاری سر باز بزند.
بازیگر جایگزین: محمدرضا فروتن نقش ناصر  را آنقدر تاثیرگذار بازی کرد که شاه نقش کارنامه کاری اش شد . او سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از هفدهمین جشنواره فیلم فجر را هم برای این نقش بدست آورد.

یحیی/ خداحافظی طولانی

درباره نقش: برخلاف سایر کاراکترها که متعلق به فیلمهای مطرح سینمای ایران هستند «خداحافظی طولانی» فیلم چندان مطرحی از آب درنیامده. خود کاراکتر یحیی هم آنطور که باید ماندگار و جنجالی نیست. یعنی شاید همین چند ماه بعد از ذهنمان برود. با این حال اما نقش در جشنواره گذشته به شدت دیده شد و مورد توجه قرار گرفت.
گزینه اول: گزینه اول برای ایفای نقش یحیی فریبرز عرب نیا بوده.البته امیر جعفری و پارسا پیروزفر هم جزو گزینه‌های این نقش بوده‌اند که آنها هم به دلیل همزمانی با پروژه ای نتوانسته‌اند در فیلم بازی کنند.
بازیگر جایگزین: سعید آقاخانی یکی از دورترین گزینه‌ها برای ایفای نقش یحیی بوده . او برای اولین بار قالب کمدی‌اش را در این فیلم شکست و برای این فیلم سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را از جشنواره سی‌وسوم گرفت.

مهتاب / متولد ماه مهر

درباره نقش : مهتاب در «متولد ماه مهر» به هیچ عنوان شاه نقش تعریف نمی شود چرا كه از این نوع نقش های اعتراضی زیاد داشته ایم. فیلم در فضای نسبتا باز دوران اصلاحات ساخته شد و مثل خیلی دیگر از آثار این دوره نقدهایی تند و تیز به آن چه در جامعه گذشته و می گذرد وارد كرد.
گزینه اول: نیكی كریمی از سوی احمد رضا درویش انتخاب شد اما این بازیگر به دلیل عدم تمایل به نقش از بازی در فیلم كنار رفت.
بازیگر جایگزین: میترا حجار نقش مهتاب را بازی كرد و تحسین خیلی ها را برانگیخت. سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول جشنواره هجدهم فجر و تندیس جشن خانه سینما ارمغان نقش مهتاب برای حجار بود.

یزید/ رستاخیز

درباره نقش : تصویر واقعی این چهره شرور تاریخ نیاز به توانمندی ویژه ای دارد به گونه ای كه هم حق مطلب ادا شود و هم بخوبی روی منفی اش مورد قبول و باور مخاطب قرار گیرد.
گزینه اول: حامد بهداد مورد توجه درویش برای بازی در نقش یزید بود. تست گریمش هم مورد قبول واقع می شود و از آن طرف خود بهداد انگیزه ای مضاعف برای بازی در آن داشته. در لحظه آخر اما كارگردان تصمیمی دیگر می گیرد و از بهداد عذرخواهی می كند.
بازیگر جایگزین: بابك حمیدیان كه ابتدا در «رستاخیز» نقش عبیدالله را بازی كرده بود؛ در لحظه آخر با پیشنهاد درویش برای بازی در نقش یزید مواجه می شود. او هم یزیدی متفاوت از كلیشه ها ارائه كرده و برای بازی در این نقش موفق به دریافت سیمرغ مكمل از جشنواره سی و دوم شد.

فرآوری: منیژه خسروی
بخش سینما و تلویزیون تبیان

منبع: هفت صبح