پرستاری از دیدگاه ائمه علیهم السلام
پرستاری، به معنای كمك به رفع نیازهای جسمی و روانی بیمار است و در كشورهای غربی پس از كارهای پرستاری فردی به نام فلورانس نایشنگل آغاز میگردد، و قدمتی به طول چند صد سال دارد.
قدمت پرستاری در اسلام از شروع جنگهای اولیه در صدر اسلام در میادین جنگها شروع گردیده و تاریخ هزار ساله دارد.
در بعضی روایات نیز، از پرستاری پیامبرانی نام برده شده كه قبل از ظهور اسلام میزیستهاند.
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود:
كسی كه یك روز و یك شب، پرستاری بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل علیه السلام محشور میكند، پس همچون درخشش برقی از صراط عبور میكند و كسی كه در برطرف كردن نیازهای مریض تلاش كند و نیاز او را برآورد، همانند روزی كه از مادر متولد شده است از گناهانش پاك میگردد.
لزوم پرستاری
امام صادق علیه السلام میفرماید:
«المؤمنُ فی تبارهِم و تَراحمهم و تعاطفهمكمثلِ الجسدِ اذا اشتكی تداعی لهُ سائرهَُ بالسهرِ و الحمی»(1)؛ مؤمنان در احسان و نیكی به یكدیگر و مهر ورزیدن و مهربانی به هم، مانند پیكری هستند كه هرگاه عضوی از آن به درد آید، اعضای دیگر نیز به بیخوابی و تب با او همدردی میكنند.
در جامعه اسلامی، افراد نسبت به یكدیگر نباید و نمیتوانند بیتفاوت باشند، و پایه و اساس زندگی بر محبت و رسیدگی به یكدیگر میباشد، به خصوص نسبت به سالمندان یا بیماران این تعهد و احسان باید صورت پذیرد.
در موقعیتهای متفاوت پیامبر و ائمه گرامی علیهم السلام رهنمودهای فراوانی در این امر ارائه فرمودهاند. از جمله سخنانی كه پیامبر صلی الله علیه و آله در آخرین روزهای عمر با بركتشان در مسجد مدینه فرمودند چنین است: «مَن قامَ علی مریض یوماً و لیلة بعثهالله معَ ابراهیم الخلیل علیهالسلام فجاز علی الصراط كالبرق اللامع و مَن سعی لمریض فی حاجةِ فقضاها خرجَ مِن ذنوبهِ كیومِ ولدته امه.»(2)؛ كسی كه یك روز و یك شب، پرستاری بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را با ابراهیم خلیل علیه السلام محشور میكند، پس همچون درخشش برقی از صراط عبور میكند و كسی كه در برطرف كردن نیازهای مریض تلاش كند و نیاز او را برآورد، همانند روزی كه از مادر متولد شده است از گناهانش پاك میگردد.
امام صادق علیه السلام میفرماید:
مؤمنان در احسان و نیكی به یكدیگر و مهر ورزیدن و مهربانی به هم، مانند پیكری هستند كه هرگاه عضوی از آن به درد آید، اعضای دیگر نیز به بیخوابی و تب با او همدردی میكنند.
این رهنمودها نشانگر اهمیت رسول گرامی صلی الله علیه و آله بر پرستاری بوده و تاكید ایشان را بر همیاری در جامعه نشان میدهد.
امام صادق علیه السلام از قول رسول خدا روایت میکند که: «من سعی لمریض فی حاجة قضاها اولم یقضها خرج من ذنوبه كیوم ولدته امه...» (3)؛ كسی كه برای برآوردن نیاز بیماری تلاشكند، خواه نیاز او برآورده شود یا نه همانند روزی كه از مادر متولد شده است از گناهان پاك میگردد.
پینوشتها:
1- بحارالانوار، ج 74، ص 274.
2- همان، ج 76، ص 368.
3- همان، ج 81، ص 217.
پیوند به:
