یادآوری خاصیت های یک هنر هشت هزار ساله

احیای هنر نمدمالی

بخش هنری تبیان

نمد، زیراندازی با قدمت هشت  هزار سال است که بر اثر درگیر شدن الیاف حلاجی شده پشم یا کرک و با استفاده از آب گرم و مالش تولید می شود و خاصیت آن، گرم کردن بدن است.

محمود قناد، هنرمند نمدمالی که 56 سال سن دارد اظهار کرد: حدود  35 سال پیش، نمدمالی را به دلایل مختلف نیمه کاره رها کردم و سراغ شغل دیگری رفتم تا این که به پیشنهاد معاونت صنایع دستی استان خوزستان برای احیای نمدمالی شوشتر دوباره این کار را شروع کردم. نمدمالی شغل اجدادی من است و زمانی، بیشتر مردم در شوشتر نمدمالی می کردند.

او درباره وضعیت نمدمالی در شوشتر توضیح داد: جوانان، دیگر سراغ این کار نمی آیند و وقتی هم که می آیند، بعد از مدتی که آن را انجام می دهند، متوجه دشواری آن می شوند و رهایش می کنند، چون نمدمالی با آب و صابون سروکار دارد و جوان ها هم طاقت کثیف کاری های این کار را ندارند.

این هنرمند گفت: ما حاضریم نمدمالی را به هر کسی که دوست دارد، آموزش دهیم؛ اما کسی سراغی از این کار نمی گیرد.

قناد درباره چگونگی کار نمدمالی نیز توضیح داد: نمدی که ما درست می کنیم، از پشم خالص گوسفند است. در زمان قدیم ، پشم را به صورت گیاهی و با پوست انار و پیاز و گیاهان دیگر، رنگ می کردند؛ اما چون تنوع رنگ های گیاهی کم است، در حال حاضر آن را به صورت شیمیایی رنگ می کنند. کار رنگ رزی را هم خودم انجام می دهم.

او درباره استقبال از نمد در شوشتر اظهار کرد: معمولا متقاضیان استفاده از نمد، آن را سفارش می دهند و در طول یک ماه معمولا دو یا سه سفارش می گیریم؛ اما حالا مثل قدیم از نمد استفاده نمی کنند و امروزه کمربند،  زانوبند و کلیه بند طرفدار بیشتری دارد. ما هم نمد را کمی ظریف تر و کاربردی تر کرده ایم. کفی نمدی کفش هم با استقبال خوبی مواجه شده است. کم و بیش کیف نمدی هم درست کرده ام که از آن ها هم استقبال شده است.

این هنرمند نمدمالی با بیان این که نمد خاصیت ضد رماتیسم دارد و بدن را در سرما گرم می کند، گفت: نمد حدود 15 تا 20 سال عمر می کند. نمدهایی که ما تولید می کنیم، قابل شست وشو هستند. 40 سانتی متر پشم را آنقدر می مالیم تا فشرده و به اندازه دو سانتی متر شود. نمد مثل پنبه مشتعل نیست و دیرتر می سوزد.

قناد با بیان این که در حال حاضر از نمد بیشتر در قهوه خانه ها و چای خانه های سنتی استفاده می شود، درباره آینده رشته نمدمالی نیز اظهار کرد: مردم به دلیل عوارضی که محصولات شیمیایی دارند، به محصولات سنتی قدیمی گرایش پیدا کرده اند و نمد هم یکی از محصولاتی است که مردم دوباره به آن رجوع کرده اند.

منبع: ایسنا