قره کلیسا (کلیسای تاتائوس)
معرفی کلیساهای استان آذربایجان غربی (1)
این کلیسا که به نام " تادی مقدس" هم معروف است در روستای "قره کلیسا" از توابع سیه چشمه (چالدران) قرار دارد و مزار تادی مقدس است. به استناد منابع تاریخی در دوره ساسانیان، بخشی از ارمنیان پیرو دین زرتشتی بودند و بخشی نیز آیین مهرپرستی داشتند. برای نخستین بار در سال 43 (م) دو نفر از مبشرین حضرت مسیح به نام های "تاتائوس" و "بارتلمیوس" ازشمال بین النهرین گذشته و برای تبلیغ دین مسیح به آذربایجان می آیند. تاتائوس به منظور تبلیغ در شهر "آرداز"- مرکز پادشاهی ارامنه – اقامت می کند و بدون توجه به دستور "سنادوک" – پادشاه زرتشتی ارمنستان – به تبلیغ آیین مسیح دست می زند و در نتیجه سه هزار و پانصد نفر از جمله دختر پادشاه به نام " ساندوخت" نیز به دین مسیح می گروند. پادشاه ارمنستان برای ممانعت از تبلیغ دین مسیح در سال 66م فرمان قتل می دهند و اجساد آنان را در محل قره کلیسا و حوالی آن دفن می کنند.
در سال های بعد، روی مزار تاتائوس مقبره کوچکی – نمازگاه – بنا می کنند. کلیسای قدیمی در سال 1319م بر اثر زلزله تخریب و مجدداً در سال 1329م تجدید بنا می شود. در سال 1691 م با نصب سنگ های سیاه در این کلیسا، این بنا مورد تعمییر و مرمت قرار می گیرد و در سال 1810م نیز" سیمون بزنونی" – اسقف ماکو- با نصب سنگ های سفید در آن تعمیرات اساسی صورت می دهد. این بنا در دوره قاجاریه نیز به وسیله "عباس میرزا" مجدداً مرمت می شود واراضی بسیاری وقف آن می گردد.
قره کلیسا از دو قسمت تشکیل شده است:
کلیسای سیاه- قسمت قدیمی- و کلیسای سفید که جدیدتر و بزرگ تر از کلیسای سیاه است.
تزیینات این کلیسا به دو بخش تقسیم می شود.
الف – نقش و نگارهای روی بدنه کلیسای قدیمی که احتمالاً ریشه در اساطیر دارد.
ب – تزیینات بدنه قسمت جدید کلیسا شامل تصاویری از قصه های قدیمی، طاق نماها، نیمه ستون های برجسته و قوس های تزیینی حجاری شده است.
منبع: میراث فرهنگی استان آذربایجان غربی
تهیه و تنظیم: زهره پری نوش
مطالب مرتبط