تبیان، دستیار زندگی
همان طور که در طرح درس بافت های گیاهی 2 اشاره شد،عناصر غربالی دارای سیتوپلاسم فعال هستند با وجود این،به موازات بلوغ عنصر غربالی، آنها دستخوش یک رشته تغییرات می گردند که در نتیجه ی آن تجزیه و حذف اجزائی مانند هسته، غشای واکوئلی(تونوپلاست)، ریبوزوم ها ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بافت های گیاهی 3

اهداف:

  • آشنایی با انواع بافت های آوندی
  • آشنایی با نقش و ساختار هر کدام از بافت های آوندی

شرح درس:

همان طورکه درطرح درس بافت های گیاهی 2 اشاره شد، عناصر غربالی دارای سیتوپلاسم فعال هستند با وجود این، به موازات بلوغ عنصر غربالی، آن ها دستخوش یک رشته تغییرات می گردند که در نتیجه ی آن تجزیه و حذف اجزائی مانند هسته، غشای واکوئلی(تونوپلاست)، ریبوزوم ها، دستگاه گلژی(دیکتیوزوم ها) و همچنین میکروتوبول ها و فیلامنت ها رخ می دهد. هنگام بلوغ و رسیدگی این سلول ها، شبکه ی آندوپلاسمی، غشای سلولی و میتوکندری خود را حفظ می کنند. اگرچه بدین ترتیب هیچ واکوئل مرکزی وجود ندارد، اجزای سیتوپلاسم سلول در دور تا دور سلول یا به عبارت بهتر در امتداد کناره ی داخلی دیواره ی سلولی قرار می گیرند.

جهت دانلود فیلم آموزشی کلیک کنید.

توضیح فیلم:

برای انتقال مواد فتوسنتزی به خصوص کربوهیدرات ها و به خصوص قندها از برگ به بقیه نقاط گیاه و همچنین انتقال آب و املاح از ریشه به دیگر نقاط به ترتیب آوندهای آبکش و آوندهای چوبی دخیل هستند.

بافت آوند آبکش علاوه بر عناصر غربالی دارای یک رشته از سلول های پارانشیمی است. بعضی از این سلول ها در ارتباط نزدیک با اعضای لوله -غربال هستند و به همین دلیل سلول های همراه نامیده می شوند. سلول های همراه دارای سیتوپلاسم و تمام اندامک های سلولی هستند.

یک سلول همراه از همان سلول مادری که اعضای لوله - غربال از آن حاصل شده است، منشأ گرفته است و دارای ارتباطات سیتوپلاسمی متعددی با هم هستند. وابستگی اعضای لوله - غربال با سلول همراه در طول دوره ی زندگی آن ها نیز ادامه می یابد. سلول همراه تا هنگامی  زنده است که اعضای لوله - غربال به فعالیت خود ادامه دهند. هنگامی که یک عضو لوله - غربال می میرد، سلول همراه مرتبط با آن نیز خواهد مرد.

اعتقاد بر این است که سلول های همراه حمایت متابولیکی عضو لوله - غربال و احتمالاً انتقال ساکاروز و یا سایر قندها را به داخل لوله – غربال به عهده دارند. بقیه سول های پارانشیم بافت آوند آبکش را نمی توان به سادگی حتی در سطح فراساختاری از سلول های همراه تشخیص داد. تنها استثناء در این مورد مربوط به رگبرگ های فرعی بعضی از گیاهان مانند دو لپه ای علفی است.

در آن ها بعضی از سلول های پارانشیمی آوند آبکش دارای تو رفتگی هایی در دیواره ی سلولی هستند. در نتیجه این رشد اضافی، سطح غشای پلاسمایی افزایش قابل ملاحظه ای می یابد. به این سلول ها، سلول های انتقال دهنده ی اطلاق می شود. هنوز نقش سلول های انتقال دهنده دقیقاً روشن نیست اما همان طور که از نام آن ها بر می آید باید در جمع آوری و انتقال مواد فتوسنتزی سلول های مزوفیل نزدیک به خود دخیل هستند. آن ها همچنین ممکن است در بازگرد مواد محلولی که در نتیجه ی جریان تعرق وارد آپوپلاست می شوند نقش داشته باشند.

عمل انتقال مواد معدنی از ریشه به ساقه و از آنجا به مزوفیل برگ توسط آوندهای چوبی به همراه سلول های دخیل به خوبی نمایش داده می شود. همچنین مواد و محصولات فتوسنتزی توسط آوندهای آبکش به نقاط دیگر گیاه انتقال می یابد.


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاضل صحرانشین سامانی
تنظیم: مریم فروزان کیا