آموزش برنامه نویسی گام دوم

موضوع این گام:
اهداف کلی: معرفی انواع متغییرها و نحوۀ به‌کارگیری آن‌ها در برنامه‌های C++

اهداف رفتاری و عمکردی:
انتظار می‌رود پس از پایان این جلسه بتوانید:
- انواع عددی صحیح در C++ را نام ببرید و متغیرهایی از این نوع‌ها را در برنامه‌ها به کار ببرید.
- انواع عددی ممیز شناور در C++ را نام ببرید و متغیرهایی از این نوع‌ها را در برنامه‌ها به کار ببرید.
- نوع بولین را تعریف کرده و متغیرهایی از این نوع را در برنامه‌ها به کار ببرید.
- نوع شمارشی را شناخته و متغیرهایی از این نوع را در برنامه‌ها به کار ببرید.
- مفاهیم «تبدیل نوع» و «گسترش نوع» را شناخته و انواع مختلف را به یکدیگر تبدیل نمایید.
- علت خطاهای «سرریزی عددی» و «گردکردن» را دانسته و بتوانید محل وقوع آن‌ها را کشف کنید.
- عملگرهای حسابی و افزایشی و کاهشی و مقدارگذاری مرکب را در برنامه‌ها به کار ببرید.

سرفصل های تئوری:

توضیح دستورات cout, cin
توضیح: صفحه متنی وگرافیکی
ادامه بحث متغیرها و عملگرهای حسابی
انواع داده ی عددی

متغیر عدد صحیح

محاسبات اعداد صحیح
عملگرهای افزایشی و کاهشی
عملگرهای مقدارگذاری مرکب
انواع ممیز شناور

تعریف متغیر ممیز شناور

شکل علمی مقادیر ممیز شناور
نوع بولین bool
نوع کاراکتری char
نوع شمارشی enum
تبدیل نوع، گسترش نوع

سرفصل های عملی:

نوشتن برنامه چاپ ارقام یک عدد سه رقمی به صورت معکوس
نوشتن برنامه كه دمایی را بر حسب درجة فارنهایت از ورودی بگیرد و آن را به درجه ی سانتی گراد تبدیل كند.
نوشتن برنامه که مختصات گوشه بالا و چپ پرچم ایران را از کاربر بگیرد و آن را رسم کند. (ابعاد پرچم از پیش تعیین شده است.)
نوشتن برنامه swap با متغیر کمکی و بدون
برنامه رسم مثلث و میانه

عملگر ورودی

برای این که بتوانیم هنگام اجرای برنامه مقادیری را وارد کنیم از عملگر ورودی استفاده می‌کنیم.

; نام متغیر << cin

برنامه ی زیر یک عدد از کاربر گرفته و همان عدد را دوباره در خروجی نمایش می‌دهد:

#include

using namespace std;

int main()

{

int m;

cout << "Enter a number: ";

cin >> m;

cout << "your number is: " << m << endl;

return 0;

}

عملگر ورودی و عملگر خروجی به شکل جریانی رفتار می‌کنند. یعنی در عملگر خروجی می‌توانیم چند عبارت را با استفاده از چند عملگر << به صورت پشت سر هم چاپ کنیم، در عملگر ورودی نیز می‌توانیم با استفاده از چند عملگر >> چند مقدار را به صورت پشت سر هم دریافت کنیم. مثلا با استفاده از دستور:

cin >> x >> y >> z;

سه مقدار x و y و z به ترتیب از ورودی دریافت می‌شوند. برای این کار باید بین هر ورودی یک فضای خالی (space) بگذارید و پس از تایپ کردن همۀ ورودی‌ها، کلید enter را بفشارید.
توضیح: صفحه متنی (Text) از 25 سطر و 80 ستون تشکیل شده است که هر حرف یا عدد (کلا کاراکتر) در یک خانه صفحه جای می گیرد. این 80 ستون از لحاظ منطقی به 10 قسمت 8 ستونی تقسیم شده است که با چاپ \t دستور cout مکان نما را به ابتدای قسمت بعدی می برد (یا در صورت لزوم به ابتدای سطر بعد)
در C++ دو نوع اصلی داده وجود دارد: «نوع صحیح» و «نوع ممیز شناور». همۀ انواع دیگر از روی این دو ساخته می‌شوند (به شکل زیر دقت کنید).

نوع صحیح برای نگهداری اعداد صحیح (اعداد 0 و 1 و 2 و ...) استفاده می‌شود. این اعداد بیشتر برای شمارش به کار می‌روند و دامنه محدودی دارند.
نوع ممیز شناور برای نگهداری اعداد اعشاری استفاده می‌شود. اعداد اعشاری بیشتر برای اندازه‌گیری دقیق به کار می‌روند و دامنۀ بزرگ‌تری دارند. یک عدد اعشاری مثل 187/352را می‌توان به شکل 18/7352×10 یا 10²×1/87352 یا

1873/52 ×10^-1 یا 18735/2 ×10^-2 و یا ... نوشت.

به این ترتیب با کم و زیاد کردن توان عدد 10 ممیز عدد نیز جابه‌جا می‌شود. به همین دلیل است که به اعداد اعشاری «اعداد ممیز شناور» می‌گویند.
C++ شش نوع متغیر عدد صحیح دارد تفاوت این شش نوع مربوط به میزان حافظه ی مورد استفاده و محدودۀ مقادیری است که هر کدام می‌توانند داشته باشند.