جزئیات فیلم ثارالله
بدون شک سینمای ایران هنوز به عاشورا ادای دین نکرده است و این در حالی است که در سینمای ایران تنها سه فیلم به صورت مستقیم به حوادث کربلا و مصیبتهای وارد شده بر آلالله (ع) پرداختهاند، و اما مجتبی فرآورده تهیه کننده بنام سینمای کشورمان که چندین سال پیش پروژه عظیم «ملک سلیمان» را به کارگردانی شهریار بحرانی تولید کرد این بار فیلمنامهای تحت عنوان «ثارالله» که 5 سال روی فیلمنامه آن با دقت فراوان کار کرده است را قصد دارد مقابل دوربین ببرد.
«ثارالله» با نام قبلی «مسافران صبح» چندی پیش از سوی شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی موفق به دریافت پروانه ساخت شد و فرآورده این روزها سخت مشغول مراحل پیش تولید این فیلم عاشورایی است.این فیلم مقطعی از حرکت کاروان اباعبدالله الحسین (ع) از مکه به سمت کربلا را به تصویر میکشد.
«مجتبی فرآورده» در گپوگفت خود به تشریح جزئیات تولید فیلم سینمایی «ثارالله» پرداخته است که در ادامه از نظر میگذرد.
* «ثارالله» و منزل به منزل همراهی با کاروان اباعبدالله الحسین (ع)
* آقای فرآورده «مسافران صبح» بیانگر چه چیزی خواهد بود؟
فرآورده: فیلم «مسافران صبح» در خصوص کاروان حسینی است که از مقطع حرکت کاروان امام از مکه به سمت کربلا و اتفاقات مسیر راه و استقرار هشت روزه درکربلا تا عصر عاشورا ادامه پیدا میکند.مطالبی هم که ما به آن میپردازیم همراهی و همگامی با کاروان حسینی است.
آنانی که خون قلب خویش را پیوسته در راه ما میبخشند و خود را آماده لقاءالله کرده اند آماده باشند که صبحگاهان حرکت می کنم انشاءالله. این آخرین فراز از خطبه ای است که امام در موسم حج در مسجدالحرام قرائت می فرمایند و مردمان را به همراهی با خود می خوانند. با حرکت کاروان امام در صبح هشتم ذیحجه ما هم همراه ایشان به سمت کربلا حرکت می کنیم تا همراهی با کاروان حسینی را بر پرده سینما تجربه نماییم، و به سیر و سلوکی که در این سفر کاروانی شکل میگیرد بپردازیم، همچون پیوستن ها و جدا شدن ها از کاروان، و اتفاقات در مسیر تا عصر عاشورا، و امید داریم تصویرگر کاروانی باشیم که از عمق دنیا به علی العیین سفر میکند.
* چطور شد که خودتان کارگردانی این فیلم را قبول کردید؟
فرآورده: فکر میکنم باید این کار را انجام بدهم، این یک عهد و تعهد است که باید انجام شود.
* چرا افراد دیگری ساخت این فیلم را انجام ندادند؟
فرآورده: دیگران پاسخگوی رفتار خود هستند، ولی پرداختن به امام حسین و عاشورای حسینی یک باید برای سینمای ایران است.
* اهل سینما اهل محب امام حسین (ع) هستند
* برنامهتان برای انتخاب بازیگر و عوامل سینما به چه شکل است؟
فرآورده: ما با پتانسیل سینمای ایران این فیلم را میسازیم و در بخش انتخاب عوامل هم فکر میکنم تنها سینمای ایران است که میتواند در این حوزه ورود پیدا کنند یعنی کسانی که استعداد درک و فهم کربلا را داشته باشند، ما در این حوزه بهتر است به عوامل داخلی تکیه کنیم، کسی که بفهمد در چه حوزه ای قدم برمیدارد و قدیسین عاشورا و کاروانیان حسینی را به عنوان تنها یک کاراکتر تلقی نکند و بداند و بفهمد این شخصی که بر پرده سینما تصویرمی شود، سالهاست که میلیون ها انسان قلبشان به عشق او میتپد. خوشبختانه سینمای ایران پتانسیل خوبی دارد و اهل سینما هم محب امام حسین (ع) هستند بنابراین دست ما در این حوزه بسته نیست چه در حوزه عوامل و چه در حوزه بازیگران. در نمایش چهره قدسین مثل حضرت امام حسین و حضرت امام سجاد و حضرت عباس و حضرت زینب و حضرت علی اکبر قطعا تصویر این بزرگواران را نمایش نخواهیم داد. دلایلش هم خیلی روشن است.
