معلمان پر استرس بخوانند(2)
تدریس به محصلان بدون انگیزه
بسیاری از دانشآموزان، مودب و اجتماعی هستند و معمولا آموزگاران در مورد آن ها مشكلی ندارند. با این حال این دانشآموزان انگیزه كافی برای خوب درس خواندن ندارند و برعكس از هر فرصتی برای حركت كندتر استفاده می كنند كه این مسأله یكی از عوامل عمده استرس بسیاری از آموزگاران است.
حفظ نظم و انضباط
برای برخی از آموزگاران موضوع نظم و انضباط و توجه به آن ابدا مسالهای نیست، این آموزگاران كسانی هستند كه در زمینه حفظ نظم و انضباط در كلاس مهارتهای لازم را آموختهاند. اما برای جمعی دیگر از آموزگاران كنترل كلاس، كار بسیار دشواری است و رو به رو شدن با مشكلات انضباطی سر كلاس استرس فراوانی برای آنان تولید می كند.
فشارهای زمانی و زیادی كار
هر چند داشتن برنامههای منظم روزانه و استفاده از مهارتهای موثر مدیریت زمان می تواند از بروز بسیاری از مشكلات جلوگیری كند، اما بارها اتفاق میافتد كه بار كاری زیاد و ضربالاجلهای موجود باعث استرس آموزگار شده و اگر سطح عملكرد وی از سطح توقعاتی كه از او میرود پایینتر باشد، وی استرس قابل ملاحظهای را تجربه می كند.
روبهرو شدن با تغییر
كار تدریس به گونهای است كه پیوسته با تغییر رو به رو می شود. بسیاری از روشهای موفق گذشته در مدتی كوتاه ازدور خارج می شوند و آموزگاران به ویژه وقتی مجبور شوند در روشهای كاری خود تجدیدنظر نمایند، استرس پیدا می كنند.
ارزیابی شدن از سوی دیگران
كار آموزگاران به طور غیر رسمی و پیوسته از طرف محصلان، سایر آموزگاران و گاهی والدین ارزیابی می شود. سوای این ارزیابی غیر رسمی، انواعی از ارزیابی های رسمی هم هستند كه به طور منظم انجام می شوند. تردیدی نیست كه این ارزیابی ها، استرس شدیدی را برای آموزگاران ایجاد می كند، چراكه بسیاری از آنان انتقاد از كارشان را به حساب انتقاد از خود می گذارند و این امر روی عزت نفسشان اثرگذار است.
رو به رو شدن با همكاران
گاهی اتفاق میفتد كه اختلافاتی میان آموزگاران بروز میكند. برخی از آموزگاران می توانند به طرز حرفهای و مثبت اختلاف سلیقهها را از میان بردارند، اما در مواقعی ممكن است این اختلاف سلیقهها بسیار شدید باشد و همچنان باقی بماند و در نتیجه برای طرفین تولید استرس كند.
عزت نفس و موقعیت شغلی
حملات نهادها و اشخاص به كیفیت تدریس و پایین رفتن استانداردها در مدارس می تواند روحیه آموزگاران را ضعیف كند و از عزت نفسشان بكاهد و اغلب آنان به این نتیجه میرسند آنطور كه لازم بوده و انصاف حكم می كرده، درباره كارشان قضاوت نشده است.
نقش مدیران و مسوولان مدرسه
آموزگاران جدای تدریس در كلاس، وظایف اداری نیز به عهده دارند كه از آن جمله می توان به ترتیب دادن برگزاری مراسم، كمك به تصمیمگیری های مقامات مدرسه و ... اشاره كرد. این موضوع در حالی است كه بسیاری از آموزگاران معتقدند این فعالیتها جزو كارشان محسوب نمیشود.
تعارضهای نقشی و ابهامات
آموزگاران اغلب مجبورند در نقشهای مختلفی ظاهر شوند. برای مثال باید در برابر دانشآموز بدرفتار، قاطعیت به خرج دهند و از سوی دیگر ممكن است همین دانشآموز بشدت احتیاج به حمایت عاطفی داشته باشد. اینجاست كه آموزگار تحت تاثیر این تعارض نمیتواند در برخورد با مشكل توفیق یابد و در نتیجه گرفتار استرس می شود.
شرایط كاری بد
نبود منابع و مواد لازم، شرایط فیزیكی ضعیف ساختمان مدرسه، نبود حمایت كافی از طرف مدیر و كاركنان و عواملی از این قبیل جزو شرایط كاری بد برای آموزگاران است و از عوامل مهم استرس محسوب می شوند. افزون بر این كیفیت شرایط كاری بد موجب اثر ذهنی منفی آموزگار می شود و می تواند نتایج معكوس داشته باشد.
پیشگیری از استرس
كارهای زیادی هست كه آموزگاران برای مهار كردن عوامل استرسزا می توانند انجام دهند كه این اقدامات پیشگیرانه را می توان به 5 دسته تقسیم كرد:
- مدیریت زمان
- داشتن قاطعیت
- مهارتهای سازمانی
- سلامت جسمانی
- سلامت ذهنی
توصیه های مربوط والدین در موارد اضطراب مدرسه:
- تجارب افکار بازخوردهای منفی خود را به کودکان و نوجوانان انتقال ندهند.
- در سنین ابتدایی از ترساندن بچه ها، ایجاد رعب و ترس از معلم، تشبیهات (اگر بچه خوبی نباشی میگم معلم تو را تو کلاس حبس کند) خودداری کنند. *خاطرات، یادوارهها و تجارب مثبت، شاد و جالب خود با معلم های دوره ابتدایی را با بچهها در میان بگذارند، از معلمها با القاب خوب (با لبخند) یاد کنند.
- پیش از آغاز مدرسه آن ها را با مسئولان، معلمها و محیط مدرسه آشنا کنند.
- به هیچ وجه به خاطر ضعف در فهم یا انجام تکالیف، آن ها را تحقیر یا تنبیه بدنی نکنند.
- بچه های دیگر را با آن ها مقایسه نکنند.
- سعی کنید تا قبل از شروع مدرسه به تدریج وابستگی کودک را به خودشان به حداقل برسانند.
- با کودک خود درباره آنچه که در روزهای مدرسه انجام می داده صحبت کنید و روی نکات مثبت و جالب تاکید بیشتری داشته باشید.
- چنانچه از مدرسه ترس دارد علت ترس او را جویا شوید و برای رفع آن اقدام کنید.
- کودک را به خاطر ترس هایش سرزنش نکنید.
- زود قضاوت نکنید.
مرکز یادگیری سایت تبیان - منبع: شهرزاد
تهیه و تنظیم: مریم فروزان کیا