NAMAZ VAKİTLERİ
S.359: Günlük farz namazların vakitlerine dâir Şia mektebinin dayandığı deliller nelerdir? Bildiğiniz gibi Ehl-i Sünnet yatsı namazının vaktinin girmesini akşam namazının kaza olmasına delil göstermekteler; öğle ve ikindi namazlarında da durum aynıdır; dolayısıyla yatsı namazının vakti girdiğinde ve imam yatsı namazı için kalktığında me'mum'un bir arada akşam ve yatsı namazlarını kılmak için ona uyamayacağını ileri sürmekteler.
C: Delilimiz Kur'an ayetlerinin ve sünnet-i şerifenin mutlak (kayıtsız ve genel ifadeli) olmalarıdır. Ayrıca cem etmenin (iki namazı bir arada kılmanın) câiz olduğuna delalet eden hadisler de vardır. Ehl-i Sünnet'te de iki namazı birinin vaktinde cem etmenin câiz olduğuna dâir hadisler mevcuttur.
S.360: İkindi namazının vakti akşamla son bulur ve öğlenin vakti akşama, ikindi namazı kılınacak kadar bir zamanın kalmasıyla son bulur şimdi şunu sormak istiyorum: Akşamdan maksat nedir; maksat güneş battığı zaman mı yoksa akşam ezanının okunduğu zaman mıdır (tabi ufuklara göre)?
C: Maksat güneşin kaybolması değildir; maksat akşam ezanın vaktidir, yani doğudaki kızıllığın yok olmasıdır işte bu vakitte akşam namazının vakti başlar ve ikindi namazının vakti son bulur.
S.361: Güneşin batmasıyla akşam ezanı arasında kaç dakika geçmesi gerekir?
C: Zahiren, bu mevsimlere göre değişir.
S.362: İşimin gereği ancak gece saat onbirde evime dönebiliyorum, müracaat edenlerin sayısının çok olmasından iş arasında akşam ve yatsı namazını kılmaya fırsat olmuyor; -buna göre- gece saat onbirden sonra akşam ve yatsı namazını kılmak sahih midir?
C: Gece yarısından geciktirilmezse sakıncası yoktur, ancak, namazı geceleyin saat onbirinden sonraya bırakmamaya, hatta namazı ilk vaktinde kılmaya çalışılmalısınız.
S.363: Namazın edâ niyetiyle kılınmasının sahih olması için ne kadarı edâ vaktinde kılınmış olması gerekir? Bu miktarın edâ vaktinde kılınıp kılınmadığında şüpheye düşerse hüküm nedir?
C: Edâ sayılabilmesi için bir rekatının son vakitte kılınması yeterlidir; vaktin, en azından bir rekat için yeterli olup olmadığında şüphe ettiğinizde edâ ve kaza kastı etmeksizin üzerinize olan farz namazı kılma niyetiyle namaz vazifesini yerine getirmelisiniz.
S.364: İslam Cumhuriyetinin gayr-i islamî ülkelerdeki elçiliklerinde, her ülkenin büyük şehirleriyle ilgili şer'î vakitleri belirlemek için zaman cetveli hazırlanmıştır. 1- Bu cetvellere ne kadar güvenilebilir? 2- O ülkenin diğer şehirlerindeki insanların vazifesi nedir?
C: Ölçü, mükellefin itminan etmesidir; (emin olmasıdır) ama bu cetvelin gerçeğe uygun olduğuna itminanı olmazsa ihtiyat etmesi ve şer'î vaktin girdiğine kesin bilgi elde edinceye kadar beklemesi farzdır.
S.365: Fecr-i sadık* ve fecr-i kazib* hakkında görüşünüz nedir? Bu hususta namaz kılan kimsenin vazifesi nedir?
C: Sabah namazı ve oruçta şer'î ölçü Fecr-i Sadık'tır; bu da mükellefin teşhisine bağlıdır.