* نمایش چهره معصومین هیچ تاثیری در جذب مخاطب ندارد
* نمایش چهره حضرات معصومین در آثار سینمایی کمکی به جذب مخاطب نمیکند؟
فرآورده: به هیچ عنوان. تجربه چند سال اخیر موید این مطلب است. حتی اگر مجوز نمایش چهره ایشان از جانب مراجع بزرگوار هم وجود داشته باشد به چنین کاری دست نمی زنیم. چهره ای که سالیان سال است در قلب و ذهن شیعیان و محبین اباعبدالله وجود دارد بسیار بهتر از چهره ای است که ما برمی گزینیم و احترام به این باورها، بهتر از نمایش چهره ایشان است. البته بنا نداریم از نور استفاده کنیم و به شیوه ای عمل خواهیم کرد که بیننده احساس بیگانگی و غریبگی با این حضرات نکند.
اگر مجوز نمایش چهره ایشان از جانب مراجع بزرگوار هم وجود داشته باشد به چنین کاری دست نمی زنیم. چهره ای که سالیان سال است در قلب و ذهن شیعیان و محبین اباعبدالله وجود دارد بسیار بهتر از چهره ای است که ما برمی گزینیم و احترام به این باورها، بهتر از نمایش چهره ایشان است
* این تمهیدات به چه شکل خواهد بود؟
فرآورده: ما از مجموع تجربیات موجود در سینمای ایران و خارج از ایران بهره میبریم و امیدواریم تجربه ای نو عرضه نماییم.
* از بازیگر چهره استفاده خواهید کرد؟
فرآورده: قطعاً از بازیگر استفاده می کنیم.
* هزینههای فیلم امام حسین(ع) را محبین حضرت تقبل کردهاند
* بحث هزینه سنگین اینگونه پروژهها نیز مطرح است. در این فیلم کدام ارگان یا فردی خاصی حمایت خواهد کرد؟
فرآورده: در ده پانزده سال اخیر مصاحبه های مسئولین فرهنگی را اگر ببینید در ایام محرم و عاشورا و اربعین بسیار سخن سرایی کردند که باید فیلمی درباره قیام امام حسین ساخته شود، ما در تمام این سالها صبر کردیم که ببینیم چه زمانی اقدام میکنند ولی متاسفانه دیدیم روزها و سالها گذشت و قدمی برنداشتند، به این نتیجه رسیدیم که خیمه ای برای تولید فیلم امام حسین برپا کنیم و از محبین امام حسین برای تامین هزینههای این فیلم دعوت کنیم که بخشی از محبین امام حسین لبیک گفتند. خیمههای امام حسین در ایام محرم و اربعین توسط محبین امام برپا میشود ما هم خیمه ای بنام امام حسین در حوزه سینما برپا کردیم تا بتوانیم انجام این مهم را عملیاتی کنیم. اما این به این معنی نیست که از مسئولین امرتوقع و مطالبه ای نداریم، قطعا آنها موظفند مطالبه ما و فیلم امام حسین را پاسخ دهند و موظف هستند سهم خود را در تولید این فیلم ادا کنند، اما اگر نخواهند به کاروان حسینی و خیمه سیدالشهدا بپیوندند، باکی نیست، تولید این فیلم مسیر خود را طی خواهد کرد.
* مخاطبان سینما 75 میلیونی هستند که به سینما نمیروند
* اینگونه فیلمهایی که در بخش خصوصی و دولتی تولید میشوند در جذب مخاطب هم تاثیر دارند و یا از اینطور فیلمها هم به چشم فیلم سفارشی یا دولتی یاد میکنند؟
فرآورده: شما وارد بازی که دیگران راه انداختند نشوید، جماعتی که انگ دولتی به اینگونه فیلمها میزنند نگرششان با دولت جمهوری اسلامی زاویه دارد، پول جمهوری اسلامی اگر برای امام حسین خرج نشود پس باید برای کجا خرج شود؟ اساسا پول جمهوری اسلامی باید در راه امام حسین و اهل بیت و انقلاب خرج شود نه در مسیر خرده فرمایشات دیگران. وظیفه دولت جمهوری اسلامی است که در سینمای دینی سرمایه گذاری کند هماهنگونه که وظیفه دارد که از عراق، سوریه و لبنان در مقابل داعش و صهیونیست حمایت کند، بخشی از منافع ملی را فرهنگ و هنر تشکیل میدهد.اینگونه فیلمها قطعا مخاطب خود را جذب میکنند و نمونه بارز آن فیلم ملک سلیمان است که در دوره اکران خود کسانی را وارد سینما کرد که 20 سال یا 30 سال بود که پای خود را در سینما نگذاشته بودند، در قم، مشهد و یزد و همدان و ... روحانیان بزرگوار با خانواده به سینما میرفتند، ما مخاطب را در 300 هزار نفر مخاطب معمول و روتین سینما تعریف میکنیم، مخاطب سینما جمع 75 میلیونی هستند که به سینما نمیروند.مگر بقیه فیلمها چقدر میفروشند که این فیلمها به فیلمهای نفروش تعبیر میشوند؟ فیلمساز هم در این حوزه وظیفه دارد و باید یک فیلم کم غلط که مخاطب را جذب کند بسازد، چون این گونه فیلمها با باورهای اعتقادی مردم سر و کار دارد و یک داستان تخیلی از یک شخصیت تاریخی نیست.
