تفاوت افطار كنندگان
افطار نیز با تفاوت حالت روزه داران متفاوت می‌شود:
الف - كسی كه روزه او امساك از خوردنی و نوشیدنی و موارد مذكور در فقه است، و بخاطر ترس از عذاب یا اشتیاق رسیدن به بهشت نعمتها می‌باشد و روزه خود را تكلیفی از جانب خدای متعال می‌داند، افطار او نیز طبعاً بخاطر از بین بردن سختی گرسنگی، و رهایی از بند تكلیف، یا فقط بخاطر میل به غذا هنگام پایان تكلیف خیالی می‌باشد.
ب - كسی كه هنگام روزه از تمام كارها و حركاتی كه خدای متعال حرام كرده اجتناب می‌كند، و هدف او بدست آوردن خوشنودی پروردگار و رسیدن به درجات بالا می‌باشد، افطار او نیز - كه انجام بعضی از چیزهایی است كه در حال روزه از آن اجتناب می‌نمود - با اجازه مولایش بوده و بقصد نیرو گرفتن برای عبادت و بدست آوردن شناخت و كمالات افطار می‌كند، گرچه از خوردن و آشامیدن هم لذت می‌برد.
ج - كسی كه در روزه خود علاوه بر موارد مذكور، از هر فكر پستی گرچه مباح نیز باشد خودداری می‌كند، افطارش نیز برای خدا و در راه خدا و با یاری او خواهد بود. بهمین جهت افطار این گروه برای میل به غذا و خوراكشان بیش از اندازه نبوده و آنان را از یاد حضور پروردگار باز نمی‌دارد.
ای فقیر! بنگر كه افطار و غذای حلال تو اگر فقط بخاطر میل به غذا باشد شبیه غذاخوردن حیوانات است، بخصوص اگر زیاده روی نمایی. و اگر حرام باشد از حیوانات نیز پایینتر خواهی بود. ولی اگر بخاطر انجام دستور خداوند و نیرو گرفتن برای عبادت و بدست آوردن نزدیكی و قرب خدا باشد، شبیه عمل پیامبران و اولیا و فرشتگان مقرب می‌باشد.
اگر فرض كنیم آنان هنگام غذا خوردن لذتی نفسانی نیز دارند ولی همین لذت هم بهمراه نیتهایی عالی می‌باشد چنانچه نگاه آنان به این دنیا و استفاده از آن و دخل و تصرف در آن با كارهای عموم مردم فرق می‌كند. آنان با این كه در این دنیا بوده و طبیعتاً از نعمتهای آن بهره‌مند می‌شوند، ولی در عین حال به حمد و ثنای خداوند مشغول بوده و توجهی به دنیا ندارند، باین معنی كه آنها نعمتها را نگریسته ولی نه از این جهت كه نعمت است بلكه از این جهت كه آنها در آن می‌دیدند كه این نعمتی است از جانب خدا و حتی بخشنده نعمت را در آن می‌دیدند، و باین جهت لذت می‌بردند. بنابراین تو نیز نیت خوبی را برای روزه خود انتخاب كن.
