كوهنوردی كه هر چه بالاتر می‌رفت افتاده‌تر می‌شد
امروز (16 شهریورماه)، سالروز درگذشت محمد اوراز، اولین مسلمان و ایرانی فاتح قله‌ی اورست است.
محمد اوراز كه هنگام مرگ 34 ساله بود پرافتخارترین كوهنورد تاریخ كشورمان است كه توانسته افتخارات بسیار بزرگی را برای جامعه‌ی ورزشی ایران به ارمغان آورد.
محمد در شهریورماه 1348 در نقده آذربایجان غربی به دنیا آمد، وی ابتدا رشته‌ی بسكتبال، سپس تنیس روی میز و در نهایت رشته‌ی كوهنوردی را برای فعالیت ورزشی خود برگزید.
او در سال 1367 اولین صعود خود را با صعود به دماوند شروع كرد و پس از آن نوار افتخارات بزرگ خود را با صعود به قلل مرتفع جهان تكمیل كرد.
«راكاپوشی» به ارتفاع 7788 متر در پاكستان اولین قله‌ی مرتفعی بود كه زیر پاهای استوار این قهرمان مغلوب گشت، محمد صعود به راكاپوشی را در دوران دانشجویی خود تجربه كرد، تجربه‌ای كه سال بعد (1377) در مورد قله 8849 متری اورست تكرار شد و بدین ترتیب در زمانی كه بسیاری از گروه‌های كوهنوردی جهانی از صعود بازمانده بودند اورست به تسخیر اولین مسلمان و ایرانی قهرمان درآمد.
صعود محمد اوراز به اورست جاودانه شد. خاطرات صعود تاریخی او به تمام كوچه و گذرهای آذربایجان غربی پیچید. دلاور مردی كه پیكر كوهنورد انگلیسی را در حالی كه كوهنوردان انگلیسی از این كار سرباز زدند بر دوش كشید و به پایین آورد.
زیباترین خاطره‌ی صعودش به اورست، فداكاری حیوانی به نام «یاك» بود كه بار مسافران اورست را تا ارتفاعی بالا می‌برد و در نهایت خود غذای كوهنورد می‌شد.
اوراز در سال 78 در دو دوره‌ی مربیگری بین‌المللی شركت كرد و بدین ترتیب موفق به اخذ مدرك مربیگری درجه‌ی یك از فدراسیون كوهنوردی ایران و مدرك بین‌المللی صعود مسیرهای دشوار از فرانسه شد و بسیار جای تعجب است كه با وجود اخذ مدرك كارشناسی تربیت بدنی از دانشگاه ارومیه و دارا بودن بسیاری از شرایط حتی در رده‌های سنی پایین نیز به عنوان مربی قبولش نكردند و او برای تامین هزینه‌های صعودهایش مجبور به كار در مسیر دماوند و حمل بار توریست‌ها بود.
در سال 79 دو اتفاق مهم ورزشی در تاریخ كوهنوردی به وقوع پیوست. محمد اوراز به دو قله چوایو و بشیشا پانگها، قلل 8201، 8036 متری جهان بدون استفاده از كپسول اكسیژن صعود كرد، او در سال 1380 مرد سال كوهنوردی ایران شد، عنوانی كه برازنده نام او بود و سپس قلل 5165 متری آرارات در تركیه و 8463 متری ماكالو هم در سال 80 به تسخیر اوراز درآمد.
محمد در سال 81 یك گام دیگر به آرزوی بزرگ خود یعنی فتح قلل بالای 8 هزار متر جهان بدون استفاده از كپسول اكسیژن نزدیك شد و توانست قله 8511 متری، «لوتسه» را فتح كند. او در سال 81 هم مرد سال كوهنوردی ایران شد.
و اما كوه حتی به فرزندان خود هم رحم نمی‌كند و سرانجام مجبور به فراخواندن فرزند خود شد.
محمد اوراز در آخرین صعود خود با تیمی 12 نفره به منطقه‌ی قراقوروم در پاكستان اعزام شد تا قله 7900 متری گاشربروم یك را فتح كند.
ساعت 10:30 دقیقه صبح یكشنبه 26 مرداد ماه گروه حمله متشكل از محمد اوراز، حسن بخاریان، داود خادم و مقبل هنرپژوه صعود نهایی را در هوایی نامناسب و طوفانی آغاز كردند.
محمد اوراز و مقبل هنرپژوه در حالی كه در ارتفاع 7800 متری بودند به ناگاه با بروز بهمن سقوط كرده و در سطحی یخی و برفی 600 متر سقوط كردند.
گروه، برای نجات جان این دو كوهنورد كشورمان اقدام كردند اما محمد از ناحیه‌ی كمر دچار آسیب دیدگی شدید شده بود. در مراحل بعدی نجات انتقال محمد اوراز، وی مجددا سقوط كرد و از ناحیه‌ی سر دچار شكستگی و خونریزی شد و سرمازدگی و افت فشار نیز مزید بر علت گردید.
ارتش پاكستانی به كمك گروه می‌شتابد و محمد اوراز پس از 5 روز در بیمارستان شفای پاكستان بستری می‌شود، اما تمام تلاش‌ها برای نجات وی ثمر بخش نبود و قهرمان كوهنورد ایرانی سحرگاه یكشنبه، شانزدهم شهریور ماه به دیار باقی صعود كرد.
پیكر مرحوم محمد اوراز فرزند بزرگ آذربایجان در كوه سلطان آباد نقده به خاك سپرده شده است.
بخش ورزشی سایت تبیان اولین سالگرد درگذشت مرحوم محمد اوراز را به خانواده‌ی وی و جامعه‌ی ورزش تسلیت عرض می‌نماید.
