رونق تولید فیلم در آستانه جشنواره فیلم فجر

گروه سینمای ایران- بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، درحالی تا یك ماه دیگر آغاز می شود كه با توجه به رونق چشمگیر تولید در سال جاری، به نظر می رسد باید در انتظار رخداد سینمایی باشكوهی در بهمن ماه باشیم.

جشنواره‌ای كه در بیست و ششمین دوره برگزاری‌اش همچنان مهمترین اتفاق سیمنایی سال است.

با نزدیك شدن به زمان برگزاری بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، روند تولید در سینمای ایران به گونه چشمگیری افزایش یافت .

به گزارش روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، تا پایان هفته اول آذر ماه سال جاری، 124 فیلم سینمایی دارای پروانه ساخت در مراحل تولید و پیش از تولید سینمای ایران قرار دارند.

بنیاد سینمایی فارابی، از میان این آثار، 23 فیلم آماده نمایش اكران نشده، 19 فیلم در مرحله صداگذاری، 15 فیلم در مرحله تدوین، 17فیلم در مرحله فیلمبرداری و 58 فیلم در مرحله پیش از تولید هستند.

بر پایه این گزارش، پروژه‌هایی كه در گزارش تولید لحاظ شده اند دارای پروانه ساخت از اداره كل ارزشیابی و نظارت بر سینمایی حرفه‌ای معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند.

23فیلم آماده نمایش اكران نشده عبارتند از: <به خاطر خواهرم> ساخته حجت‌اله سیفی، <هرچی تو بخوای> (تعطیلات آخر هفته ) ساخته محمد متوسلانی، <سپیده دم> (زن‌ها فرشته‌اند) ساخته شهرام شاه حسینی، <تلافی> (اگه درست بازی كنی) ساخته سعید اسدی، <مصاحبه> ساخته بهرام كاظمی، <سبز كوچك> ساخته غلامرضا رمضانی، <سه زن> ساخته منیژه حكمت، <خواستگار محترم> ساخته داود موثقی، <تسویه حساب> ساخته تهمینه میلانی، <همیشه پای یك زن در میان است> ساخته كمال تبریزی، <به همین سادگی> ساخته رضا میركریمی، <در مه بخوان> (بالاتر از آسمان) ساخته فریدون حسن پور، <غیر منتظره> ساخته محمدهادی كریمی, <ملودی> ساخته جهانگیر جهانگیری، <شمع و آئینه> (مه‌وش) ساخته محمد درمنش، <حس پنهان> ساخته مصطفی رزاق كریمی، <آتشكار> ساخته محسن امیر یوسفی، <محیا> ساخته اكبر باباعلی خواجویی، <خواب لیلا> ساخته مهرداد میرفلاح، <جعبه موسیقی> ساخته فرزاد موتمن ، <آتش سبز> ساخته محمدرضا اصلانی، <همخانه> ساخته مهرداد فرید و <استشهادی برای خدا> ساخته علیرضا امینی آماده نمایش شده‌اند.

همچنین فیلم‌های در مرحله خدمات فنی صداگذاری نیز <مجرم> ساخته اصغر نصیری، <باد در علفزار می‌پیچد> ساخته خسرو معصومی، <یك ذره امید> (دیوار) ساخته محمدعلی طالبی، <خاك آشنا> ساخته بهمن فرمان آرا، <بازی خطرناك> ساخته حسن هدایت، <در میان ابرها> ساخته سید روح اله حجازی ، <زن دوم> ساخته سیروس الوند، <چگونه اركستر هماهنگ می‌شود> ساخته محمد احمدی، <تلخ عین عسل> ساخته محمد باشه آهنگر، <آن مرد آمد> ساخته حمید بهمنی ،‌ <خروس جنگی> (تیغ زن) ساخته علیرضا داودنژاد، <صد سال به این سال ها> ساخته سامان مقدم، <كنعان> ساخته مانی حقیقی، <ستایش> ساخته محمدرضا رحمانی، <تنها دو بار زندگی می‌كنیم> ساخته بهنام بهزادی، <دایره زنگی> ساخته پریسا بخت‌آور و <آوازگنجشك‌ها> ساخته مجید مجیدی هستند.

