قانون نظارت شورای نگهبان بر انتخابات مجلس شورای اسلامی

ماده 1 ـ پیش از شروع انتخابات از سوی شورای نگهبان پنج نفر از افراد مسلمان و مطلع و مورد اعتماد ( بـه عنوان هیـأت مـركـزی نظارت بر انتخابات ) با اكثریت آراء انتخاب و به وزارت كشور معرفی می شوند .

تبصره 1 ـ از پنج نفر عضو هیأت مركزی نظارت حداقل یك نفر باید عضو شورای نگهبان باشد كه ریاست هیأت را یكی از اعضای شورای نگهبان به عهده خواهد داشت .

تبصره 2 ـ رسمیت جلسات هیأت نظارت با حضور دو سوم اعضا می باشد .

ماده 2 ـ هیأت مركزی نظارت بر انتخابات می تواند برای انجام مسئولیت محوله محل كار خود را در وزارت كشور قرار دهد و هیأتهای نظارت استان و حوزه های انتخابیه نیز می توانند محل كار خود را در استانداریها ، فرمانداریها ، بخشداریها قرار دهند .

ماده 3 ـ هیأت مركزی نظارت بر كلیه مراحل و جریانهای انتخاباتی و اقدامات وزارت كشور در امر انتخابات و هیأتهای اجرائی و تشخیص صلاحیت نامزدهای نمایندگی و حسن جریان انتخابات نظارت خواهد كرد .

ماده 4 ـ كیفیت نظارت بر انتخابات به شرح زیر انجام می شود .

الف ـ از طریق گزارشهای وزارت كشور و بازرسیهای آن .

ب ـ از طریق اعزام بازرسان مستقل در صورت لزوم برای رسیدگی به شكایات مربوط به هیأتهای اجرائی و مباشرین وزارت كشور ، ( رسیدگی به شكایات انتخابات با رعایت مواد قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی از وظایف هیأت اجرائی مركز حوزه انتخابیه می باشد . )

ج ـ از طریق رسیدگی نهایی به شكایات و پرونده ها و مدارك انتخابات .

د ـ از طریق تعیین ناظر در تمام هیأتهای مربوط به انتخابات .

تبصره ـ هیأتهای نظارت شورای نگهبان می توانند از كارمندان دولت جهت نظارت بر انتخابات كمك بگیرند .

ماده 5 ـ هیأت مركزی نظارت بر انتخابات باید در هر استان هیأتی مركب از پنج نفر با شرایط مذكور در مواد 1 و 2 جهت نظارت بر انتخابات آن استان تعیین كند .

هیأتهای اجرائی استان موظفند هیأت مذكور را در جریان كلیه امور انتخابات آن استان بگذارند و نظرات این هیأت در همه موارد مربوط به انتخابات قطعیت دارد به جز موارد زیر :

1- ابطال یا توقف كل انتخابات یك حوزه انتخابیه .

2- ابطال یا توقف انتخابات شعبی كه در سرنوشت انتخابات تأثیر تعیین كننده دارد .

3- رد صلاحیـت داوطـلبان نـمایـندگی مـجلـس كه باید به تأیید هیأت مركزی نظارت برسد .

تبصره ـ رد صلاحیت محرمانه به اطلاع داوطلب می رسد كه در صورت اعتراض وی ( قبل از اعلام لیست داوطلبان واجد صلاحیت ) رد صلاحیت باید به تأیید شورای نگهبان نیز برسد .

ماده 6 ـ هیأت نظارت استان با موافقت هیأت مركزی باید برای هر حوزه انتخابیه هیأتی مركب از سه نفر با شرایط مذكور در مواد 1 و 2 جهت نظارت بر انتخابات حوزه مربوطه تعیین كند .

تبصره ـ در استانهایی كه انتخابات تنـها در یـك حـوزه به تأخیر افتاده یا فقط در یك حوزه امكان پذیر است تعیین هیأت نظارت استان ضرورت نـدارد و هـیأت سه نفره نظارت بر آن حوزه انتخابیه توسط هیأت مركزی نظارت بر انتخابات تعیین می شوند .

