معراجی ها و سریال های سیاسی
در این گزارش سریال های سیاسی را مرور می كنیم:
معراجی ها / 1393
كارگردان: مسعود ده نمكی
محصول : شبكه یك
مسعود ده نمكی سبقه سیاسی دارد و بر خلاف بسیاری از فیلمسازان عقایدش را فریاد می زند. رد این مانیفست در آثار مكتوب، شفاهی و تصویری او كاملا هویدا است و حالا بخشی از در «معراجی ها» بازنمایی شده. ده نمكی بن مایه «معراجی ها » را از اتفاقی واقعی گرفته. او اما به ماجرای اختلاف دو گروه دانشجو برای تدفین شهدای گمنام در دانشگاه، شاخ و برگ داده . در شمایل كنونی ، سریال هم از دانشجویان ستاره دار می گوید و هم از اساتید سیاست پیشه. در این میان وزن تضارب شدید آرای دانشجویان كه گاهی منجر به بیانه و شعار مستقیم علیه هم می شود، بیشتر است. ده نمكی این بخش را از فضای پر هیاهوی دانشگاه كه به تناوب شاهدش بوده ایم ، گرفته است.
«معراجی ها» هنوز در قسمت های نخست بسر می برد . داستان اما در ادامه به جنوب و مناطق جنگی كشیده می شود و دانشجویان با رویی دیگر از دفاع مقدس آشنا می شوند. ده نمكی این بار هم قصد دارد به دانشجویان و مردم بگوید بازیچه سیاسیون نشوید.
جستجوگران / 1388
كارگردان: محمدعلی سجادی
محصول: شبكه دو
موضوع مبارزه با مفاسد اقتصادی، یكی از مهمترین و حساسترین بحث‌های رایج اواسط تا اواخر دهه هشتاد بود. .مطرح شدن گاه به گاه پرونده های برخی افراد یا گروه ها به جرم مفاسد اقتصادی باعث شده بود تا این مسئله در صدر اخبار رسانه ها و گفتگوهای كوچه و بازار قرار بگیرد.
این سریال با رجوع به پرونده‌های واقعی قوه قضاییه در زمینه مفاسد اقتصادی از واقعیت‌های موجود الهام گرفته شده بود. دو بازرس و مامور مالیاتی در هر اپیزود یكی از پرونده‌های قضایی درباره مفاسد اقتصادی را پیگیری میكردند و هربار با اتفاق عجیبی در این زمینه روبه‌رو می‌شدند.
چك برگشتی / سال تولید: 1390
كارگردان: سیروس مقدم
محصول: شبكه اول
همزمان با اوضاع و شرایط انتخابات نهمین دوره مجلس شورای اسلامی كه 12 اسفند 90 برگزار شد، سیروس مقدم سراغ ساخت این سوژه رفت. درواقع «چك برگشتی» زمانی روی آنتن رفت كه انتخابات مجلس به دور دوم كشیده شده بود. سریال با محور قرار دادن مسئله چك برگشتی، درواقع به زبان كمدی، روی حال و هوای ستادهای انتخاباتی نماینده‌های مجلس زوم كرده بود.
ده نمكی قصد دارد دریافت خود از مناسبت های سیاسی چند سال اخیر را در مدیوم ِسریال برای مخاطبش بازگو كند. پیش از این تلویزیون بارها فرصت را برای بازآفرینی اتفاقات سیاسی در قالب فیلم و سریال در اختیار برخی فیلمسازان گذاشته بود.
خواب بلند / 1392
كارگردان: احمد كاوری
محصول : سیما فیلم
«خواب بلند» در میانه تولید بود كه مصطفی علمی فرد تهیه كنند آن انگیزه و ساخت سریال و موضوع كلی آن را رسانه ای كرد: «بخش عمده‌ای از داستان در فضای انتخابات امسال ( 92 ) می‌گذرد اما در فلاش بک هایی به اتفاقات بعد از انتخابات سال 88 و حماسه نه دی نیز پرداخته می شود. » در واقع این سریال در ادامه آثاری قرار دارد كه تلویزیون به مناسبت نه دی و ماجرای پسا انتخاباتی 88 آن را تولید كرد.
داستان در بحبوحه انتخابات 92 می گذرد . خانم روزنامه نگار قصد انتشار یك یادداشت سیاسی دارد اما همسرش كه سردبیر هم هست ، چاپ آن را به صلاح نمی داند. این اختلاف نظر باعث ایجاد كدورت بین آن ها می شود و زمینه ای برای انتقاد از عدم آزادی و ...
سریال «خواب بلند » اما خیلی دیده نشد. شبكه سه به دلیل كیفیت پایین ترجیح داد آن را در باكسی غیر متعارف یعنی ساعت 20 روی آنتن بفرستد برای همین نه تنها واكنش خاصی ایجاد نكرد، بلكه دیده هم نشد.