فیلم‌های <قرنطینه> ساخته منوچهر هادی و <فرزند صبح> ساخته بهروز افخمی به صورت همزمان در مرحله صداگذاری و تدوین هستند.

<انعكاس> ساخته رضا كریمی، <هرشب تنهایی> ساخته رسول صدرعاملی، <كتونی سفید> ساخته محمدابراهیم معیری، <خواب زمستانی> ساخته سیامك شایقی، <قند تلخ> از محمد عرب، <نیلوفر> از سابین ژمایل، <چراغی در مه> ساخته پناه بر خدا رضایی در مرحله خدمات فنی تدوین هستند.

شش پروژه سینمایی <كارناوال مرگ> ساخته رضا اعظمیان، <مجنون لیلی> ساخته قاسم جعفری، <دوست داشتن را هجی كن> ساخته ابراهیم فروزش، <شب حورا> ساخته شهاب ملت‌خواه، <ملك سلیمان> ساخته شهریار بحرانی و <چهره به چهره> ساخته علی ژكان نیز به طور همزمان در مراحل تدوین و فیلمبرداری به سر می‌برند.

پروژه‌های <نامزد آمریكایی من> از داود توحید‌پرست، <هفت و پنج> دقیقه از محمد مهدی عسگرپور، <یك وجب از آسمان> ساخته علی وزیریان، <در شب عروسی> از رضا قهرمانی، <موش> از شاهد احمدلو، <صندلی خالی> از سامان استركی، <پنالتی> از انسیه شاه حسینی، <پاداش> از كمال تبریزی، <لاك‌پشت‌ها> (زادبوم ) از ابوالحسن داودی، <مانگدیم> از حسین محجوب و <دعوت> از ابراهیم حاتمی‌كیا در مرحله فیلمبرداری قرار دارند.

سایر فیلم‌های دارای پروانه ساخت (58عنوان ) هم اكنون در مرحله پیش از تولید به سر می‌برند.

مدیر روابط عمومی جشنواره فیلم فجر اعلام كرد با نظر مساعد شورای سیاست‌گذاری و تایید دبیر جشنواره فیلم فجر مقرر گردید فیلم های كوتاه 35 میلیمتری می‌توانند متقاضی حضور در بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر باشند.

به گزارش روابط عمومی بنیاد سینمایی فارابی، <حبیب ایل‌بیگی> با اعلام این مطلب تصریح كرد: به دنبال اعلام مقررات جشنواره فیلم فجر در بخش فیلم‌های كوتاه داستانی و با توجه اینكه جشنواره فیلم فجر به عنوان یك رویداد حرفه ای در سطح جامعه شناخته شده است به این نتیجه رسیدیم كه امكان حضور و رقابت آثار كوتاه 35 میلیمتری تولید شده در سال جاری را همانند سال‌های گذشته در جشنواره فیلم فجر فراهم كنیم.

ایل بیگی ادامه داد: در جلسه اخیر شورای سیاست‌گذاری جشنواره، ضمن توجه به نظرات كارشناسان و فیلمسازان این حوزه، مقرر شد تا در مهلت چند روزه‌ای كه از سوی دبیرخانه برای دریافت آثار 35 میلیمتری كوتاه پیش بینی ‌می‌شود هیأت انتخاب بخش فیلم‌های كوتاه و مستند امكان بازبینی این آثار را داشته باشند.

وی ادامه داد: به همین منظور سینماگرانی كه فیلم كوتاه خود را به صورت 35 میلیمتری تولید كرده‌اند تا پایان هفته جاری فرصت دارند تا این آثار را برای شركت در جشنواره ارایه دهند و دفتر جشنواره فقط نسخه 35 میلیمتری آثار را دریافت می‌كند و مدت زمانی فیلم‌های متقاضی باید بین 3 تا 15 دقیقه باشد.

