اطلاعات اردوی یک روزه کویر مرنجاب 2

قسمت دوم

در مقاله قبل اطلاعاتی در مورد کویر مرنجاب را برای مربیان محترم ذکر کردیم اکنون به ادامه مطالب معرفی کویر مرنجاب می پردازیم:

2- چاه کنجه:

پس از عبور از خطب شکن در سمت شرقی مسیر، نمک زاری قرار گرفته است که به چاه کنجه معروف است. این منطقه در حدود 4 در 2 کیلومتر وسعت دارد. این کویر در چاله ای آبرفتی مابین کویر مرنجاب و شهر آران و بیدگل واقع گردیده و در قسمت شمالی آن چندین باغ شخصی با پوشش گیاهی انبوه دیده می شود.

در حاشیه این منطقه از کویر زمین های پف کرده رسی به چشم می خورد. پس از آن نوار باریکی از زمین های خیس و در ادامه قشر نمکی نامنظمی دیده می شود. حوزه آبریز این کویر از طریق چشمه ای است که در قسمت جنوب شرقی آن واقع شده و به نام «چاه کنجه» معروف است. در اطراف این کویر پوشش غنی از تاغزارها در نهایت زیبایی دیده می شود.

3- کاروانسرای مرنجاب:

کاروانسرا ساختمانی مربع شکل با حیاطی میانی و اتاق هایی در اطراف است که با هدف استراحت کاروانیان در میانه راه در مسیرهای بیابانی ساخته می شده است. درباره دلایل ساخت این قلعه و كاروانسرا در كنار دریاچه نمك، نقل است كه شاه عباس با وجود ایجاد كاروانسرا و قلعه های متعدد در سراسر كشور، در این منطقه تأسیسات دفاعی تعبیه نكرده بود، چون تا آن زمان دشمنان به خاطر دریاچه نمك و گستره كویر، از این سوی به پایتخت هجوم نبرده بودند. حمله ازبك ها و افغان ها از طریق دریاچه نمك به كاشان كه تا اصفهان پیش رفتند، شاه عباس را به صرافت انداخت تا در سال ١٠١٢ قمری سریعاً یك پایگاه نظامی در این منطقه ایجاد كند و جلوی تهدیدات را بگیرد. بالای كاروانسرا به شكل سنگرهای دیدبانی است و ذكر شده است كه همیشه ٥٠٠ پاسدار مسلح در قلعه حضور داشتند و امنیت عبور كالا از چین به اروپا و بالعكس را در این منطقه تأمین می كردند.

در اطراف کاروانسرا حوضچه آبی به طول 50 متر و عرض 15 متر قرار دارد که توسط درختان بید و گز محصور شده است. در ضلع شمالی حوضچه 2 تنور قدیمی برای پخت نان قرار گرفته و محوطه این آبگیر در سال های اخیر برای رفاه حال مسافران جهت برپایی چادر، آجر فرش شده است. در سال های اخیر اتاق های کاروانسرای مرنجاب جهت اسکان مسافران مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در درون کاروانسرا سفره خانه سنتی تعبیه گردیده است.

4- چاه دستکن(دست کند):

در فاصله 4 کیلومتری شرق کاروانسرا چاه آب شیرینی قرار دارد که به چاه دستکن شهرت دارد و از عجایب این منطقه کویری به شمار می رود. البته وجود آب شیرین در این چاه بدلیل وجود فیلترهای عظیم ماسه ای است که شورابه های زیرزمینی را تصفیه کرده و آب نسبتا گوارایی با درصد نمک پایین در دسترس قرار می دهد. نقل است که امام هشتم شیعیان (ع) در مسیر عبور از عراق به سمت مشهد در این مکان این چاه را حفر کرده است.

5- ریگ بلند(تپه های ماسه ای)

ریگ بلند در 4 کیلومتری شرق کاروانسرای مرنجاب و اندکی پس از چاه دستکن واقع شده است. ارتفاع این تپه های ماسه ای در بلندترین قسمت حدود 90 متر است. این ارتفاع از فواصل دور به راحتی قابل مشاهده است. بلندی این ارتفاعات که بصورت دیواره ای عمل می کنند مانع نفوذ ماسه های روان به بخش های غربی شده است و به همین جهت نام «ریگ بلند» بر آن نهاده اند. درقسمت شرقی ریگ بلند تا دوردست ها تپه های ماسه ای در نهایت زیبایی دیده می شوند. این تپه ها به دلیل وزش باد در طول سال جابه جایی اندکی دارند.

مناظر دریاچه نمک مسیله و دشت مرنجاب، تپه های ماسه ای بندریگ و کوه کلنگ از فراز این تپه ها بسیار تماشایی است. در شمال و شرق ریگ بلند دریاچه نمک مسیله قرار گرفته است. همچنین در صورت ادامه این مسیر به دماغه کونک میرسید که بیشترین پیشروی ماسه ها به سمت شمال را دارد. در غرب و جنوب ریگ بلند تپه های ماسه ای بندریگ قرار گرفته اند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - نویسندگان: نسرین علی فرد – محسن تقوی پور
تنظیم: مریم فروزان کیا