تبیان، دستیار زندگی
. كودك و لكنت زبان ( قسمت هفدهم ) در قسمت قبل به شما گفتیم كه چگونه می توان با پذیرفتن لكنت كودك به درمان آن كمك كرد. اینك در ادامه می خوانیم... از به كار بردن كلمه « لكنت» به جای « ناروانی های كلامی » بپرهیزید. سعی كنید از ب...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چند توصیه ی مهم برای والدینی كه كودكشان در تكلم مشكل دارد.

چند توصیه ی مهم برای والدینی كه كودكشان در تكلم مشكل دارد

در قسمت قبل به شما گفتیم كه چگونه می توان با پذیرفتن لكنت كودك به درمان آن كمك كرد. اینك در ادامه می خوانیم...

از به كار بردن كلمه « لكنت» به جای « ناروانی های كلامی » بپرهیزید.

سعی كنید از برچسب زدن های ناروا اجتناب داشته باشید . البته در این زمینه با موارد استثنایی مواجه خواهیم بود. ما تاكنون به انواع مختلف ناروانی های كلامی طبیعی ، ولو این كه با فراوانی بیشتری ظاهر شوند ، اشاره كرده ایم . فقط زمانی كه شكل این ناروانی ها تغییر پیدا می كند و با خودآگاهی ، ترس و تقلا از طرف كودك توأم می گردد ، به لكنت واقعی تبدیل می شود. بعد از این است كه شما می توانید مشكل گویایی كودك خود را « لكنت زبان»  بنامید. اما اگر واكنش های هیجانی زاید كه بدان اشاره كردیم در كودك ظاهر نشود، از لكنت نامیدن ناروانی های كودك سودی نخواهید برد.

یكی از نظریه های بسیار معروف در زمینه لكنت ، این است كه لكنت زبان كودك زمانی شروع می شود كه اطرافیان كودك به گونه ای نسبت به ناروانی های كلامی طبیعی او واكنش نشان داده ، چنین وانمود می كنند كه گویا آنها غیر عادی هستند . در نتیجه ی تأثیر منفی این واكنش های هیجانی ، كودك سعی می كند كه از بروز این ناروانی های عادی جلوگیری و از تكرار آنها اجتناب كند. لذا هر قدر بیشتر تلاش می كند ، با ناروانی بیشتر صحبت می كند، و متأسفانه در اینجاست كه دور و تسلسل باطل شروع می شود . ما تصور نمی كنیم كه اگر مكث ها و صرف تكرار كردن كلمات را لكنت بنامیم ، توانسته ایم تنها منبع و یا منشاء اختلال گویایی كودك را مشخص كنیم و یا این كه با این برچسب زدن ها ضرورتاً ناروانی های كلامی كودك به لكنت تبدیل می شود. البته تردیدی نیست كه برایتان بسیار مشكل خواهد بود كه ناروانی های طبیعی كودك را ، در حالی كه تصور می كنید كودك شما لكنت دارد ، بدون نشان دادن واكنش های هیجانی زاید و بی جهت بپذیرید . بدون شك این كار شما بر فشار روانی كودك ، هنگامی كه می خواهد صحبت كند ، خواهد افزود. خودداری از هرگونه برچسب زدن های ناروا به كودك ، به شما كمك خواهد كرد زمانی كه او صحبت می كند واكنش مناسب داشته باشید . در این صورت به او فرصت و آزادی بیشتری می دهید كه مهارت های گویایی خودش را نشان دهد و تقویت نماید.

سعی كنید به جای " برچسب زدن "، رفتار كلامی كودك را توصیف كنید.

البته ما می پذیریم كه برای اكثریت قریب به اتفاق مردم ، همواره تشخیص بین ناروانی های طبیعی كلام و لكنت زبان یا ناروانی های غیر عادی امری است بسیار مشكل. مردم اغلب می گویند : من هم یك وقتی دچار لكنت شدم و یا هر كسی دچار لكنت می شود . در حالی كه منظور واقعی آنها همان ناروانی های طبیعی در صحبت كردن است . شاید شما و سایر اعضای خانواده نیز چنین ناروانی های طبیعی كلامی كودك را لكنت نامیده و به او لكنتی گفته اید . در این صورت لازم نیست كه ناراحت و مأیوس شوید و بلافاصله تصمیم بگیرید كه دیگر این كلمات را به كار نبرید. مسلماً بهتر آن است كه سعی كنید به دلایلی كه بدان اشاره شد از به كار بردن القاب و برچسب های مختلف بپرهیزید. همیشه سعی نمایید به جای برچسب زدن ها از اصطلاحات و عبارات توصیفی استفاده نمایید. مثلاً شرح بدهید كه كودك شما كلمات ، صداها و یا سیلاب های خاصی را تكرار می كند ، یا این كه در صحبت كردن دچار وقفه و درنگ می شود و یا بریده بریده صحبت می كند ، خیلی مكث می كند و یا صداهای زاید از خودش تولید می نماید . البته هر كلمه یا مطلبی كه با تغییرات غیر عادی تن و آهنگ صدا و یا حالت خاص چهره كه بیانگر ناخوشایندی آن است همراه باشد، متضمن بار منفی خواهد بود. منظور از به كار بردنكلمه "ناروانی" هم (كه ما در بیشتر قسمت ها به كار برده ایم) این بوده است كه اصطلاحی كاملاً خنثی ( بدون بار منفی یا مثبت ) تلقی گردد، كه اگر به شیوه ناصحیح از آن استفاده كنیم ، همانند برچسب "لكنت" ، معنای منفی به خود می گیرد.

