زبان و دانش عمومی دانش آموزان

بچه ها در مدرسه در فعالیت هایی شرکت می کنند که نیازمند استفاده از زبان و حل مسائل هستند. بچه هایی که نمی خواهند و یا نمی توانند به راحتی با دیگران ارتباط بر قرار کنند، در مدرسه با مشکلات متعددی رو به رو می شوند. راه های زیادی وجود دارد که به بچه ها کمک کنید تا بیاموزند که چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنند، به حل مشکلاتشان بپردازند و کمک خود را از جهان پیرامون افزایش دهند. در این زمینه می توانید به توصیه های زیر عمل کنید.

به فرزندان خود فرصت هایی برای بازی بدهید:

بچه ها از طریق بازی می آموزند. بازی راهی طبیعی است برای آن ها تا بتوانند کشف کنند، خلاق شوند و مهارت های علمی و اجتماعی خود را رشد دهند. بازی همچنین به آن ها کمک می کند، مشکلات خود راحل کنند. بچه ها از طریق بازی با بلوک ها، با هندسه، اشکال و توازن آشنا می شوند و می توانند ضمن بازی با دیگران به سازگاری برسند.

از بدو تولد با بچه های خود حرف بزنید:

نوزادان نیازمند شنیدن صدای شما هستند. رادیو و تلویزیون نمی توانند جای شما را بگیرند؛ زیرا آن ها قادر نیستند به غان و غون بچه ها پاسخ گویند. هر قدر با کودکان خود بیش تر صحبت کنید، بعدها مهارت بیش تری در حرف زدن پیدا خواهند کرد. صحبت با بچه ها تنها فهم و درک آن ها را نیز از مقوله زبان و جهان پیرامون افزایش می دهد.

فعالیت های روزانه، همچون خوردن شام و حمام کردن،  فرصت هایی گاه مفصل برای صحبت کردن درباره اتفاقات پیش آمده و پاسخ به سوالات فرزندانتان فراهم می آورد.برای مثال:" اول درپوش راه خروجی آب را بگذار، حالا شیر آب را باز کن. می بینم که می خواهی اردکت را در وان بگذاری. فکر خوبی است. نگاه کن اردکت زرد است ...."

به حرف و خواسته های بچه های خود گوش کنید:

بچه ها افکار، احساسات، شادی ها، غم ها، امید ها و ترس های مخصوص به خود را دارند. برای رشد مهارت های زبانی، آن ها را به حرف زدن تشویق کنید. گوش کردن بهترین راه برای پی بردن به افکار آن هاست و کشف آنچه که می دانند و آنچه که نمی دانند و همین طور چگونگی فکر کردن و آموختن آن ها. شما با این رفتار نشان می دهید که احساسات و عقاید آن ها ارزشمندند.

از فرزندان خود سوال کنید و به سوالات آن ها پاسخ گویید:

به خصوص به سوالاتی که پاسخی بیش از بله و خیر دارند. برای مثال، خیلی از بچه های ۲ تا ۳ ساله هنگام قدم زدن در پارک، می ایستند و شروع به جمع آوری برگ ها می کنند. شما می توانید به آن ها نشان دهید که برخی از برگ ها شبیه به هم و برخی دیگر متفاوتند. می توانید از بچه های بزرگ تر سوال کنید که چه چیزهای دیگری روی درختان می‏رویند.

سوال کردن به بچه ها کمک می کند، یاد بگیرند اشیای گوناگون را مقایسه و یا طبقه بندی کنند. به سوالات آن ها با تأمل پاسخ دهید و در صورت امکان تشویقشان کنید، پاسخ سوالاتشان را خودشان پیدا کنند. در صورتی که پاسخ سوالی را نمی دانید، بگویید نمی دانم و سعی کنید به کمک فرزندتان جواب آن را بیابید.

هر روز با صدای بلند برای فرزند خود کتاب بخوانید:

خواندن می تواند از بدو تولد آغاز و تا پیش از دبستان ادامه یابد. ممکن است فرزندتان مفهوم داستان یا شعری را که می خوانید، درک نکند، ولی برای او فرصتی به وجود می آید تا زبان یاد بگیرد، از موسیقی صدای شما لذت ببرد و به شما نزدیک شود. لازم نیست حتماً خواننده ای بی نظیر باشید تا فرزندتان از خواندن شما و از با شما بودن لذت ببرد. گاهی می توانید فرزندتان را به کتابخانه ای عمومی ببرید تا از کتاب های داستان آن جا لذت ببرد.

مواد خواندنی را در دسترس کودکتان قرار دهید:

اگر کتاب و مواد خواندنی در دسترس کودکان باشد، علاقه آن ها به زبان آموزی و یادگیری رشد سریع تری خواهد داشت.

برنامه تماشای تلویزیون فرزندتان را کنترل کنید:

تلویزیون، پس از پدر و مادر، معلمی است که تأثیر بسیاری بر فرزندان ما دارد. برنامه های تلویزیونی خوب قادرند بچه ها را وارد دنیای تازه ای کنند و یادگیری آن ها را افزایش دهند. اما برخی برنامه های تلویزیونی زیان آورند و زیاد تماشا کردن تلویزیون هم می تواند بسیار مضر باشد.

در برخورد با توانایی ها و علایق کودکان خود واقع بین باشید:

اگر ارزیابی درستی از توانایی فرزندتان داشته باشید، او در مدرسه عملکرد بهتری خواهد داشت. باید استانداردهای مهم را بشناسید. بچه های پیش دبستانی خود را برای انجام کارهای جدید تشویق کنید. اگر بچه ها به مبارزه با مشکلات خوانده نشوند، خسته خواهند شد. بچه های که خیلی زود کنار گذاشته می شوند و یا انجام کارهایی از آن ها خواسته می شود که علاقه ای به آن ها ندارند، مأیوس و سرخورده می شوند. اجازه ندهید فرزندانتان؛ القاب ناشایست داشته باشند. القابی مانند " ابله " یا " کودن " تأثیر منفی زیادی بر اعتماد به نفس و عملکرد آن ها می گذارند. به یاد داشته باشید بچه هایتان را برای انجام کارهای خوب تشویق کنید.

فرصت هایی برای کار و مشاهده بیش تر فراهم کنید:

بچه ها هر اندازه تجربه بیشتری به دست آورند، بیش تر درباره جهان اطراف خود می آموزند. مهم نیست کجا زندگی می کنید.جامعه می تواند زمینه تجربیات جدیدی را فراهم کند. در محله های اطراف قدم بزنید و با اتوبوس به جاهای گوناگون بروید. از موزه ها، کتابخانه ها، باغ و حش ها و جاهای دیگر دیدن کنید. اگر در شهر زندگی می کنید، روزی را در حومه شهر بگذرانید و اگر در حومه زندگی می کنید، روزی را در شهر سپری کنید. به بچه های خود اجازه دهید به موسیقی گوش کنند، بنوازند و نقاشی کنند. از آن ها بخواهید در فعالیت هایی که به رشد قوه تخیل آن ها کمک می کند، شرکت کنند و بتوانند به بیان عقاید و احساسات خود بپردازند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - منبع: رشد دانش آموز
تهیه و تنظیم: مریم فروزان کیا