امسال بیستمین دوره‌ای است كه جشنواره فیلم فجر به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود. در طول این دو دهه بخش بین‌المللی جشنواره قرار بوده اعتباری جهانی به فجر ببشخند. در این زمینه منتقدان و صاحب‌نظران به بررسی راهكارهای برگزاری بهتر این بخش پرداخته‌اند.

امیر پوریا پرهیز از برگزاری بخش مسابقه بین‌الملل و اكتفا به نمایش غیررقابتی آثار خارجی را بهترین راهكار برای افزایش كیفیت جشنواره فجر در این بخش دانست.

این منتقد سینما درباره بخش بین‌المللی جشنواره فیلم فجر به مهر گفت: <مسابقه بین‌الملل جشنواره فیلم فجر در طول یك دهه كه به صورت رسمی از آغاز آن می‌گذرد نتوانسته رشد صعودی و مثبت داشته باشد و درباره توفیق این بخش پاسخی روشن و قاطع وجود دارد كه متاسفانه منفی است.>

وی ادامه داد: <باید این واقعیت را پذیرفت كه نحوه برگزاری بخش بین‌المللی جشنواره فیلم فجر به هیچ عنوان قابل قبول نبوده و كارنامه‌ای درخشان در این چند سال بر جای نگذاشته است. اكنون پس از گذشت یك دهه بخش مسابقه بین‌الملل كمتر از سوی مخاطبان، اهالی سینما و حتی مسئولان برگزاركننده جشنواره جدی گرفته شده و نمی‌توان از اعتبار یا عملكرد آن دفاع كرد.>

این منتقد سینما افزود: <نحوه انتخاب فیلم برای نمایش در جشنواره خود گویای واقعیت برگزاری این بخش است. هیئت انتخاب جشنواره بیشتر به یك شورای نظارت یا بازبینی شباهت دارد و اهمیت اساسی در این میان قابلیت نمایش فیلم در ایران است و كمترین توجه به كیفیت و نوع فیلم و سازندگان آن نمی‌شود. در انتخاب فیلم‌ها عوامل غیرتخصصی بیشترین اهمیت را دارند و معمولا شاهد حضور فیلم‌هایی نه چندان مطرح و معتبر در جشنواره هستیم كه نمی‌تواند بر اعتبار آن چیزی اضافه كند.>

پوریا تاكید كرد: <هیئت انتخاب معمولا سراغ فیلم‌هایی می‌رود كه تنها قابلیت نمایش داشته باشد. اما برای آنكه گرمای جشنواره بیشتر شود معمولا چند فیلم انگشت‌شمار مطرح از محصولات جدید سینمای غرب نیز به جدول نمایش راه پیدا می‌كند تا با استقبال بیشتر مخاطبان و تماشاگران رو به رو شویم. بنابراین تركیب فیلم‌های خارجی جشنواره گلچین پراكنده و آشفته آثاری است كه با كیفیت نمایشی بسیار پائین اكران می‌شود و معمولا این فیلم‌ها نماینده‌ای هم در جشنواره ندارند.>

وی با اشاره به اینكه بسیاری از سازندگان و دست‌اندركاران تولیدات خارجی خود اطلاعی از اكران فیلم‌شان در جشنواره فجر ندارند گفت: <آنها حتی در مواردی كه نامشان به عنوان نفرات برتر برده می‌شود در ایران حضور نمی‌یابند و این نشان می‌دهد بخش بین‌الملل جشنواره اعتبار لازم را ندارد. مگر می‌شود در یك جشنواره معتبر بین‌المللی نفرات برتر در اختتامیه حضور نداشته باشند و جوایز خود را به صورت حضوری دریافت نكنند؟>

این منتقد سینما افزود: <حالا كه نمی‌توانیم مانند جشنواره‌های معتبر جشنواره فجر را با ویژگی‌های استاندارد برگزار كنیم، بهتر است نگرش خود را تغییر دهیم و روش‌های دیگر را هم آزمایش كنیم. شاید بهتر است از برگزاری بخش بین‌الملل به صورت رقابتی بپرهیزیم و به نمایش آثار خارجی اكتفا كنیم.>

روبرت صفاریان نیز معتقد است برگزاركنندگان جشنواره فیلم فجر خود نیز می‌دانند بخش بین‌المللی جشنواره اعتبار و جایگاهی والا در سینمای جهان و منطقه ندارد.

