سینمای دینی محدود به یک ژانر خاص نیست

تعریف سینمای دینی ژانری نیست، بلکه سینمای دینی در هر نوع ژانر سینمایی چه بلند و کوتاه و چه پویانمایی و مستند قرار می‌گیرد. سینمای دینی مفهومی نیست که آن را منتسب به یک ژانر یا سینمای خاص کرد.

علی معلم به امور رسانه‌های دومین جشنواره سراسری فیلم دینی رویش گفت: "اگر دین را مجموعه‌ای از آداب برای زندگی بهتر و راه درست زیستن بدانیم، به این ترتیب کلیه فیلم‌هایی که در حوزه درست نگریستن به جهان هستی و مخلوقات خداوند، تعلیم اخلاق انسانی و روابط بین انسان‌ها یا فیلم‌هایی که به موضوع دنیای پس از مرگ یا پرداختن به نگرشی درست در جنبه‌های مختلف هستی می‌پردازند در زمره آثار سینمای دینی قرار می‌گیرند."

تهیه‌کننده فیلم‌های "ازدواج به سبک ایرانی" و "گاوخونی" با اشاره به محدودیت‌های تعریف سینمای دینی تصریح کرد: "اگر بخواهیم به مقوله سینمای دینی صرفا در یک بستر بسته نگاه کنیم، آن وقت سینمای دینی تنها به آثار سینمایی تاریخی که به زندگی شخصیت‌های شاخص در حوزه دین پرداخته‌اند، محدود می‌شود. متاسفانه در سطح افکار عمومی تلقی از سینمای دینی بیشتر به موضوع دنیای پس از مرگ یا به تاریخ ادیان و زندگی افراد دین‌باور اطلاق می‌شود."

معلم ادامه داد: "در حالی که اگر به معنای وسیعی که خود دین به ما معرفی و ارائه می‌کند به جهان پیرامون نگاه کنیم، متوجه می‌شویم یک مستند خوب به لحاظ تکنیکی و مفهومی درباره طبیعت می‌تواند قدرت بیشتری در ایجاد ارتباط دینی با مخاطب خود داشته باشد تا یک اثر صرفا مناسکی و شعائری. با این حساب سینمای دینی به سینمایی گفته می‌شود که در جهت بهتر زیستن و بهتر مردن، تعالیم و پیام‌هایی را به تماشاگر خود منتقل کند که این تعالیم مشتمل بر مواردی چون ساده‌زیستی، دوست‌یابی، ظلم ستیزی،‌ عدالت‌پروری و ... است."

مدیر مسئول و سردبیر ماهنامه "دنیای تصویر" افزود: "سینمای دینی عرصه‌ای برای به نمایش درآوردن فطرت‌های دینی است، زیرا دین و مذهب راهی برای زندگی بهتر متناسب با ویژگی‌های والای انسانی است و هر فیلمی که این مفاهیم را در خودش نشان دهد، فیلم دینی به حساب می‌آید. حتی فیلم‌های مستند که درباره حیات وحش، شکوه خلقت و طبیعت ساخته می‌شود جزو آثار دینی به حساب می‌آیند."

وی در ادامه سخنان خود وجود تعلقات دینی در جامعه ایران را امتیاز بزرگی برای ساخت و عرضه آثار دینی دانست و اظهار داشت: "هر وقت ارتباط بین دین، هنر و توده جامعه نزدیک شود به طور طبیعی شاهد تولید فیلم دینی خواهیم بود، چرا که باورها و تعلقات دینی در میان جوامع بشری بیش از هر جایی در ایران حس می‌شود. بنابراین طبیعی است که افکار عمومی و مخاطبان سینما خواستار فیلم‌هایی درباره مسائل معنوی باشند. البته این هدف هرگز با بخشنامه یا دستورالعمل مدیران فرهنگی و سینمایی به دست‌اندرکاران و اصحاب سینما تحقق نمی‌یابد."

این منتقد سینما با اشاره به مشکلات فیلم‌های دینی در کشور گفت: "‌برخی فیلمسازان کمتر به مسئله مشاوره دینی و مذهبی در ساخت فیلم‌های دینی توجه می‌کنند، لذا خلأ معنابخشی به خوبی در اینگونه فیلم‌ها مشخص است و اغلب این آثار صرفا یک نگرش ساده و ظاهری به فرامین دینی را به مخاطبان ارائه می‌کنند. متاسفانه ما در گسترش و تبلیغ دین از طریق حوزه‌های تصویری، گرفتار یک دام رسانه‌ای شده‌ایم که برخی آثار تلویزیونی نقش مهمی در این جریان دارند."

معلم افزود: "با توجه به گستره و سطح مخاطبان تلویزیون، برخی سریال‌ها و فیلم‌های تولیدشده باعث کلی کج‌آموزی و رویگردانی‌ از دین می‌شوند، چرا که دین را در اینگونه از آثار به صورت شعارگونه معرفی کرده و صرفا اعمال ظاهری دین را به منزله سینمای دینی قرار می‌دهند. در واقع مناسک و اعمال جای مقصد و هدف غایی ما را گرفته‌اند."

نائب رئیس خانه سینما در پایان در خصوص تاثیرات برگزاری مداوم جشنواره سراسری فیلم دینی رویش گفتت: "هرگونه تلاش و کوشش برای نزدیکتر کردن سینمای ایران به تفکر تعمیقی چه در حوزه سینمای دینی و چه در حوزه سینمای اجتماعی امر پسندیده‌ای است. اما زمانی برگزاری جشنواره‌ها اثرگذار است که آنها را با مقوله‌هایی چون نقد، بحث، پژوهش و در نهایت حمایت از استعدادهای فیلمسازی کامل کنیم. رویش زمانی می‌تواند کمک‌کننده سینمای دینی باشند که تعابیر خود را از حضور دین در سینما به روشنی مطرح سازد."

دومین جشنواره سراسری فیلم دینی رویش به همت حوزه هنری با مشارکت شبکه اول سیما و همیاری معاونت سینمایی وزارت ارشاد، مرکز توسعه سینمایی سوره، بنیاد سینمایی فارابی، انجمن سینمای جوانان ایران، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، سازمان فرهنگی و تفریحی شهرداری مشهد، نیروی انتظامی، اداره کل ارشاد، صدا و سیمای خراسان رضوی از 8 تا 12 آبان ماه در مشهد مقدس و به صورت همزمان در هشت استان برگزار می‌گردد.