پدیده خودسوزی

یکی از راه های مؤثر برای افزایش راندمان موتور، افزایش نسبت تراکم مخلوط سوخت و هوا می باشد. منظور از نسبت تراکم، نسبت حجم مخلوط سوخت و هوا، قبل از متراکم شدن این مخلوط به حجم مخلوط پس از تراکم آن است.

ولی توجه داشته باشید که هر سوختی را فقط تا حد مشخصی می توان متراکم نمود و اگر مخلوط سوخت بیش از این حد مجاز متراکم گردد، ممکن است دمای آن بیش از دمای اشتعال گردد و احتراق به صورت خود به خود و بدون نیاز به هیچ جرقه ای شروع شود. به این پدیده اشتعال خود به خود و یا خودسوزی می گویند.

پارامتر تعیین کننده در نسبت تراکم مخلوط سوخت و هوا، عدد اکتان سوخت می باشد. یعنی هر چقدر عدد اکتان سوخت بالاتر باشد، امکان استفاده از نسبت تراکم های بالاتر فراهم می گردد.

یکی دیگر از پارامترهای تأثیرگذار در بروز پدیده خودسوزی، شکل محفظه احتراق می باشد. زیرا اگر شکل محفظه احتراق به گونه ای باشد که امکان حرکت و گردش مخلوط سوخت و هوا وجود نداشته باشد، باعث می شود که دمای یک نقطه بیش از حد افزایش یابد و خودسوزی شروع شود. ولی هنگامی که گردش مخلوط سوخت به خوبی صورت  می پذیرد، حرارت در همه جا به طور مساوی تقسیم گردیده و مانع بروز خودسوزی  می شود. مناسب ترین شکل محفظه احتراق برای جلوگیری از خودسوزی، شکل های مدور و کروی می باشد.

روش دیگری که در بسیاری از اوقات جلوگیری از خودسوزی به کار برده می شود، خنک کاری جداره سیلندرها، مخصوصاً در اطراف شمع و سوپاپ خروجی می باشد. زیرا بیشترین حرارت در همین نقاط تجمع پیدا نموده و گرمای بیش از حد به شروع خودسوزی کمک می نماید.

همچنین توجه داشته باشید که تجمع بیش از حد رسوبات در کف پیستون و جداره های محفظه احتراق، می تواند باعث افزایش دمای درون محفظه احتراق و ایجاد پدیده خودسوزی گردد.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تنظیم: مریم فروزان کیا