تبیان، دستیار زندگی
در این بخش به یکی از بزرگترین دغدغه های خانواده ها و دانش آموزان خواهیم پرداخت و تلاش بر آن داریم که دانش آموزان پس از آشنایی با این مبحث در آینده ای نه چندان دور در زندگی خود با درک درست از آموزه های دینی بتوانند زندگی شایسته ای را انتخاب کنند. ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روش های تربیتی در بازسازی عزت نفس نوجوانان و جوانان (2)

نوجوان

از وظایف مهم و خطیر بخش امور تربیتی و پرورشی در مدارس می توان به توجه مستمر به منویات و رهنمودهای امام راحل و مقام معظم رهبری و اهتمام برای اقامه نماز جماعت و اعتلای فعالیت های قرآنی و تعظیم شعائر دینی و انقلابی در مدرسه می باشد، بر همین پایه، بخش مرکز یادگیری همراه همیشگی معلمان پرورشی در چند سال اخیر فعالیت هایی در بخش شعرهای مناسبتی، متن مجری های مناسبتی، قرآن و صبحگاه در مدرسه مقالاتی را ارائه داده است، با توجه به استقبال این عزیزان در مدرسه، بر آن شدیم که با ارائه مسائل و شبهات دانش آموزان در سنین مختلف، آن ها را برای ورود به جامعه بزرگتر از خانواده و مدرسه آماده نماییم. بسیاری از مسائل طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، دانش آموزان و خانواده های آن ها را با سبک زندگی اسلامی آشنا می نماید.


در این بخش به یکی از بزرگترین دغدغه های خانواده ها و دانش آموزان خواهیم پرداخت و تلاش بر آن داریم که دانش آموزان پس از آشنایی با این مبحث در آینده ای نه چندان دور در زندگی خود با درک درست از آموزه های دینی بتوانند زندگی شایسته ای را انتخاب کنند.


در طرح درس روش های تربیتی در بازسازی عزت نفس نوجوانان و جوانان (1) گفتیم که برخورد با نوجوانان و جوانانی که دچار انحراف شده اند، باید روشمند و عزت مندانه باشد؛ برخی از اصول بازسازی از جمله باورمندی و شخصیت دادن را نیز ذکر کردیم، در این طرح به ادامه ی آن خواهیم پرداخت.

3-تبیین رذیلت و کرامت نفس

از دیگر وظایف یک مربی دینی، در بازسازی افراد و بازگرداندن عزت نفس آنان، بیان زشتی رذیلت از یک سو و بیان خوب بودن کرامت و عزت نفس از سوی دیگر است، بدین معنا که باید به افراد تحت تربیت توجه داد که فسادآفرینی و دنبال کار پست و ناپسند رفتن، پیش از آنکه آفات عقیدتی، اخلاقی و پیامد اخروی برایشان داشته باشد، کرامت ذاتی آنان را لکه دار کرده و شخصیت اجتماعیشان را مخدوش می نماید.


باید به آنان تفهیم کرد که میل به عزت و دوری از ذلت از امور فطری است که خداوند در نهاد افراد قرار داده تا انسان از کارهای ذلت آور دوری جوید.


عزت حالتی است که نمی گذارد انسان شکست بخورد و مغلوب شود و ذلت نقطه مقابل آن است؛ یعنی نبود حالت شرافت و عزت در آدمی، به طوری که انسان به سادگی پذیرای شکست شده و مغلوب دیگران شود.


نوجوان

کارهای پست و فساد آور و افکار بی ارزش انسان را کوچک و پست نشان می دهد و چنین کسی نه در پیشگاه خدا ارزش پیدا می کند و نه در نزد مردم جایگاه و شخصیت خوبی می یابد؛ چنان که امام حسین(ع) به نقل از رسول خدا(ص) می فرماید: « ان الله تعالی یحب معالی الامور و اشرافها و یکره سفسافها»، « خدا کارهای بزرگ و رفیع را دوست دارد و کارهای پست را خوش نمی دارد».


آری! ارتباط با خدا و رسولش نفس آدمی را از زشتی پاک کرده و به عزت می رساند؛ زیرا که همه ی عزت از آن خداست و اگر کسی طالب عزتمندی است، باید با بندگی خدا، آن را به دست آورد.

4-کرامت مندی انسان

از سیره و سخنان پیشوایان معصوم(ع) می آموزیم که اسلام، اصلی را بنیان نهاده که بر اساس آن همه ی مردم حتی افراد مادی نیز می توانند در پرتو آن اصل از سلسله انحرافات و زشتی ها دست بکشند و آن، اصل « کرامت انسان » است. بدین معنا که هرکس باید در امور سیاسی، در محیط کار، در روابط خود با دیگران و در هنگام ارتکاب گناه و ... کرامت نفس و ارزش ذاتی و انسانی خود را ملاک قرار دهد و با قطب نمای وجدان حرکت کند.


اگر خدا را باور ندارد و به جهان آخرت هم معتقد نیست، پستی ذاتی اعمال زشت را در نظر گیرد و خود را در معرض آلودگی قرار ندهد و بداند که اقدام به یک عمل پست، مخالفت عمومی و نکوهش مردم را در پی دارد.


پیشوایان دینی در مسائل اخلاقی این اصل را مورد توجه قرار داده و در پیشگیری از انحرافات و مفاسد اخلاقی از آن استفاده می کردند؛ همچنانکه امام علی (ع) می فرماید:« احذر کل امر اذا ازری بفاعله و حقره»، « از عملی بترس که اگر آشکار گردد، انجام دهنده اش را خوار و حقیر می کند».


در روایات اسلامی از این اصل گاه به « مروت » و مردانگی و گاه به « فتوت » و جوانمردی تعبیر می شود.
از آموزه های امام علی (ع) می آموزیم که بر مبنای اصل تربیتی« کرامت انسان » می توان با افراد غیر مکتبی و به دور از قید دینداری نیز روابط اجتماعی برقرار کرد و برای مبارزه با افکار و اعمال نادرست و صفات ناپسندشان، مسأله ی کرامت نفس را خاطر نشان آنان ساخت.


چراکه افراد بزرگوار هرگز روح خود را با گناه لکه دار نمی سازند. این افراد هرچند خدا را هم حاضر و ناظر بر خود ندانند و از پیامدهای اخروی اعمال بد هم در هراس نباشند، باز هم از برخی از کارهای زشت می پرهیزند.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاطمه شیرزاده
تنظیم: مریم فروزان کیا