راستش را بگو/ 1391
كارگردان: محمدرضا آهنج
محصول: شبكه اول
سریال در سال 90 و در اوضاع و احوالی ساخته شد كه فضای جامعه تحت تاثیر ماجراهای بعد از انتخابات 88 ، به سمت بی اعتمادی رفته بود.
سریال روی فراگیر شدن دروغ و ریا در جامعه متمركز شده بود؛ آنهم جامعه‌ای كه همه در آن زیر ذره‌بین دوربین‌های مختلف‌اند و به اصطلاح مدام پاییده می‌شوند. در چنین شرایطی یك گروه از جوانان دانشجو تصمیم میگیرند در ایستگاههای مترو، با مردم روبه‌رو شوند و با آنها همدلی كنند. كار گروه پیش می‌رود اما پا به پای فعالیت آنها، پای گروههای مختلف سیاسی، دستگاه امنیتی كشور و ... به میان می‌آید.
«راستش را بگو» در زمان پخش به یكی از پرواكنش‌ترین سریالهای تلویزیونی بدل شد. تا جایی كه به گفته كارگردان، نهایتا 160 دقیقه از آن حذف شد و فینالش هم تغییر كرد.. نشان دادن چهره ای مضحک از دستگاه های امنیتی، یكی از مهمترین واكنشهای منفی نسبت به این سریال بود.
سراب / 1390
كارگردان: حسین سهیلی زاده
محصول : شبكه اول
سهیلی زاده محور «سراب» را بر موضوع فرار مغزها متمركز كرده بود اما در قسمت های نخست ، تحت تاثیر وقایع بعد از سال 88 قرار داشت. جایی كه گروهی از دانشجویان علیه رئیس دانشگاه تجمع می كنند و خواستار استعفای او می شوند. در این میان یك دانشجوی دختر جانش را از دست می دهد. در ادامه موضوع به سوءمدیریت های برخی مسولان كشیده شد و سیاسی بازی ها در محیط علمی را نقد می كرد .
«سراب» با وجود رد كردن برخی خطوط قرمز نتوانست از دام كلیشه ها رها شود و رو به مستقیم گویی آورد. سریال به دلیل كیفیت پایین حدود یك سال پشت كنداكتور قرار داشت و بعد از پخش نتوانست جریان ساز و همه گیر شود.محصول نهایی حتی صدای برخی رسانه ها را هم درآورد.
شاهگوش / 1392
كارگردان: داود میرباقری
محصول : شبكه نمایش خانگی
مخاطبان خیلی دیر متوجه شدند كه جناب میرباقری در«شاهگوش» شهری فرضی ترسیم كرده و می خواهد بگوید در جامعه همه می توانند خطاكار باشند. میرباقری در این سریال پا در كفش خیلی ها كرد؛از خواننده مجالس عروسی بگیر تا مسولانی گردن كلفت كه در لایه های قدرت نفوذ فراوانی دارند. سراغ آخوند محل و مجری تلویزیون و فوتبالیست و رئیس باشگاه فوتبال هم رفت. گیری اساسی به آقا زاده ها داد و در حد وسعش به آن ها تاخت. بعضی ها مثل طلبه در این آزمون موفق بیرون آمدند و برخی مثل آقازاده ها و مجری محبوب تلویزیون تشت رسوایی شان افتاد.
نوشدارو/ 1392
كارگردان: جواد اردكانی
محصول: شبكه اول
این سریال سال گذشته در جریان بالا گرفتن بحث تحریم‌های اقتصادی و رفتن توجه‌ها به سمت خودكفایی در جامعه ساخته شد.
داستان سریال در شرایطی اتفاق می یافتد كه بیشتر كارخانه‌های ایران به دلیل تحریم‌های اقتصادی و همه جانبه، وضعیت نابسامانی دارند و در معرض خطر تعطیلی هستند. سریال درواقع با كنار هم قرار دادن شرایط بحرانی كنونی با شرایط زمان جنگ و مقایسه آنها، روی این نكته تاكید داشت كه چگونه می‌شود در وضعیتی كه به مراتب سخت‌تر از وضعیت زمان جنگ تحمیلی است، با استراتژی‌های آن زمان در میدان پیروز شد.
این مسئله كه جواد اردكانی در این شرایط بحرانی، به جای رفتن سراغ سوژه‌های گوناگون، روی این مسئله دست گذاشته بود، اتفاق خوبی به نظر می‌رسید و با استقبال زیادی هم روبه رو شد اما ساختار بد، بازی‌های ضعیف، دیالوگهای شعاری و اغراق شده و خلاصه كیفیت پایین سریال باعث شد تا مخاطبان گروههای مختلف گوناگون، به منتقدان اصلی آن بدل شوند.
فرآوری: منیژه خسروی
بخش سینما و تلویزیون تبیان
منابع: هفت صبح/فارس/ایسنا
مطالب مرتبط:
