وصیتنامه‌ای ارزشمند!

نصایح شهید اول

(آیت الله شمس الدین محمد بن مكی)

بسم‌الله الرحمن الرحیم

وصیتی که پیش روی شما است، از بنده ضعیف و ناتوان، نویسنده این حروف، محمد فرزند مکی است. خدای او را همچون نصوح، توبه پذیرد و از اشتباه‌ها و لغزش‌های او چشم پوشد. مخاطب آن، برادران و دوستان الهی می‌باشند، آنان که برای خدا و در راه خدا با او دوست شده‌اند. نخست نفس خود را مخاطب قرار می‌دهد، سپس آنان را. این وصیت نامه در بردارنده مطالب و معارف بلندی است.

1- تقوای الهی را فرا دید خود قرار دهد و بر همه حرکات و سکنات خویش حاکم سازد. مدام در مراقبه بوده و از خدا خوف و خشیت کند. در خلوت و پنهانی از او شرم کرده، به آنچه خوشایند او نیست آلوده نگردد.

2- در همه احوال خدا را فریاد دارد و در بیشتر اوقات با زبان ذکر او گوید.

3- بر خدا توکل کرده، کارها را به او واگذارد و در گرفتاری‌ها و سختی‌ها به او پناه برد.

4- موازین و احکام دین را فرادید خویش نهاده، سر مویی از آن خارج نشود؛ زیرا خروج از فرامین شریعت، گمراهی و ضلالت در پی ‌آرد.

5- نوافل و مستحبات را بر اساس تلاش و توان، فراغت و سلامتی‌، زیاد کند، به ویژه نمازهای مستحب را، چون نماز، بهترین عمل است. کاری پس از شناخت خدا و تحصیل معارف ‌الهیه، همانند نماز انسان را به خدا نزدیک نمی‌کند، در میان نمازهاای مستحبی، در انجام نماز شب مراقبت ویژه کند.

6- زبان را از گناهانی همچون: پرت و پلاگویی، غیبت، سخن چینی، بیهوده گویی دور نگاه دارد. از شنیدن لغو و هر آنچه بهره دینی یا دنیایی ندارد بپرهیزد و اعضا و جوارح را از آنچه ناخوشایند پروردگار است به دور دارد.

7- زهد را روح زندگی‌اش کند، به آنچه به او می‌رسد بسنده کند، روزی از حلال خورد، تا می‌تواند بی‌نیازی از مردم را پیشه خود سازد؛ زیرا خواهش از مردم، خواری و ذلّت این دنیا را در پی دارد.

8- یاد مرگ را نصب العین خویش کند، برای رسیدن آن در همه حال آماده باشد. برای این که یاد مرگ، فرادید او گردد، روزی بیست مرتبه یاد مرگ کند.

9- هر صبح و شام گذشته خود را محاسبه کند، اگر رفتار نیک داشته است بر او بیفزاید، چنا نچه بدی از او سر زده، از او باز گردد و جبران کند.

10- با قلب و زبان، دائم در استغفار بوده، طلب بخشش کند. شکل آن استغفار چینن است: «اللهم اغفرلی فانی استغفرک و اتوب الیک». در وصیت لقمان به فرزندش آمده است: بسیار بگوید: «اللهم اغفرلی»؛ زیرا خداوند در شبانه روز اوقاتی قرار داده است که در آن وقت‌ها، حاجات بندگان را رد نمی‌کند.

11- امر به معروف و نهی از منکر را با شرایطی که در شرع مطهّر آمده است به اندازه توان و نیرو، انجام دهد.

12- برادران دینی را یار و کمک باشد، به اندازه افتادگی و نیاز آنان حاجتشان را برآورد. اولاد علی علیه‌السلام و فاطمه علیهاالسلام را خدمت و احترامی ویژه کند.

13- قوانین و دستورات الهی را بزرگ شمارد. علمای دین را گرامی دارد. صاحبان تقوا، از مومنین را احترام کند.

14- به داده خدا راضی باشد. چیزی را که نمی‌داند خیر او در آن است یا نه، طلب نکند. در همه احوال خدا را سپاسگزار باشد.

15- هنگام پیکار و رو در روی مشکلات مقاومت ورزد؛ زیرا صبر راس همه امور است.

16- برای تعجیل فرج و ظهور امام زمان (عج) دعا کند؛ زیرا این عمل در شریعت اسلام، از اهمیت والایی برخوردار است.

17- اشتغال دائم به درس و بحث و ممارست با علوم را از راه تدریس، آموزش، مطالعه، قرائت و فراگیری دانش پیشه خود سازد. در این راه از سرزنش هیچ‌کس بیم به دل راه ندهد.

18- در همه کارها اخلاص داشته باشد و کارها را فقط برای خشنودی خدا انجام دهد؛ زیرا فقط کارهای خالص و بی‌پیرایه را خدا می‌پذیرد. ریا در عبادت- پناه می‌بریم از آن به خدا- شرک شمرده می‌شود.

19- پیوند و ارتباط با خویشاوندان، اگر به گونه‌ای فراخ نتواند به دیدار آنان برود، با عرض سلامی آنان را خشنود سازد.

20- به زیارت برادران دینی رود. با آنان در امور دین و آخرت گفت و گو داشته باشد.

21- زیاد به دنبال مباحات و رخصت‌ها نرود. در زندگی خود، گشادگرای نباشد. در تکالیف دینی بر خود سخت نگیرد، بلکه روش و منشی میانه و استوار را در پیش گیرد.

22- با مردم در خور فهم آنان سخن گوید و از مطالبی که هضم آنها برایشان مشکل است بپرهیزد. خلق و خوی خوب داشتن، خشم را فرو خوردن، با مرد م فروتنی نمودن، از خدا سامان خلق را خواستن و کارهای آنان را سامان دادن را پیشه خود سازد.

23-  بدون بهره ‌دینی یا دنیایی لحظه‌ای از عمر خود را سپری نکند. در همه این کارها معیار، تقوا و مراقبت پیوسته و دائم است.

سلام بر همه آنان که این دستور را پی‌ گیرند.

ر.ك : نامه‌های عرفانی - علی محمدی