تبیان، دستیار زندگی
بازدید از موزه ها، کاخ موزه ها و سایر اماکن تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در روزهای جمعه و شنبه، 27 و 28 اردیبهشت ماه جاری در سراسر کشور رایگان خواهد بود.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

از این موزه‌ها رایگان بازدید کنید
موزه‌


بازدید از موزه ها، کاخ موزه ها و سایر اماکن تحت پوشش سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در روزهای جمعه و شنبه، 27 و 28 اردیبهشت ماه جاری در سراسر کشور رایگان خواهد بود.

این پیشنهاد ما برای موزه گردی رایگان شما در این روزها است:

1. موزه آبگینه

این موزه در خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، پلاک 55 قرار دارد که همه روزهای هفته به غیر از دوشنبه و ایام سوگواری از ساعت 9 صبح تا 5 بعدازظهر می توانید از آن بازدید کنید.

این موزه به دلیل معماری هشت ضلعی و نورپردازی بسیار جالب تالارها و آثار موجود در آن یکی از محبوب ترین موزه های شهر تهران به شمار می رود. آبگینه به طور ویژه به سفال و شیشه اختصاص دارد. این بنا دو طبقه است و 5 تالار به نام های بلور، مینا، زرین، صدف و لاجورد دارد. همه ‌چهارچوب درب ها و پله های موزه آبگینه منبت كاری شده اند. گچ‌ بری ها و آینه‌كاری ‌های طبقه دوم‌ این عمارت مربوط به دو دوره قوام و قاجار هستند. نمای بنا نیز به 50 شکل متنوع آجر كاری شده است. به طور کلی، معماری و تزیینات موزه آبگینه به تنهایی جذاب و دیدنی هستند.

موزه‌

این موزه تالارهای متفاوتی دارد. در تالار مینای آن اشیای شیشه ای و سفالین متعلق به هزاره های اول و دوم پیش از میلاد مسیح نگهداری می شود، تالار بلور جایی است که باستانی ترین و قدیمی ترین سفال‌ ها، شیشه ‌ها و لوله ‌های شیشه ‌ای در آن به نمایش گذاشته شده و در تالار صدف، که به علت شباهت شکل آن به صدف نیمه باز به این نام خوانده می‌شود، انواع سفال ‌های قرون سوم و چهارم شهر نیشابور قرار دارد. به جز این ها، دو تالار دیگر هم وجود دارد. تالار زرین که دلیل نامگذاری اش، وجود ظروف زرین‌فام باقی مانده از دوران سلجوقی است، ظرف هایی را در خود جا داده که اطراف همه آنها با خط نسخ و نستعلیق تزیین شده‌ اند. در تالار لاجورد هم لعاب های فیروزه ای رنگ برجا مانده از قرن های هفتم و هشتم - دوره ایلخانی‌ - به چشم می خورد که به همین دلیل نام تالار لاجورد شده است. ظروف شیشه ای این تالار به به سده های یازدهم تا سیزدهم هجری تعلق دارند.

2. مجموعه کاخ گلستان

برای دیدن این موزه باید به میدان 15 خرداد (ارگ) بروید. کاخ گلستان مجموعه‌ ای از چند عمارت مجزا است. هرکدام از این عمارت ها محل زندگی پادشاهان متعددی بوده اند و در زمان ‌های مختلف ساخته شده ‌اند. این کاخ که از ارگ تاریخی تهران به جای مانده است 200 سال قدمت دارد. قدمت ارگ تهران که محدوده آن از شمال به خیابان امام خمینی(ره)، از غرب به خیابان خیام، از شرق به خیابان ناصر خسرو و از جنوب به خیابان پانزده خرداد و میدان ارگ فعلی محدود می شد به دوران صفویه باز می گردد که امروزه اثری از بناهای این ارگ جز کاخ گلستان موجود نیست.

• شمس العماره: باید گفت برجسته ترین و زیباترین عمارت موجود در مجموعه گلستان، عمارت خورشید است. دلیل آن نیز ارتفاع، معماری و طراحی ساختمان و همچنین تزیینات آن است. شمس العماره 5 طبقه و نخستین بنای ساخته شده با اسکلت فلزی در تهران است.

• تالار سلام: ناصرالدین شاه قاجار دستور ساخت تالار سلام را صادر کرده است. معمار تالار سلام، صنیع الملک (حاج ابولحسن معمارباشی) است و در آن انواع تابلوهای نقاشی ارزشمند از هنرمندان بزرگی همچون کمال المک نگهداری می شوند. مشهورترین بخش تالار سلام نیز تخت طاووس است. البته در حال حاضر بدل این تخت در تالار سلام قرار دارد و اصل آن به موزه جواهرات ملی منتقل شده است.