اگر كودك شما در بیشتر مواقع و به طور  جدی با ناروانی های كلامی خودش تقلا كرده ، از خود ترس و اضطراب نشان می دهد ، لازم است كاری بیش از پذیرش ساده ی صحبت كردن او انجام دهید. شما باید تا آنجا كه برایتان مقدور است ، وقتی كه راجع به لكنت كودك صحبت می كنید ، سعی كنید كماكان از اصطلاحات و عبارات توصیفی استفاده كنید . اگر ملاحظه می كنید كه كودك شما به هنگام صحبت كردن دچار تنیدگی عضلانی می شود ، مرتباً پلك هایش را به هم می زند ، با بی میلی حرف می زند، دهانش بدون این كه صدایی از آن خارج شود، حالت خاصی پیدا می كند ( مثلاً نیمه باز می شود) و یا رفتارهای كلامی مشابهی نشان می دهد ، می توانید به او بگویید كه برای حرف زدن خیلی تقلا نكند . همزمان ، شما هم چندان سعی نكنید كه مشكل گویایی او را كه دیگر برای همه آشكار شده است، پنهان نمایید. اگر بخواهید در این شرایط از به كار بردن كلمه لكنت كاملاً اجتناب داشته باشید، در واقع این كار شما با توجه به وضعیت موجود ، اضطراب و دلواپسی كودك را بیشتر می كند و نه كمتر . در حقیقت كلمات بد نیستند ، بلكه طریقه به كار بردن آنهاست كه ناخوشایند است.

بدون شك باید از به كار بردن یك اصطلاح خاص بپرهیزید. سعی كنید كه به كودكتان به عنوان یك لكنتی نگاه نكنید . یك تفاوت بسیار ظریف و در عین حال حساس و مهم بین این كه بگوییم : "او یك لكنتی است" و "او با لكنت صحبت می كند" وجود دارد . اصطلاح اول یعنی « او یك لكنتی است» با زدن برچسبی به پیشانی كودك شخصیت او متمایز از دیگران می شود، در حالی كه اصطلاح دوم ، یعنی « او با لكنت صحبت می كند» این معنا را می رساند كه او كاری می كند درست مثل بسیاری از كارهای دیگری كه انجام می دهد.

چند توصیه ی مهم برای والدینی كه كودكشان در تكلم مشكل دارد

اضطراب خودتان را كاهش دهید.

ما به خوبی به مشكل شما در مورد گوش دادن به لكنت زبان كودكتان و نیز به نگرانی و اضطراب طبیعی شما درباره او واقف هستیم. مادری كه كودك خود را به مركز گفتار درمانی آورده بود، اظهار می كرد كه وقتی می دید فرزندش به هنگام صحبت كردن چقدر تقلا می كند ، بسیار نگران و ناراحت می شد. در هر حال هر چند كه تحمل این شرایط ممكن است به نظر شما مشكل باشد ، اما می توانید در مورد اضطراب خودتان فكری بكنید . به خاطر داشته باشید كه بیشتر كودكانی كه لكنت دارند ، به تدریج خوب شده ، بعد از سنین خردسالی به لكنت خود ادامه نمی دهند. درك درست شما از مسئله ، و كمك و حمایت شما از كودك ، زمانی كه اختلال گویایی او در مراحل اولیه است، به طور قابل توجهی احتمال بهبودی و رسیدن  به روانی كلامی را در كودك افزایش می دهد . توان شما در بررسی عینی لكنت كودك ، درك شما از كنش های كلامی او و این باور كه " ما همیشه می توانیم روش انجام كارها را تغییر دهیم و یا آن را اصلاح كنیم " به شما كمك خواهد كرد تا اضطراب خودتان را به حداقل برسانید. كوشش شما در تشخیص شدت و استمرار لكنت كودك ، خود عامل مثبتی است برای ادامه كار شما . به توان و قابلیت در حال افزایش خودتان در مشاهده و بررسی آرام لكنت زبان كودك ، واقف باشید و مواظبت كنید كه دچار تنش نشوید. دقت نمایید زمانی كه كودك به طور غیر مترقبه دچار لكنت می شود ، هوشیاری و تحمل خودتان را از دست ندهید . همواره متوجه چیزی باشید كه الان اتفاق می افتد ، نه آنچه كه ممكن است در آینده روی دهد. مشخص كنید كه كودك شما از چه میزان روانی كلامی برخوردار است. اگر شما برای مدتی كلماتی را كه كودك به زبان می آورد بشمارید و مشكلات كلامی او را یادداشت نمایید، متوجه خواهید شد كه درصد بسیار بالای كلماتی كه كودك ادا می كند ، كاملاً طبیعی هستند ؛اگر چه همه آنها از روانی كامل برخوردار نیستند ، و این  برای سن او قابل قبول است .

وقتی كه عوامل آزاردهنده و عناصر مزاحم كه موجب افزایش لكنت متناوب كودك می شوند كاهش می یابند، او راحت تر و روان تر و بدون وقفه های زاید صحبت می كند. شما و كودكتان با مشكلی مواجه هستید كه اگر نگرانی و دلواپسی زیادی از خود نشان ندهید ، بهتر می توانید در جهت برطرف كردن آن كار كنید.

زهره پری نوش - سایت تبیان

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.