S.366: Liselerden birinde okul sorumluları öğleden sonra saat ikide, öğrencilerin dersleri başlamadan biraz önce cemaatle öğle ve ikindi namazılarını kılıyorlar. Namazın saat ikiye kadar geciktirilmesinin sebebi ise, sabah derslerinin şer'î öğleden kırkbeş dakika önce bitmesi, ve öğrencileri öğlene kadar bekletmenin zor oluşudur. Namazın ilk vaktinde kılınmasının önemini dikkate alarak bu husustaki görüşünüz nedir?C: İlk vakitte okulda olmadıkları takdirde, namaz kılacak olanlar gelinceye kadar cemaat namazını geciktirmenin sakıncası yoktur.
S.367: Öğle namazını öğle ezanından sonra, ikindi namazını da vakti girdiğinde, yine akşam ve yatsı namazlarını da kendi vakitlerinde (günlük namazları beş vakit olarak) kılmak farz mıdır?
C: Vakit girdikten sonra mükellef namazı cem etmekle ayrı ayrı kılmak arasında serbesttir.
S.368: Ay ışığıyla aydınlık olan gecelerde namaz saatinin girdiğini ve fecr-i sadıkın da doğduğunu kesin olarak bilmek mümkün olmasına rağmen sabah namazı için 15-20 dakika beklemek farz mıdır?
C: Fecrin doğması, sabah namazının vaktinin girmesi ve oruç için yemekten sakınmanın farz oluşunda aydın olan gecelerle diğer geceler arasında bir fark yoktur; gerçi bu hususta ihtiyat etmek iyidir.
S.369: İki il arasında ufukların farklı olmasından kaynaklanan şer'î vakitlerdeki fark her üç vakit için aynı mıdır? Mesela, öğle namazının vaktinde iki il arasındaki fark 25 dakika olursa, sabah ve akşam vakitleri için de aynı miktarda fark geçerli midir? Yoksa sabah ve akşam namazlarında değişiyor mu?
C: Sırf fecrin doğmasında veya öğle vaktinde ya da güneşin batışında -akşam vaktinde- aralarındaki farkın aynı olması diğer vakitlerde de aynı farkın geçerli olmasını gerektirmez; üç vakitte -sabah, öğle, akşamda- genellikle çeşitli şehirler arasında zaman farkı aynı değildir.
S.370: Ehl-i Sünnet, akşam namazını (şia mezhebine göre belirlenen) şer'î akşamdan önce kılmaktadır. Hac mevsiminde ve hac mevsimi dışında namazda onlara uymamız câiz midir ve bu namaz yeterli midir?
C: Ehl-i Sünnet'in namazı vaktinden önce kıldığı belli değil; onların cemaatlarına katılarak onlara uymak sakıncasızdır ve -bu namaz- yeterlidir. Ancak; vakıt hususunda takiyye söz konusu olmazsa, namazı, vakti girdikten sonra kılmak gerekir.
S.371: Danimarka'da ve Norveç'te bazı mevsimlerde gündüzlerin çok uzun olduğunu dikkate alarak, namaz ve oruca karşı vazifem nedir?
C: Günlük namazlar için her yerin ufuğu göz önünde bulundurulmalıdır; gündüzün uzun olması sebebiyle oruç tutmak çok çetin olursa edâ olarak yerine getirmenin farz oluşu üzerinizden kalkar ve kazası farz olur.
S.372: Güneş ışığının yaklaşık 7 dakikada yeryüzüne ulaştığını dikkate alarak sabah namazının vaktinin sona ermesinde ölçü güneşin doğması mıdır, yoksa güneş ışığının yeryüzüne ulaşması mı?
C: Ölçü, güneşin doğması ve namaz kılacak olan kimsenin bulunduğu ufuktan görünmesidir.
NAMAZDA BEDENİ ÖRTMEK
NAMAZIN FAZİLETLERİNDEN