صافاریان در تحلیل عملكرد بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر گفت: <با گذشت 25 دوره از برگزاری جشنواره هنوز نمی‌توان كیفیت و عملكردی درخشان در بخش بین‌الملل آن دید و صوری بودن این بخش اكنون چندان بر اهالی سینما و مسئولان و برگزاركنندگان آن پوشیده نیست.>

وی در ادامه افزود: <به نظر می‌رسد حتی خود مسئولان و برگزاركنندگان جشنواره هم چندان اهمیتی به برگزاری این بخش نداده و آن را جدی نمی‌گیرند. در این چند دوره همواره شاهد تغییر نگرش و سیاست مسئولان نسبت به برگزاری بخش بین‌الملل هستیم و كمتر شاهد سیاستی خاص و در پیش گرفتن هدفی ثابت و مشخص بوده‌ایم.>

صافاریان گفت: <به همین دلیل این بخش به نوعی در حالت معلق و بلاتكلیفی است و در هر دوره به شیوه‌ای متفاوت و خاص برگزار می‌شود. هنوز نمی‌دانیم تكلیف و هدفمان از برگزاری این بخش چیست و بیشتر دنبال نمایش آثار خارجی در جشنواره هستیم تا لفظ بین‌الملل آن همچنان حفظ شود و از این طریق بر اعتبار آن بیفزاییم. در حالی كه این هدف تاكنون برآورده نشده و مسابقه بین‌الملل جشنواره فجر كمتر مورد توجه سینماگران داخلی و خارجی بوده است.>

این كارشناس سینما تصریح كرد: <كاهش اعتبار بخش بین‌الملل جشنواره عوامل متعدد دارد كه بسیاری از آنها به راحتی قابل حل نیست. به هر حال گزینش و نمایش فیلم‌های خارجی در ایران با محدودیت‌هایی رو به روست و دست هیئت انتخاب جشنواره برای گزینش آثار و تولیدات خارجی بسته است. كیفیت اكران فیلم‌ها در ایران پائین است و دسترسی مخاطبان به فیلم‌های روز دنیا باعث می‌شود آنها كمتر تمایل به حضور در سینما برای دیدن فیلم خارجی داشته باشند.>

وی با اشاره به ثابت و متغیر بودن برخی دلایل استقبال سرد مخاطبان از فیلم‌های خارجی افزود: <مهمترین اقدام هیئت انتخاب جشنواره در این راستا باید انتخاب آثاری باشد كه به حداقل حذف و تغییر نیاز دارند و كمترین آسیب را از این مسئله می‌بینند. موضوع دیگر نوع انتخاب فیلم‌های خارجی است. نمایش فیلم‌های معتبر و استاندارد و اكران محصولات نایابتر و كمتر دیده‌شده راه حلی مناسب است كه می‌توان با آنها تا حدودی كیفیت بخش بین‌الملل جشنواره را ارتقا داد و بر اعتبار آن افزود.>

علی معلم نیز بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر را یك بخش اطلاع‌رسانی دانست كه فقط برای علاقمندان به سینما در ایران مفید است.

در ادامه افزود: برگزاری این بخش باید به صورت مشاركتی باشد و در طول سال یك تیم سازماندهی‌شده درباره سلیقه‌ها و انتخاب آثار برنامه‌ریزی كند. جشنواره‌ای كه قرار است به صورت بین‌المللی برگزار شود باید در این بخش صاحب تعریف و سلیقه باشد.

معلم با اشاره به موضوع ممیزی در نمایش آثار خارجی در جشنواره فیلم فجر گفت: با توجه به موضوع ممیزی كه در نمایش آثار خارجی وجود دارد، كمتر فیلمساز خارجی برای حضور در این بخش رغبت نشان می‌دهد. خیلی از فیلمسازان اجازه نمی‌دهند آثارشان با سانسور پخش شود. به همین دلیل بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر تنها یك بخش اطلاعاتی برای علاقه‌مندان سینما در ایران است.