در مقابل ترس فرزندم چه کنم؟

هنگامی که کودکان دچار ترس یا اضطراب دائمی می‌شوند، مهم است که به آن‌ها بیاموزید تا چگونه با این عواطف کنار بیایند، تا بعدها در زندگی‌شان بهتر بتوانند با چنین احساساتی مواجه شوند.

ترس، تا حدودی طبیعی است و با افزایش سن كاهش می‌یابد. نحوه برخورد والدین، معلم و دیگران، مثل تعریف داستان جن، دیو و ... در ترسیدن خیالی كودك موثر است. ترس از وسایل دفاعی موجود زنده در برابر خطر است؛ بنابراین مقدار متعادل و منطقی آن برای كودكان ضروری است.

وقتی مادری كودك خردسالش را از خطر آتش آگاه می‌کند بسیار طبیعی است كه كودك از آتش بترسد و خود را دور نگه دارد؛ اما هنگامی که کودکان دچار ترس یا اضطراب دائمی می‌شوند، مهم است که به آن‌ها بیاموزید که چگونه با این عواطف کنار بیایند، تا بعدها در زندگی‌شان بهتر بتوانند با چنین احساساتی مواجه شوند. اما ترساندن بیش از حد خیالی كودك درست نیست.

علل ترسو شدن كودك

• احتمالاً والدین كودك را ترسانده باشند و یا خودشان ترسو باشند. ممكن است این ترساندن با سخن گفتن نباشد، بلكه با حالت چهره مادر باشد، زیرا حالت عاطفی مادر در کودک تأثیر دارد.
• ممكن است كودك در خانواده بیش از حد تنبیه شده است.
• از طرف مدرسه یا همبازی‌ها، تهدید شده باشد.
• به اندازه كافی از محبت برخوردار نشده است.
• حادثه غم انگیزی، مثل تصادف، مرگ نزدیكان و طلاق والدین را دیده باشد.
• محرومیت‌های اجتماعی، وضعیت‌های جدید و تغییر در محیط خانواده هم عوامل دیگری هستند.
• كار كردن با وسیله‌ای، بازی با حیوانی یا اسباب بازی به كودك یاد داده نشده باشد.

ده قانون رفتاری برای مقابله با ترس:

1- کودک خود را با تهدیدهای ترسناک یا تنبیه و مجازات نترسانید و مانع اقدام او نشوید.

2- ترس‌ها و نگرانی‌های کودک خود را جدی بگیرید. به او نشان دهید که ترس‌های او را درک کرده و می‌فهمید.

3- از همان کودکی، فرزند خود را مطمئن سازید که در امنیت کامل بوده و از او محافظت می‌کنید.

4- همه‌ی مشکلات را از پیش پای کودک برندارید. بهتر است در پیروزی بر مشکلات به او کمک کنید.

5- در انجام مستقل وظایف دشوار نیز به توانایی‌های کودک خود اعتماد کنید.

6- برای رشد و تکامل و شکوفایی شایستگی کودک به او فرصت و فضای لازم بدهید.

7- با به خرج دادن کوشش زیاد و داشتن صراحت، نقطه اتکایی برای فرزند خود باشید و به این وسیله خود را دوست و رفیقی محکم و پابرجا نشان دهید.

8- موضوعات و موقعیت‌های ترسناک و خیالی را به گونه‌ای برای کودک خود توضیح دهید که قادر به درک آن‌ها باشد.

9- در دل گرمی دادن و تشویق کودک خست به خرج ندهید. تایید و به رسمیت شناختن کودک توسط والدین، اعتماد به نفس او را تقویت می‌کند.

10- به کودک خود فرصت و امکان دهید تا درباره‌ی ترس‌های خود صحبت کند. سپس با زبان کودکانه به بحث و اظهار نظر در مورد نگرانی‌ها و ناراحتی‌های او بپردازید.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مریم عرفانیان

تنظیم: مریم فروزان کیا