• تالار آینه: نیز از دیگر اتاق های کاخ گلستان است که حاج ابولحسن معمارباشی آن را معماری کرده است. تزیینات این تالار در سال 1299 هجری قمری به پایان رسیده اند.

موزه‌

• ایوان تخت مرمر: قدیمی ترین بنای مجموعه کاخ گلستان تهران است. دلیل نام مرمر نیز تخت مرمرینی است که در دوره فتحعلی شاه قاجار ساخته و در ایوان اصلی عمارت گذاشته شده است. در ساخت این تخت از 65 قطعه مرمر یزد استفاده شده و بیشتر مراسم تاج‌گذاری پادشاهان قاجار در این ایوان برگزار می شده است.

• موزه مردم شناسی: یا کاخ ابیض از جمله جاذبه های مجموعه گلستان است که به دستور ناصرالدین شاه قاجار به منظور نگهداری از هدایای پادشاه در ضلع جنوب غربی کاخ گلستان ساخته شد.

• خلوت کریم‌خانی: یا جلوخان یکی از بناهای دوران کریم خان است. این محل در واقع راه عبور از اندرون و باغ گلستان به دیوان‌خانه و تالار تخت مرمر بوده است. اما در زمان ناصرالدین شاه به دلیل تغییر وضع ساختمان ها، این معبر مسدود می شود. در حال حاضر سنگ قبر ناصر الدین شاه و تخت فتحعلی شاه در این عمارت قرار دارند.

• عمارت بادگیر: معماری چشمگیر و تزیینات زیبایی دارد. مظفرالدین شاه قاجار در این عمارت تاج‌گذاری کرده است. برج های بادگیر این ساختمان تنها بادگیرهای تزئین شده با معرق در ایران هستند.

• عمارت اندرونی: حیاط بزرگ مستطیل شکل دارد. در هر کدام از اضلاع این مستطیل یک ساختمان دو طبقه وجود دارد. اطراف حیاط اصلی نیز چند حیاط کوچک تر وجود دارند که برای زنان شاه بوده اند. عمارت اندرونی فقط دو در به بیرون دارد.

3. موزه جواهرات ملی

این موزه در خیابان فردوسی، روبه روی سفارت ترکیه قرار دارد و از شنبه تا سه شنبه از ساعت 2 تا 4:30 بعدازظهر می توانید از آن بازدید کنید. این خزانه در ساختمان بانک مرکزی ایران قرار دارد و بصورت موزه نیز استفاده می‌شود. بسیاری از جواهرات سلطنتی ایران از دوره صفوی، دورهء افشار، قاجار و پهلوی در این موزه به نمایش گذاشته شده‌است. از جمله آثار موجود در موزه جواهرات ملی باید به الماس دریای نور، تخت طاووس (تخت خورشید)، تخت نادری، کره جواهر، تاج‌ماه و ... اشاره کرد.

• دریای نور: یکی از جواهرات معروف دنیا و زیباترین و درشت‌ترین الماس برلیان ایران است. این الماس یکهزار سال پیش کشف و استخراج شده است‌. وزن آن در حال حاضر حدود هفت مثقال و 20 نخود، معادل یکصد و 82 قیراط‌ است.

• کره جغرافیایی: از دیگر اشیای نفیس موزه جواهرات ملی به شمار می رود. وزن کره با پایه ‌های طلایی آن حدود 37.5 کیلوگرم و روی آن 51 هزار و 366 قطعه جواهر متفرقه به وزن 3656.4 گرم، نشانده شده است‌. روی این کره همه اقیانوس‌ها و دریاها با زمرد، قاره با یاقوت و لعل‌، کشور ایران با الماس، اروپا و آفریقا به ترتیب با یاقوت‌ و یاقوت سرخ و کبود، آمریکای شمالی و جنوبی و استرالیا با یاقوت و لعل مزین شده اند. در این کره جغرافیا، خط استوا به وسیله الماس مشخص شده است. دو حلقه زرین ساده نیز که در روی آنها گل‌ های الماس نشان نصب شده‌ است، به طور متقاطع کره را در میان گرفته اند.

روی کره القاب ناصرالدین شاه قاجار منبت و الماس کاری شده است‌. همچنین کوه دماوند با یاقوت درشتی مشخص و شهر تهران، با یاقوت معروفی به نام اورنگ زیب کاملا مجزا و مشخص هستند.