* کارگردانی برای شما چه جذابیتی دارد که وارد این عرصه شدید؟
فرآورده: اهمیت از دید من ساخت فیلم امام حسین است و کارگردانی برایم اهمیتی ندارد.من چهار سال پیش این فیلمنامه را به چند بزرگوار دادم و از آنها خواستم که این فیلم را بسازند، اما نیامدند. ساخت این فیلم یک بار به زمین مانده است که باید به مقصد برسد.
* هدفتان از ساخت «ثارالله» در جو حاکم بر سینمای ایران چیست و اینکه ما در حال حاضر چند فیلم بیشتر درباره عاشورا در سینما نداریم؟
فرآورده: من اصلا ادعایی برای راهسازی در این حوزه ندارم، یک وظایفی در قبال باورها و اعتقاداتم دارم که باید آن را به انجام برسانم.
* مطالبات را از سینما بیش از حد بالا بردهایم
* چرا سینما به مضامین عاشورا کمتر پرداخته است؟
فرآورده: علت اینکه سینما به این حوزه نمیپردازد یا کمتر به سوی آن میرود به این دلیل است که مطالبات از سینما را بیش از حد بالا بردهایم و این شیوه کسانی است که از دور سینما را رصد کنند افرادی که نه تحرکی دارند و نه جنب و جوشی و نه سینما را می شناسند زمانی هم که کسی حرکت میکند بالافاصله سنگ پرانی میکنند، به مانند همان قطاری که شهید مطهری در مثال می آورد. چرا فقط مطالبات در حوزه سینما صورت میگیرد؟ مگر ما در حوزه های دیگر 100 عمل کردیم که از سینما مطالبه متوقعانه داریم؟ متاسفانه فضا مخدوش شده است و فضا که مخدوش شود خیلی سخت میتوان در این بحث ها ورود پیدا کرد. من از همین رسانه اعلام میکنم محبین امام حسین (ع) در سینما و خیل بسیار عاشقان او در اقصاء نقاط برای همراهی با کاروان حسینی زیر خیمه سیدالشهدا گرد آمدهاند تا فیلمی در خصوص عاشورای حسینی بسازند، ازعلماء بزرگوار، فضلای گرانقدر، اساتید محترم دانشگاه، محققین ارجمند، سینماگران، هنرمندان و همه محبین و عاشقان امام حسین که میتوانند دست ما را بگیرند میخواهیم ما را مدد کنند تا قدمهایمان را استوارتر و کم خطاتر برداریم.
* شما به کم غلط بودن اینگونه فیلمها اشاره میکنید، نمیتوانیم به جایی برسیم که دیگر در اینگونه فیلمها غلط نداشته باشیم؟
فرآورده: نه نمیتوانیم، این شدنی نیست. علت اینکه من میگوییم کم غلط این است که ما انسان هستیم انسان تعریف دارد، ما در حوزه علوم انسانی و فرهنگ و هنر فعالیت میکنیم. فکر میکنید تا کنون آثاری که ساخته شده یک گروهی گفتند که جمع شویم و برویم یک فیلم بد بسازیم؟ یا یک اثر فرهنگی بی خاصیت تولیدکنیم؟ اصلا اینطور نیست. همه میخواهند بهترین را بسازند. اما چه بسا در خروجی اثر مطلوبی نباشد و چیزی که دیده میشود یک کار معمولی باشد چون در حوزه ای وارد میشویم که این حوزه ما را وارد مدیوم سینما میکند.سینماگران اجتماعی یا کمدی همه میروند مطلوب را بسازند ولی مطلوب در نمی آید.ما در این عرصه تلاش خود را میکنیم و توکل به خدا و اهل بیت داریم.اصلا چیزی بی غلط در عالم جز خدا و اهل بیت وجود ندارد.
منبع: فارس