مراحل کلون سازی

اهداف:

• آشنایی با مراحل کلون سازی
• آشنایی با انواع سلول های دخیل در این فرایند
• آشنایی هر فرد و آزمایش برای تولید ی کلون جدید

شرح درس:

در طرح درس  "راه های کلون کردن" با روش های کلی کلون کردن آشنا شدیدم. در این طرح به دنبال ذکر جزئیات و نکات این روش ها هستیم.

برای تهیه یک کلون مناسب باید مراحل زیر سپری گردد:

- سلول اهداء کننده هسته شامل:
سلول های کومولوس (توده اپی تلیال اطراف فولیکول تخمدان) ، سلول های سرتولی (سلول های نگهدارنده اسپرم) ، فیبروبلاست جنینی، سلول های گرانولوزا، سلول های به دست آمده از موجودات کلون شده (سلول های نسل دوم) و سلول های بنیادی هستند. در این مرحله شما فقط نیاز دارید که هسته ای از یک سلول در اختیار داشته باشید.

- سلول گیرنده:
در حال حاضر، تخمک به عنوان تنها گیرنده هسته و منبع مهیا کننده سیتوپلاسم (چه در لقاح طبیعی یا شبیه سازی) است.

-  هسته زدایی ازتخمک گیرنده:

روش بی هسته سازی با سوزن بسیار ظریف مخصوصی در شرایط آزمایشگاهی انجام می شود و هسته تخمک خارج شده و به یک تخمک بدون هسته تبدیل می شود.

- انتقال سلول دهنده به درون تخمک گیرنده:
فرآیندی است که اجازه انتقال هسته یک سلول (سلول دهنده) را به دیگری (سلول گیرنده)  می دهد. سلول گیرنده اغلب تخمک بالغ پستانداران است که کروموزوم آن خارج شده و در واقع حکم سیتوپلاست را داراست.

-  ایجاد پیوستگی میان سلول دهنده و تخمک گیرنده:

این کار توسط شوک های الکتریکی ضعیف جهت پیوستن دو  سلول به هم انجام می گیرد.

- به منظور کشت و تکثیر سلول حاصله مواد محرک رشد به آن ها اضافه می گردد.

- کشت درانکوباتور:

جنین های بازسازی شده، حداقل به مدت ۵ روز در محیط کشت جنین نگهداری شده تا به میزان قابل قبولی از تکامل برسد و در صورت امکان، اجازه انتقال آن به روش غیرجراحی صادر شود.

-  انتقال رویان درحال رشد به داخل رحم:

در چنین فرآیندهایی، جنین به روش لاپاراتومی و از طریق لوله رحمی به رحم منتقل می شود. بنابراین لازم است جنین مراحل ابتدایی تکامل یعنی مرحله هشت سلولی را طی کرده باشد.

حال که با روند کلی و مراحل جزیی تر آن آشنا شدید نوبت به این می رسد که خودتان پشت رایانه اتان یک کلون تولید کنید. لطفاً فیلم زیر را دانلود کنید و سپس مراحل انجام یک کلون را به طور انیمیشن انجام دهید. (حس خوبی دارد فقط کافی است یک بار امتحان کنید).

روش های شبیه سازی دیگری نیز وجود دارند که به ترتیب زیر هستند:

۱) شبیه سازی DNA افراد بالغ (Reproduction cloning)
۲)شبیه سازی رویانی (Embryonic cloning)
۳) شبیه سازی درمانی (Therapeutic cloning)

شبیه سازی DNA

هدف از این روش در شبیه سازی تولید موجوداتی با توانایی تولیدمثل است. در این روش در مرحله خاصی از تقسیم سلولی، هسته سلول های سوماتیک را که هسته آن ها حاوی تمامی ژن های موجود است، جدا کرده و پس از تیمار الکتریکی یا شیمیایی، این هسته را در داخل یک تخم لقاح نیافته که هسته آن از قبل خارج شده است، قرار می دهند و سپس مجموعه حاصل را در رحم مادری که به طور مصنوعی شرایط آبستنی در آن تلقیح شده، لانه گزینی می کنند. در نهایت موجود جدید کاملاً شبیه فردی خواهدبود که سلول سوماتیک از آن گرفته شده است.

شبیه سازی رویانی

این روش همان روشی است که در طبیعت در تولد دوقلوها یا چندقلوها اتفاق می افتد. در این روش در شروع مراحل تقسیم جنینی پس از لقاح یعنی قبل از جداشدن سلول های جنینی یک سلول را جدا و با تحریکات فراوان این سلول را به ادامه تقسیم تا حد به وجود آمدن یک جنین مستقل وادار می کنند.

شبیه سازی درمانی

در این شیوه از شبیه سازی، ابتدا با استفاده از سلول های سوماتیک شبیه سازی انجام می شود و در مرحله اول جنینی از رویانی که حاوی چندسلول است تعدادی سلول جدا و در محیط کشت ایزوله سلول موردنظر تکثیر می شود. هدف از این روش از کلونینگ تولید بافتی است که فرد از دست داده است.