تبیان، دستیار زندگی
هم در قرآن و هم در روایات و گفتارائمه و بزرگان علم؛ بر نقش سازنده کتاب در رشد و تعالی فکری اجتماع انسان ها با تأکید فراوان اشاره شده است طوری که در یک تقسیم‌بندی می‌توان، جوامع بشری را به دو قسمت جوامع دارای کتاب و جوامع بدون کتاب تقسیم کرد....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

یارمهربان

یار مهربان

پاسی از شب گذشته بودکه دختر کتاب به دست وارد اتاق شد:" مامان! هنوز نخوابیدی؟" مادر بی آن که چشم از صفحه مانیتور بردارد جواب داد:" نه خیلی دیر وقته برو بخواب دیناجون..." دینا جواب داد:" مامان قول داده بودی امشب برام کتاب داستان موشه زبل رو بخونی...." مادر همان طور که ماوس را جابه جا می‌کرد جواب داد:" یه شب دیگه دخترم، حالا زود برو بخواب." چراغ اتاق روشن بود و دینا پیش پدر رفت:" بابا! برام داستان می خونی؟ آخه خوابم نمی بره." مرد  هم بی آن که چشم از تلوزیون بردارد جواب داد:" جای حساس فیلم رسیده دخترم، برو خودت بخون تا خوابت ببره."  دینا رفت؛ اما کتابش را کنار تخت پدر جا گذاشت!

صبح  زمانی که پدر با عجله بیدار شد تا راهی بیرون شود؛ پایش به لیوان آب کنار تخت خورد، خواست تا لیوان را بردارد وباتعجب متوجه شد که کتاب دینا خیس شده!؟

سردی عجیبی زیر پوستش دوید؛ کتاب را برداشت و یکباره خیالش به گذشته‌های دور پرواز کرد و تصمیم کبری ! درست خاطرش نبود کلاس اول بود یا دوم اما آن تصمیم را خوب به یاد داشت و اندیشید راستی چه باعث شده که امروز آن تصمیم را فراموش کند...

یار مهربان

تکنولوژی رایانه، تلوزیون و ماهواره یا تغیرهویت باطنی‌اش؟ خودش هم جواب سوال هایش را نمی‌دانست؟ تنها به یاد می‌آورد که  تابستان چه شب‌های آرامی داشت وقتی روی ایوان می‌خوابیدند و آقاجان برایش حافظ می‌خواند و چه قدر انتظار برایش شیرین بود هنگامی که توی ایستگاه اتوبوس  کتاب می‌خواند.

آری، مسئله کتاب  وکتابخوانی در اسلام به اندازه‌ای اهمیت دارد که معجزه‌ی پیامبر اکرم (ص) کتاب است. در قرآن  هم اولین آیاتی که بر پیامبر (ص) نازل شده با امر به خواندن، قلم و علم توأم شده است.

اهمیت کتاب، عظمت و شرافت آن تا حدی است که در قرآن  به قلم سوگندیاد می‌شود. همچنین نقش کتاب همیشه در هدایت، رستگاری، پیشرفت علمی و فرهنگی انسان‌ها و جامعه  مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

مسئولین مدرسه با در اختیار قرار دادن فضای کتابخانه در اختیار دانش آموزان می توانند خدمت ارزنده ای را در راستای افزایش نرخ کتاب و کتابخوانی در ایران به خصوص بین دانش آموزان انجام دهند.

هم در قرآن و هم در روایات و گفتارائمه و بزرگان علم؛  بر نقش سازنده کتاب در رشد و تعالی فکری اجتماع انسان‌ها با تأکید فراوان اشاره شده است. ‌طوری ‌که در یک تقسیم‌بندی می‌توان، جوامع بشری را به دو قسمت جوامع دارای کتاب و جوامع بدون کتاب تقسیم کرد. هم چنین کتاب وسیله‌ای برای حفظ وانتقال ذخایر فرهنگی و علمی به نسل‌های آینده است، قرآن عالمان را بر عابدان برتری داده است.

اخلاقش همان قرآن بود!

درحدیثی  رسول خدا(ص)  وارد مسجدی شدند و دو گروه را دیدند؛ گروهی به عبادت و گروهی به بحث علمی مشغول بودند. پیامبر(ص) گروه دوم را بر گزیدند ؛ چون منافع عبادت فقط شامل شخص عابد است ولی منافع علم هم شامل عالم و هم شامل سایر افراد می‌شود.

نهایتاً این که کتاب به عنوان یک وسیله ارتباطی و وسیله سرگرمی به عنوان گنجینه‌ی حفظ آثار فرهنگی و راهنمایی برای دانش فنی ما باقی مانده است . کتاب منبعی غنی برای آموزش و مهم‌ترین مرجع ما درباره  اصول مسایل مذهبی است. انتشار کتاب باعث می‌شود برخی افکار پیچیده و مبهم به آرامی پذیرفته شود، در عین حال کتاب یک وسیله ارتباط جمعی با تنوعی قابل توجه می‌باشد.  اما با اختراع رادیو، تلویزیون، رایانه و پیشرفت اینترنت این منبع سرشار (کتاب) در محاق بی مهری افتاده است.

اکنون دیگر کسی در پایین بودن میزان مطالعه کتاب در ایران شکی ندارد و به اعتقاد برخی، این مساله، یک مساله اجتماعی است،  نتایج تحقیقات، به خصوص درباره اوقات فراغت نشان می دهد كه بخش زیادی از اوقات فراغت جوانان بیهوده تلف می شود. لذا پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان توسط کتاب شاید به افزایش نرخ کتابخوانب در آینده ای نه چندان دور کمک نماید.

به نظر می رسد یکی از کارهایی که والدین  می توانند برای پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان انجام دهند معرفی کتاب های خوب و علمی به فرزندان می باشد، در این راستا مسئولین مدرسه با در اختیار قرار دادن فضای کتابخانه در اختیار دانش آموزان می توانند خدمت ارزنده ای را در راستای افزایش نرخ کتاب و کتابخوانی در ایران به خصوص بین دانش آموزان انجام دهند.

ظهور فناوری  جدید باعث کاهش علاقه برخی افراد به مطالعه شده ، اما کتاب دارای امتیازات و مشخصات منحصر به فردی است که آن را از سایر وسایل ارتباطی متمایز می‌ سازد. به نظرمی رسد امروزه  درک جایگاه واقعی کتاب برای افراد سخت است، اما باید برای پیوستن و آشتی دادن مردم با این یار مهربان چاره‌ای اندیشید. باید بین نویسنده و خواننده ارتباط برقرار گردد تا خیال نویسنده‌ای که پر می‌گشاید سواری باشد برای فکر خواننده ی کتاب. و مطمئناً هیچ فناوری نمی تواند چنین اوقات خوش و چنین سفر خیال انگیزی را درتنهایی افراد پرکند.


مرکز یادگیری سایت تبیان

مرتضی عرفانیان