ماده 7 ـ هیأتهای نظارت سه نفره موظف اند افرادی كه واجد شرایط مذكور در ماده 1 می باشند جهت نظارت بر حوزه های فرعی انتخاب كنند .

ماده 8 ـ در تمام مدتی كه انتخابات برگزار می شود هیأت مركزی نظارت در تمام كشور و هیأت پنج نفره استانها و هیأتهای سه نفره حوزه های انتخابیه بر كیفیت انتخابات نظارت كامل دارند و در هر مورد كه سوء جریان یا تخلف مشاهده كنند به فرمانداران و بخشداران اعلام و آنان موظف اند بنا به نظر هیأتهای مذكور طبق قانون انتخابات در رفع نواقص اقدام كنند .

هیأتهای نظارت در صورتی كه مقامات وزارت كشور نظرات آنان را ملحوظ ندارند مراتب را به شورای نگهبان گزارش خواهند كرد .

ماده 9 ـ هیأت مركزی نظارت ابتدا بدون اینكه شكایتی از سوء جریان انتخابات برسد ، باید با بررسی و دقت در گزارشهایی كه وزارت كشور یا هیأتهای نظارت از تـفصیل جریان انتخابات می دهند ، اعلام نظر نماید .

ماده 10 ـ هیأت مركزی حق ابطال انتخابات یا متوقف ساختن آنرا ندارد . فقط باید مدارك حاكی از عدم صحت یا لزوم متوقف ساختن آن را برای شورای نگهبان بفرستد تا شورا در مورد ابطال یا متوقف كردن آن نظر بدهد .

ماده 11 ـ نظر شورای نگهبان در مورد ابطال یا توقف انتخابات قطعی و لازم الاجراست . ادامه انتخابات در حوزه هایی كه از طرف شورای نگهبان متوقف گردیده ، بدون اعلام نظر ثانوی شورای نگهبان وجه قانونی ندارد و جز شورای نگهبان هیچ مقام و مرجع دیگری حق ابطال یا متوقف كردن انتخابات را ندارد .

ماده 12 ـ در مواردی كه هیأت سه نفره نظارت حوزه انتخابیه نتایج انتخابات یك یا چند صندوق شعب اخذ رأی را منطبق با قانون تشخیص ندهد ، موضوع را با ذكر دلیل از طریق فرماندار یا بخشدار مركز حوزه انتخابیه در هیأت اجرائی محل مطرح خواهد كرد . در صورتی كه هیأت اجرائی مذكور نظر هیأت سه نفره را نپذیرفتند ، مراتب به هیأت پنج نفره استان احاله خواهد گردید و نظر این هیأت قطعی و لازم الاجرا است و در مواردی كه هیأت نظارت استان وجود ندارد به هیأت مركزی احاله خواهد شد .

ماده 13 ـ در كلیه مواردی كه هر یك از هیأتهای اجرائی موظف اند صورت جلسه یا نتیجه اقدامات خود را به وزارت كشور یا فرماندار یا بخشدار بدهند باید یك نسخه هم به هیأت نظارت سه نفره بدهند و در مواردی كه امضاهای هیأتهای اجرائی در قانون انتخابات پیش بینی شده است ، امضای هیأت نظارت شورای نگهبان نیز لازم است .

ماده 14 ـ اعتبار لازم جهت نظارت شورای نگهبان بر انتخابات از محل اعتبارات انتخابات تأمین و پرداخت خواهد شد .

ماده 15 ـ وزارت كشور موظف است حداقل یك ماه قبل از صدور دستور انتخابات در هر یك از حوزه های انتخابیه مراتب را به اطلاع و تأیید شورای نگهبان برساند .

ماده 16 ـ این قانون از تاریخ تصویب لازم الاجرا می باشد .

قانون فوق مشتمل بر شانزده ماده و پنج تبصره در جلسه عصر روز پنج شنبه 9/5/1365  تصویب و در تاریخ 13/5/1365  به تأیید شورای نگهبان رسیده است .

رئیس مجلس شورای اسلامی -  اكبر هاشمی رفسنجانی

                                                                                          منبع: مجموعه قوانین