گشت و گذاری در موزه های استان تهران

موزه ملی ایران
1- موزه ایران باستان

در سال 1308 شمسی، تهیه نقشه و طرح اجرایی ساختمان موزه ایران باستان به «آندره گدار» معمار فرانسوی واگذار شد. پس از تدارک طرح و نقشه ساختمان و تهیه زمین، «علی اصغر حکمت» وزیر وقت معارف دستور شروع ساختمان را در روز 21 اردیبهشت سال 1313 شمسی به گدار ابلاغ کرد.

ساخت موزه با الهام از بناهای دوره ساسانی آغاز گردید و سعی شد که مصالح به کار رفته در آن نیز یادآور بناهای دوره ساسانی باشد. وسعت کل زمین واگذار شده جهت ساختمان موزه 5500 متر مربع بود که 2744 متر آن به زیربنا اختصاص یافت. موزه در سال 1316 خورشیدی رسماً افتتاح شد. این موزه بعدها به عنوان موزه مادر، بسیار از اشیای باستانی و تاریخی را که از نقاط مختلف ایران ضمن کاوش های علمی و یا به طرق مختلف به دست آمده بود، در خود جای داد. آثار و اشیای این موزه مربوط به هزاره هفتم پیش از میلاد تا دوران اسلامی است.

2- موزه دوران اسلامی

اشیای این موزه قبلاً در طبقه دوم ساختمان موزه ملی ایران قرار داشت که با آماده سازی این ساختمان به آن منتقل شد. موزه دوران اسلامی در سمت شرقی موزه ملی ایران قرار دارد. اقدامات راه اندازی آن این موزه از سال 1368 شمسی شروع و در سال 1375 به بهره برداری رسید. این موزه در برگیرنده مجموعه نفیس و متنوعی از اشیای اسلامی متعلق به قرون اولیه اسلامی تا پایان دوره قاجاریه است. در این موزه بیش از 6000 شی شامل نسخ خطی چون قرآن، کتب علمی، تاریخی و ادبی، قطعات خط و نقاشی، مینیاتور، سفال، فلز، شیشه، چینی، پارچه، فرش و گلیم، اشیای سنگی، قیری، چوبی، عاج، جواهر، گچبری، کاشی و آجر است که بیشتر حاصل کاوش های علمی در محوطه های شهرهای قدیمی اسلامی چون نیشابور، ری، جرجان ( گنبد کاووس )، تخت سلیمان، آذربایجان و ... است.

نشانی : خیابان امام خمینی، ابتدای 30 تیر

موزه فرش ایران

این موزه در سال 1356 گشایش یافت. طبقه همکف موزه به نمایشگاه دایمی و طبقه اول آن به نمایشگاه های موقت فرش اختصاص دارد. انبار موزه که با رعایت اصول علمی ساخته شده است در زیرزمین موزه قرار دارد. در این موزه فرش ها و گلیم های نفیس و ارزشمند ایرانی که عمدتاً از آثار هنرمندان تبریز، کاشان، اصفهان، لرستان، کردستان، کرمان و بختیاری با طرح و نقش ویژه است، به نمایش گذاشته شده است.

نشانی : خیابان کارگر شمالی، جنب پارک لاله

موزه آبگینه و سفالینه های ایران

بنای این موزه حدود 85 سال پیش به دستور احمد قوام (قوام السلطنه) و برای سکونت وی ساخته شد. این بنا در سال 1355 به موزه تبدیل شد.

ساختمان هشت ضلعی موزه از دو طبقه و زیرزمین تشکیل شده است. نمای آجری ساختمان با طرح های مختلف، نقوش هندسی و گل و بوته، اشکال جالبی را به وجود آورده است که یادآور معماری دوران سلجوقی است.

موزه آبگینه دارای پنج تالار برای نمایش آثار هنری است و در کنار آن کتابخانه و سالن سمعی و بصری نیز مشغول به کار است . آثار این موزه آبگینه و سفالینه است.

نشانی : تهران، خیابان جمهوری اسلامی، خیابان 30 تیر شماره 50

موزه رضا عباسی

این موزه به پاس یادبود هنرمند نامی عصر صفویه رضا عباسی چنین نام گرفته است. بنای موزه در چهار طبقه به شیوه معماری مدرن ساخته شده و در سال 1356 گشایش یافت.

این موزه شامل سه بخش پیش از تاریخ، دوره تاریخی و دوره اسلامی است. مجموعه های خط و کتابت این موزه یکی از غنی ترین و نفیس ترین مجموعه های موجود در ایران است.

موزه دارای کتابخانه تخصصی، سالن سینما، سالن نمایشگاه موقت و ... است.

نشانی : خ شریعتی، نرسیده به پل سیدخندان

منبع: سازمان میراث فرهنگی استان تهران

زهره پری نوش - سایت تبیان