تسبیح چینی، قطب‌نمای هنگ کنگی و...
ساخت کالاهای مذهبی و تمام حرفه‌هایی که کاربرد اعتقادی و دینی داشته‌اند، چنان رونقی داشته است که در روزگار ما، تعداد زیادی از کشورها حتی غیراسلامی، در بازار تولید و عرضه آن اشتغال دارند.
صحبت در این باره و لزوم پرداخت به این مقوله، زمانی جدی‌تر می‌شود که فراوانی عرضه و تقاضای این محصولات و نرخ بیکاری در جامعه را هم در نظر بگیریم. نگاه هم‌زمان به حجم بالای تولید و فروش این کالاها از سویی و نیاز جامعه ما با آمار بالای جمعیت جوان به ایجاد اشتغال از سوی دیگر، گفت‌وگو در این مورد را بسیار خواندنی می‌کند.
برای دیدن بخش اول مقاله اینجا کلیک کنید.
***
عطر دل‌انگیز پارافین
به جز انگشتر و زیورآلات و تحفه و سوغات، عطریات هم به اندازه فضیلت و محبوبیت‌شان، بازاری دارند آشفته، بازار فروش سوغاتی شهرهای مقدس، همه‌جا در تصرف شیشه‌های کدر و گاه ترک‌خورده‌ای است که مخلوطی از پارافین و اسانس‌های نه چندان خوش‌بو در رنگ‌های آبی، قرمز، زرد، نارنجی و سبز را با سرنگ در آنها جا داده‌‌اند.
حتی برای محکم کاری و اینکه مشتری مطمئن شود این به اصطلاح عطر از جنس همان عطری است که فرار است و می‌پرد، شیشه‌ها را با زردپوش‌های پلاستیکی پوشانده‌اند. این عطرها، نسبت به مرغوبیت شیشه و رنگ عطر داخل‌شان، در انواع درجه یک و دو از 7 تومان و 12 تومان تا 35 تومان و 80 تومان، به شکل یک‌جا و سری فروشی به فروش می‌رسد.
مغازه‌های تک فروشی وقتی این شیشه‌ها را همراه مهر و تسبیح در جانماز و همراه زرشک و هل در سبد سوغات می‌گذارند، چیزی حدود 100 تا 150 تومان برای جانمازهای سبک و سبدهای ارزان قیمت و 250 تا 500 تومان برای جانمازهای مفصل و سبدهای گران قیمت، عایدی دارند.
«عبدالصمد بحرینی»، فروشنده عطر و اسانس در بازار کویتی‌های تهران می‌گوید: «عطرهای طبیعی و واقعی مانند مشک، عنبر، عطر گل سنجد، عطر یاس و درکل عطرهای گران قیمتی که در اصطلاح بازار به آنها عطرهای مثقالی گفته می‌شود، بیشتر، مایع و حالتی شبیه روغن مایع دارند؛ یعنی چرب هستند. البته اثر لک آنها، به همان اندازه ماندگار نیست و بی‌رنگ است. عطرهایی که در اصطلاح عامه به آنها عطر «شاه‌عبدالعظیمی» گفته می‌شود، مایعات پارافینی و چربی هستند که کمی مواد خوشبوکننده به آنها اضافه شده است. تولید کنندگان این عطرها، شیشه‌های کوچکی که حباب داخل آنها با چند سی سی پر می‌شود، سفارش می‌دهند و با پر کردن کمی پارافین خوش‌بو در این شیشه‌ها، سود کلانی به جیب می‌زنند.
این کار که در داخل کشور انجام می‌شود و خارجی‌ها هیچ نقشی در آن ندارند، در عمل بازار عطریات داخل را به تعطیلی کشانده و به همان نسبت، موجب رونق عطر و اسانس و ادکلن خارجی شده است؛ تا جایی که تولید کنندگان عطریات خارجی، با در نظر گرفتن ذایقه‌ها و سلیقه‌ها، بازار را تحت سلطه خود در آورده‌اند.
جالب این که این محصولات، با کیفیتی بسیار پایین‌تر از عطریات بومی عرضه می‌شوند. از طرفی، هر ساله خارجی‌ها مقداری گل از شهرهای محلات و خوی برای استحصال عطرهای اصلی و مادر خریداری می‌کنند و ترکیبی از آنها به اضافه حلال‌های شیمیایی و الکل و هم‌چنین مواد غلظت‌دهنده برای شباهت بیشتر با عطرطبیعی، برای فروش وارد بازار ما می‌شود؛ عطر گل سرخ با نام «تی رز»، عطر یاس با نام «کریستین» و عطرگل سنجد و عطرهای دیگر با نام‌های خارجی دیگر.»
سوزن‌های ما را شکسته‌اند
پایین باب همایون، درست روبه روی اولین ورودی‌های بازار بزرگ تهران، چند مغازه فروش جانماز و سجاده و دوخت پرچم‌های مذهبی، هم ردیف هستند. این مغازه‌ها، هم به فروش جانماز و تسبیح و مهر و قبله‌نما مشغولند، هم پشت ویترین مغازه‌ها چرخ گذاشته‌اند برای دوختن پرچم و حاشیه آنها.
اینجا هم، پای محصولات خارجی و اجناس کشورهای غیراسلامی باز شده است. این اجناس چیزی نیستند جز تسبیح و پارچه‌های جانمازی و پرچمی. یکی از دوزندگان پرچم می‌گوید: «در گذشته هم، واردات پارچه‌های ضخیم سبز برای دوخت پرچم‌های مذهبی برای هیات‌ها معمول بود، اما نه تا این حد اگر کل پارچه خارجی بازار 30درصد بود، الان فقط پارچه‌های چینی، 90درصد بازار را پر کرده‌اند. کیفیت نامطلوب این پارچه‌ها به حدی است که گره‌های آن، سوزن چرخ دوزنده‌ها را می‌شکند.»
این حرف‌ها، در مورد سایر اجناس این بازار هم گفته می‌شود؛ تسبیح چینی، قطب‌نمای هنگ کنگی و... سهم ما در این بازار چه‌قدر است؟
منبع: ماهنامه خیمه
