حیدر بابایا سلام(سلام بر حیدر بابا )
حیدربابا نام کوهى در زادگاه استاد محمد حسین بهجتى تبریزى ملقب به شهریار است. منظومه ی «حیدربابایه سلام» نخستین بار در سال ١٣٣٢ منتشر شد و از آن زمان تاکنون به زبانهاى مختلفى ترجمه شده است. لیکن ترجمه بى بدیل آن به شعر منظوم فارسى توسط دکتر بهروز ثروتیان ، شاهکارى ماندگار است. مترجم در توضیح ، هدف خود از انجام این کار بسیار دشوار مى گوید : « زیبایى یک شعر در وزن و آهنگِ کلماتِ همنشین در یک بیت و هماهنگى آواها از نظر نرمى و درشتى و حتى برداشت و فروداشتِ حرکات نهاده شده که ذوق و استعداد هنرمند آنها را به هم دوخته است ، تا خواست دل او را به صورتى مؤثر و دل انگیز بیان کند . از همین روست که هر گونه تغییر در صورتِ شعر ، زیبایى و دلربایى آن را پریشان مى سازد ، بى آنکه شاید به شکل خیالى یا معنى آن لطمه اى بزند. » با این حال مترجم معتقد است که هیچ ترجمه اى قادر به انتقال کاملِ بار احساسى و معنوى موجود در این اثر نیست.
منتقدان در توجیه ترجمه ی زیباى ایشان این مثل فرانسوى را متذکر شده اند که: ترجمه به زن مى ماند ، اگر وفادار باشد زیبا نیست واگر زیبا باشد وفادار نیست .
حیدربابا ، سندى زنده است و پرده اى رنگین و برجسته که زندگى در روستا را نشان مى دهد . مضمون اغلب بندهاى آن شایسته ی ترسیم و نقاشى است . زیرا از طبیعت جاندار سرچشمه مى گیرد. قلب پاک و انسان دوستِ شهریار، بر صحنه ها نور مى ریزد و خوانندگان شعرش را به گذشته هاى دور مى برد . نیمى از این منظومه نامنامه و یادواره است که شاعر در آن از خویشان وآشنایان و مردم زادگاه خود و حتى چشمه ها ، زمین ها و صخره هاى اطراف خشگناب نام مى برد و هر یک را در شعر خود جاودانگى مى بخشد .
