تبیان، دستیار زندگی
چخماق یا سنگ چخماق، با فرمول شیمیایی AgNO3 سنگی سخت است که در شاخه کوارتزها قرار می گیرد. چخماق از نوع کوارتز آلفا می باشد که تا دمای 573 درجه سانتیگراد پایداری دارد و به صورت گرهکهایی در گچ و سنگ آهک یافت می شود...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سنگ چخماق

سنگ چخماق در برابر هوازدگی بسیار مقاوم است و اغلب به صورت سنگریزه در امتداد رودخانه ها و سواحل باقی می ماند.

سنگ چخماق

در مطالب قبل دانستید که سنگ به مواد جامدی از پوسته زمین اطلاق می شود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافته اند، تشکیل شده است. در زمین شناسی سنگ تجمعی طبیعی و جامد از مواد معدنی یا شبه معدنی است. لایه خارجی جامد زمین (لیتوسفر) از سنگ تشکیل شده است. صخره ها سه گونه هستند: آذرین، رسوبی و دگرگون شده.

دانش شناختن سنگ ها را سنگ شناسی می گویند.

نیترات نقره یا سنگ چخماق، با فرمول شیمیایی AgNO3 سنگی سخت است که در شاخه کوارتزها قرار می گیرد. چخماق از نوع کوارتز آلفا می باشد که تا دمای 573 درجه سانتیگراد پایداری دارد و به صورت گره هایی در گچ و سنگ آهک یافت می شود. این سنگ، از سنگ های حاوی سیلیس SiO2 که عموماً منشاء رسوبی دارند می باشد. این سنگ ها یک پارچه بوده، که به علت نقص ساختمانی در برخورد با یکدیگر جرقه زده و O3 آزاد می نماید. این سنگ با نام «سنگ آتشزنه» نیز معروف می باشد. از این سنگ در ساخت فندک های چخماقی استفاده می شود.

مواد مورد نظر برای ساخت ابزار
سنگ چخماق هایی که توسط انسان برای ساختن ابزارهای سنگی مورد استفاده قرار گرفته شده است. حداقل دو میلیون سال قدمت دارد. شکستگی سنگ بستر باعث به وجود آمدن تکه هایی با لبه  تیز و برنده می شود. این خاصیت در مدت زمان اندکی به وسیله مردم شناخته شد و به کمک آن تیغه چاقو، نیزه، پیکان،محور، دریل و دیگر ابزارهای تیز با استفاده از یک روش شناخته شده به نام فیلینت نپینگ ساخته شد. در صورت شکسته شدن این ابزار ها اغلب در مقیاس کوچک تر با کاربرد متفاوت نیز از آنها  استفاده می شده است.

سنگ چخماق

تصویر بالاروش شکل دادن سنگ چخماق به اشیاء مانند دریل، پیکان ها، تیغه چاقو و نیزه ها

ارزش سنگ چخماق به عنوان سنگی که می تواند به راحتی یافت شود برای ساخت ابزارهای تیز، برای مردم عصر حجر شناخته شده بود. بقای مردم عصر حجر به داشتن موادی با دوام که به وسیله آن ابزار های تیز بسازند وابسته بوده است.

یکی از مهم ترین محیط هایی که سنگ چخماق یافت می شود در شرق آمریکای شمالی درشرق او هایو است. صدها تن از بومیان آمریکایی برای کشف و جمع آوری سنگ چخماق به سمت معادن کوچک سفر می کرده اند. این سنگ ها با رنگ های مشخص و شاخص برای بومیان آمریکایی ارزشمند بوده است.

سنگ چخماق کشف شده توسط مردم حداقل 12000 سال  قدمت دارد. یک لایه به ضخامت یک و دوازده فوت رخنمون سنگ چخماق در شرق اوهایو توسط بومیان آمریکا کشف شده بود که صدها نفر از آنها برای به دست آوردن سنگ از معادن در برخی موارد صدها مایل به جمع آوری سنگ چخماق، استفاده از آن را به انواع مختلفی از ابزار و سلاح، و داد و ستد جستجو می کرده اند و از آن به طور گسترده ای در سراسر آنچه در حال حاضر در شرق ایالات متحده  استفاده می کرده اند.

نوسنگی,سنگ چخماق و کارگران معدن
شاید قابل توجه ترین داستان در مورد سنگ چخماق اینست که معادن باستانی وجود دارد که استخراج از آنها حدود 4000 سال قبل از میلاد آغاز شد و پس ازاستفاده گسترده از فلزات تا حدود 2000 سال بعد ادامه یافته است.

سنگ چخماق به عنوان یک منبع آتش
 یکی دیگر از ویژگی های مهم سنگ چخماق، توانایی تولید جرقه به هنگام مقاومت آن را در برابر سایش به وسیله فولاد است. این ویژگی اجازه می دهد تا چخماق به عنوان یک استارتراستفاده شود. افراد ماهر می تواند یک تکه از سنگ چخماق، قطعه ای از فولاد وکمی خاشاک به سرعت آتش ایجاد کنند.

سنگ چخماق

اسلحه به عنوان مثال تفنگ سرپر چخماقی قدیمی، یک تکه از سنگ چخماق متصل به چکش فنری بار گذاری شده است که هنگامی که ماشه را کشیده شود با برخورد چکش به یک ظرف کوچک از پودر باروت و انفجار ونهایتا باعث شلیک گلوله می شود.این سنگ نقش اساسی در تعیین سرنوشت بسیاری جنگ ها داشته است.


سنگ چخماق به عنوان یک مصالح ساختمانی
از آنجا که سنگ چخماق دارای مقاومت بالایی و فراوانی قابل قبولی است. گاهی اوقات به عنوان مصالح ساختمانی استفاده می شود.  در جنوب انگلستان و بسیاری از نقاط اروپا دیوارها، خانه ها و ساختمان بزرگی هستند که تا حدی یا به طور کامل با سنگ چخماق ساخته شده است.

 
نام های سنگ چخماق
سنگ چخماق انواع  میکرو کریستالی از کوارتز است. مواد شرح داده شده است طیف گسترده ای از اسامی از جمله: چرت، جاسپر، عقیق و.... بسیاری از زمین شناسان نام چرت را برای این سنگ در نظر می گیرند.

برخی از مردم بر این باورند که به نام "سنگ چخماق" باید متعلق به تیره رنگی چرت شکل گرفته است که به عنوان گره در سنگ آهک یا گچ باشد. برخی از باستان شناسان بر این باورند که به نام "سنگ چخماق" تنها باید هنگامی استفاده شود که این مواد یک  کاملا یک دست شکل گرفته است.

"ساوسنگ" یکی دیگر از مواد مشابه است. از آن است که منشأ رسوبی است که شبیه به سنگ چخماق امااز دیاژنزو دگرگونی میکرو کریستال های کوارتز است.

علم زمین شناسی از همان ابتدای زندگی بشر نقش اساسی داشته, ما زمین شناسان علمی را فرا می گیریم که گدشتگان از آن برای بقای خود استفاده می کرده اند.
علوم زمان حال مدیون زمین شناسی و دانشمندانی هستند که عمر خویش را برای گسترش آن صرف کرده اند.
منبع: http://maryammarmaziy72.persianblog.ir

بخش مرکز یادگیری سایت تبیان - مرجان سلیمانیان