• تاج ‌ماه: تاج ماه بعد از جواهر دریای نور، یکی از گران قیمت ترین جواهرات سلطنتی است. این سنگ سفید و خوش آب و رنگ بادامی شکل 112 قیراط وزن دارد و در وسط بازوبند سلطنتی بازوی چپ قرار داشته است‌. البته بعدها به صورت دکمه روی سینه یا پیش کلاه نصب می‌کردند و اکنون به صورت پیاده در خزانه جواهرات سلطنتی ایران نگهداری می‌ شود.

• تاج کیانی: تاج مخصوص سلاطین قاجار است که به دستور فتحعلی شاه ساخته شد. این تاج پس از فتحعلی شاه مورد استفاده سلاطین قرار گرفت. عناصر به کار رفته در این تاج الماس، زمرد، یاقوت و مروارید هستند.

موزه‌

• تخت نادری: نام اریکه سلطنتی است که به دستور فتحعلی شاه قاجار توسط جواهر سازان و صنعتگران ایرانی ساخته شده ‌است. این تخت مرصع و میناکاری شده شامل 22 هزار سنگ و جواهر قیمتی است که برای اردوکشی به چمن سلطانیه زنجان در 9 قطعه مجزا ساخته شد. در دو طرف پشت انداز تخت که مانند دم طاووس چتر زده و در بالا دارای تاجی است، نقش دو اژدهای پیچ خورده یا سمندر قرار دارد که دم آنها به شکل سر عقاب یا طوطی درآمده‌است، و نظیر همین دو اژدها در دو طرف پله اول تخت نیز دیده می ‌شود که در این جا دارای پا بود. و به سطح و دیواره پله چسبیده ‌اند. در دیواره عمودی پله اول تخت، نقش شیری، برجسته کاری شده که بدن آن همچون پوست پلنگ خالدار و جواهر نشان شده‌ است. در دو طرف تخت نیز در داخل ترنج‌های اسلیمی مشبک، نقش دو طوطی میناکاری شده مشاهده می شود.

• جقه نادری: آراسته به الماس و زمرد است و در وسط آن یک تخمه زمرد دامله درشت خوشرنگ نصب شده است. در زیر جقه، سه آویز زمرد خوشرنگ امرودی آویخته شده است. قسمت بالای جقه، هفت شقه است و در دو طرف شقه‌ها نیز دو ریسه و برگ و گل الماس نشان ساخته اند و از نوک شقه‌های جقه، دو آویز زمرد بسیار اعلای سعیدی امرودی آویخته شده است. در بالای تخمه وسط، هلال الماس نشان و در پایین، در دو سو، شبیه درفش، طبل، لوله توپ و سرنیزه روی زه زین نصب شده است. پارچه درفش به سه ردیف یاقوت، الماس و زمرد کمرنگ تقسیم شده است. تمام جقه، آراسته به الماس‌های فلامک خوش آب و درشت و ریز است. وزن جقه 33 مثقال و 16 نخود است.

• تخت طاووس: که در آغاز «تخت خورشید» نام داشت، یکی از تخت‌های جواهر نشان سلطنتی ایران است که به مباشرت حاجی محمدحسین‌خان صدر اصفهانی (نظام الدوله)، صدر اعظم فتح‌علی‌شاه و به فرمان فتح‌علی‌شاه در سال 1216 هجری قمری توسط جواهرسازان اصفهان ساخته شد.

از سال 1224 قمری، از نخستین شب ازدواج فتح علی شاه با طاووس تاج‌الدوله (که نه ساله بود) روی این تخت، تخت به نام وی، تخت طاووس نامیده شد.

4. موزه استاد ابوالحسن صبا

این موزه مختص عاشقان موسیقی است. نشانی اش هم میدان بهارستان، خیابان ظهیر الاسلام، پلاک 90 است و شما می توانید همه روزه به غیر از روزهای پنجشنبه، جمعه و تعطیلات رسمی از آن بازدید کنید.

موزه‌

استاد صبا، از استادهای برجسته موسیقی ایران است. این موزه که در واقع خانه شخصی استاد صبا است و در آن می توان انواع سازها، لوازم شخصی و آثار استاد را به همراه کارهای دستی همسر ایشان همچون تندیس های مومی و لباس های محلی و سنتی ایران مشاهده کنند.

عاشق هنر نگارگری و خوشنویسی هستید؟ پس سری به موزه رضا عباسی در خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان، پلاک 972 بزنید که همه روزه به غیر از دوشنبه از ساعت 9 صبح تا 6 بعدازظهر پذیرای شما است

5. موزه رضا عباسی

عاشق هنر نگارگری و خوشنویسی هستید؟ پس سری به موزه رضا عباسی در خیابان شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان، پلاک 972 بزنید که همه روزه به غیر از دوشنبه از ساعت 9 صبح تا 6 بعدازظهر پذیرای شما است. رضا عباسی، یکی از نگارگران عصر صفویه بوده شده است. آثار موجود در این موزه مربوط به دوره ماقبل تاریخ تا قرن 13 هجری است. 5 تالار موزه نیز شامل تالار پیش از اسلام و تالارهای اسلامی هستند. در تالاهای اسلامی آثار هنری و صنعتی، نگارگری و خوشنویسی نمایش داده می شوند. نام تالارها به ترتیب، تالار پیش از اسلام، تالار اسلامی یک، تالار اسلامی دو، تالا نگارگری و تالار خوشنویسی است.

• تالار پیش از اسلام: آثار هنرهای ایرانی پیش از تاریخ و پیش از اسلام را نمایش می دهد.

موزه‌

• تالارهای یک و دو پس از اسلام: ظرف های سفالی، وسایل فلزی، عنصرهای معماری، جواهرات و منسوجات دوره‌های سلجوقی، تیموری و صفوی را نمایش می دهند.

• تالار خوشنویسی: در این تالار شاهد مراحل مختلف تحول خطاطی هستیم. این تحولات را می توان در خلال نوشته ‌ها که به خطوط ثلث و محقق و نسخ و نستعلیق هستند مشاهده کرد.

• تالار نگارگری: گنجینه مفصلی در باب سنت نقاشی دوره اسلامی در این تالار به نمایش گذاشته شده است. کهن‌ترین نمونه برگی از شاهنامه دموت مربوط به اواسط قرن 8 هجری است.

6. موزه سینمای ایران

این موزه در باغ فردوس، خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش قرار دارد و بازدید از آن همه روزه به غیر از روزهای دوشنبه و ایام سوگواری امکان پذیر است. موزه سینمای ایران شامل هزاران عکس از صحنه ‌های فیلم ‌های سینمایی‌، پشت صحنه و مراحل فیلم ‌سازی، فعالیت ‌های سینمایی هنرمندان، دست اندرکاران صنعت و هنر سینما، حدود 400 فیلمنامه، بیش از دو هزار و 500 اعلان سینمایی از دهه 1310 خورشیدی تاکنون، بخشی از جوایز و افتخارات بین‌المللی سینمای ایران، حدود 8 هزار جلد کتاب سینمایی از نخستین چاپ ‌ها تاکنون، حدود 3 هزار سند دولتی‌، نمایش ‌ها، قراردادها، اسناد تاریخی‌، اسناد مالکیت‌، سینماها و ... از حدود 90 سال پیش تاکنون، آرشیو تصویری که حدود یکهزار فیلم سینمایی ایرانی همراه با 500 عنوان نمونه کوتاه (آنونس‌) در خود دارد و منتخب جراید و حدود 5 هزار جلد نشریات مطبوعاتی که قدیمی ‌ترین آن متعلق به سال 1309 خورشیدی است، می شود.

موزه‌

موزه سینما 7 تالار دارد. 3 تالار در طبقه بالای ساختمان زیبای باغ فردوس قر ار دارند و 4 تالار دیگر را باید از طریق پله‌های مارپیچ واقع در تالار سوم مشاهده کرد.

سینماتوگراف‌ از دیگر موارد قابل مشاهده در موزه سینمای ایران است که شامل حدود 300 دستگاه و ابزار قدیمی است و عمده آن بسیار قیمتی و قابل نمایش در موزه هستند. قدیمی ترین دستگاه به سال 1309 خورشیدی بر می گردد. در این موزه نمونه نخستین نامه اداری و رسمی که اجازه اکران فیلم را از طرف اداره فرهنگ صادر شده را می توان دید.

لباس و وسایل دکور و گریم‌ نیز از دیگر وسایل و آثار موجود در موزه سینمای ایران هستند. در این موزه می توانید انواع مدل های تاریخی لباس‌، دکور سازی‌، صحنه آرایی و چهره‌پردازی را ببینید.

فراوری: الهام مرادی

بخش گردشگری تبیان


برگرفته از هفت صبح، موزه های تهران، مهر